Michael Cimino, Η πύλη της Δύσης (Heaven’s gate, 1980)

Michael Cimino, Η πύλη της Δύσης (Heaven’s gate, 1980)

 

  Την «Πύλη της Δύσης» την είχα δει πριν χρόνια και μου άρεσε πολύ. Θυμόμουνα πάντα μια σκηνή: Μπαίνει μέσα στο δωμάτιο και πριν πει καλημέρα βγάζει το πιστόλι και σκοτώνει έναν από την παρέα.   

  Τότε δεν υπήρχε διαδίκτυο για να μάθω κάτι σχετικό με την ταινία. Αργότερα έμαθα ότι την έθαψαν οι κριτικοί και πήγε τόσο άσχημα εισπρακτικά που η United Artists χρεωκόπησε.

  Μήπως την υπερεκτίμησα; σκεφτόμουνα πάντα. Είχα την περιέργεια να τη ξαναδώ, αλλά αυτή η σχεδόν τετράωρη διάρκειά της (3 ώρες και 38 λεπτά για την ακρίβεια) με αποθάρρυνε. Χθες βρήκα την ευκαιρία.

  Όχι, δεν την είχα υπερεκτιμήσει καθόλου, μου άρεσε και πάλι πάρα πολύ. Κρατούσε αδιάπτωτο το ενδιαφέρον μου σε όλη τη διάρκειά της.

  Τότε, τι μπορεί να είναι αυτό που έκανε τους κριτικούς να τη θάψουν;

  Η πρώτη σκέψη που έκανα: το σενάριο κάνει την διαφορά.

  Θα την προσυπέγραφε σίγουρα ο Κεν Λόουτς, για τον οποίο δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι του άρεσε η ταινία.

  Πιστεύω ότι αυτός είναι ο βασικός λόγος.

  Ποιον ενδιαφέρει τώρα το τι τράβηξαν οι φτωχομετανάστες, όλοι βαλκάνιοι εκτός από κάποιους γερμανούς και πολωνούς, στα τέλη του 19^ου αιώνα;

  Ένας άλλος λόγος είναι ότι, εκείνη την εποχή περισσότερο, σήμερα λιγότερο, το κινηματογραφόφιλο κοινό έχει σαν μπούσουλα τις κριτικές, όπως βέβαια και οι φιλαναγνώστες για τα βιβλία. Το διάβασα για τα βιβλία: ο ένας αναγνώστης το συστήνει στον άλλο. Το ίδιο φαντάζομαι γίνεται και με τις ταινίες. Εκείνη την εποχή όμως οι κριτικοί ασκούσαν μια πολύ μεγαλύτερη επιρροή. Αυτό απέτρεψε πολύ κόσμο από το να δει την ταινία ώστε να τη συστήσει και σε άλλους. Αλλά και πολλοί από εκείνους που την είδαν ήταν ήδη προκατειλημμένοι από τους κριτικούς.

  Η ταινία αυτή είχε καλύτερη αποδοχή στην Ευρώπη, όπως και οι ταινίες του Woody Allen, κατά δική του ομολογία. Αυτό το σχολίασα αλλού, να μην επαναλαμβάνομαι.

  Αργότερα με την τηλεόραση, το βίντεο, το διαδίκτυο, η ταινία είχε περισσότερες ευκαιρίες. Υπάρχει το IMDb όπου ψηφίζει το κοινό, και η βαθμολογία που έχει είναι 6,8. Αν δεν ήταν η κακή φήμη που την ακολουθούσε και ο προκρούστης του «Ελαφοκυνηγού» θα είχε μεγαλύτερη.

  Ο νόμος είναι με το μέρος των κακών πλούσιων. Το σενάριο το είδαμε και στη «Δασκάλα με τα χρυσά μάτια» πρόσφατα. Εδώ μάλιστα οι κακοί είναι χειρότεροι αφού στρατολογούν κακοποιούς, έχουν μια λίστα με 125 ονόματα για να τους σκοτώσουν, και επιπλέον έχουν την υποστήριξη του κυβερνήτη.

  Υπάρχει και κάτι άλλο που πιθανόν ενόχλησε το αμερικάνικο σεμνότυφο κοινό. Μα να θέλει ο Christopher Walken να παντρευτεί μια πόρνη; Και ο Kris Kristofferson να την έχει πάρει υπό την υψηλή προστασία του, και μάλιστα να σκέφτεται και αυτός να την παντρευτεί;

  Ο Τσιμίνο δεν ήταν τόσο τολμηρός ώστε να δώσει μια τέτοια λύση. Πώς έλυσε το πρόβλημα;

  Τον Christopher Walken τον σκότωσε. Έπειτα σκότωσε και την Ιζαμπέλ Υπέρ. Όμως δεν ήθελε να μας αφήσει καμιά αμφιβολία: Μετά από χρόνια, σε μια σύντομη σκηνή, βλέπουμε τον Kris Kristofferson στο σαλόνι ενός πλοίου. Είναι ιδιόκτητο; Η γυναίκα, παλιά του συμφοιτήτρια και προφανώς σύζυγός του, του ζητάει ένα τσιγάρο. Της το δίνει. Έπειτα βγαίνει στο κατάστρωμα. Η όλη ατμόσφαιρα αποπνέει μια αίσθηση νοσταλγίας. Νοσταλγίας για μια παλιά του αγάπη.