Book review, movie criticism

Thursday, September 23, 2021

Παράλληλες ιστορίες

 

Παράλληλες ιστορίες

 

Την ιστορία την ανάρτησα στο blog μου στις 20 Σεπτεμβρίου 2012, εννιά χρόνια πριν. Είναι μια από τις «Ιστορίες του τάφου».

  «Η ιστορία διαδραματίστηκε πριν πολλά χρόνια στο Ηράκλειο. Μάλιστα την έγραψε και μια εφημερίδα.

  Ένας ανθυπολοχαγός πηγαίνει σε ένα χορό. Ξεχωρίζει μια ωραία κοπέλα που φαίνεται ασυνόδευτη. Χορεύει σχεδόν όλο το βράδυ μαζί της. Του αρέσει πολύ, νοιώθει ψιλοερωτευμένος μαζί της.

  Κάποια στιγμή η χοροεσπερίδα τελειώνει. Η κοπέλα πρέπει να πάει σπίτι της.  

  Προθυμοποιείται να τη συνοδεύσει. Και τη συνοδεύει. Κατά τα φαινόμενα, άρεσε και αυτός στην κοπέλα.

  Έξω κάνει κρύο. Η κοπέλα είναι ντυμένη ελαφριά. Ο ανθυπολοχαγός, σαν γνήσιος ιππότης, βγάζει το σακάκι του και της το ρίχνει στους ώμους. Όχι όμως και χωρίς κάποια υστεροβουλία. Θέλει να την ξαναδεί. Έτσι, όταν φτάνουν σπίτι της, «ξεχνάει» να της το ζητήσει. Πιθανότατα και αυτή «ξεχνάει» να του το επιστρέψει. 

  Την επομένη πηγαίνει στο σπίτι της. Κτυπάει την πόρτα. Του ανοίγει μια ηλικιωμένη γυναίκα. Ζητάει την… Αυτή τον κοιτάζει περίεργα. –Καλά, πού την ξέρεις; τον ρωτάει. -Ήμασταν μαζί χθες βράδυ στη χοροεσπερίδα, απαντάει αυτός. Όταν τέλειωσε ο χορός τη συνόδευσα μέχρι εδώ. Της έριξα μάλιστα το σακάκι μου στους ώμους της για να μην κρυώνει, και ήλθα τώρα να το πάρω.

  Η γυναίκα αυτή, με την έκπληξη ζωγραφισμένη στο πρόσωπό της, του λέει να περάσει μέσα. Την ακολουθεί στο σαλόνι, όπου βλέπει μια μεγάλη φωτογραφία της κοπέλας κρεμασμένη στον τοίχο. –Είναι κόρη σας; τη ρωτάει. –Ναι, του απαντάει αυτή, και είναι τρία χρόνια πεθαμένη.

  Η έκπληξή του ήταν μεγαλύτερη από την έκπληξη τη δική της, όταν της είπε ότι ήσαν μαζί χθες βράδυ στο χορό. –Δεν με πιστεύεις; συνεχίζει αυτή. Πάμε στο νεκροταφείο και θα δεις.

  Πηγαίνουν στο νεκροταφείο. Από μακριά, πάνω σε ένα τάφο, διακρίνει το σακάκι του. Και όταν έφτασαν κοντά είδε και τη φωτογραφία της, δίπλα στο καντήλι και το θυμιατό».

  Την παρακάτω ιστορία τη διάβασα απόψε στα «Ημερολόγια της τριλογίας Ακυβέρνητες Πολιτείες» του Στρατή Τσίρκα.

  «Ο Λεφάκης. Γίγαντας. Παλαιστής. Πρωταθλητής. Ήρεμος. Δεν έπαιρνε ποτέ μέρος στους καυγάδες…

  Η περίεργη ιστορία του.

  Σ’ ένα πάρτυ, ένα κορίτσι· πιάνει κουβέντα μαζί της, τη συνοδεύει το βράδι. Άσπρο τούλινο φουστάνι. Μια ρομαντική οπτασία. Κρύωνε. Έβγαλε το σακάκι του και το έριξε στους ώμους της.

  -Πού μένεις;

  -Από δω…

  Περίεργο, εκεί δεν είχε σπίτια, ήταν νεκροταφεία. Όταν φτάσανε στο Ελληνικό κοιμητήριο την έχασε! Το πρωί βρήκε το σακάκι του πάνω στον τάφο ενός κοριτσιού. Το ίδιο όνομα που του είχε πει.

  Το γράψαν οι εφημερίδες. Ο Λεφάκης, όταν τον ρωτούσαν, απόφευγε: Αυτή είναι μια παλιά ιστορία…».

23-9-2021

Friday, September 17, 2021

Naser Taghvai, Dress rehearsal (2005)

Naser Taghvai, Dress rehearsal (2005)

 


  Έχω δει άλλα τρία ντοκιμαντέρ για τη δραματική τέχνη Taziyeh του σιιτικού ισλάμ. Στην ενιαία ανάρτηση που έκανα γράφω αρκετά γι’ αυτήν.

  Έχω γράψει για άλλες τέσσερις ταινίες του Naser Taghvai, ενός κορυφαίου σκηνοθέτη του ιρανικού Νέου Κύματος, με τελευταία την «Απελευθέρωση». Σειρά έχει σήμερα το ντοκιμαντέρ «Dress rehearsal», μια κινηματογραφημένη παράσταση Tazieh.

  Όπως η τραγωδία αρχικά αναπαριστούσε τα πάθη του θεού Διόνυσου, έτσι και το Tazieh αναπαριστά το δραματικό τέλος του Χουσεΐν, του εγγονού του Μωάμεθ, το 680, σε μια διαπάλη για την εξουσία. Οι οπαδοί του δημιούργησαν τη σιιτική αίρεση του ισλάμ. Το Ιράν είναι σιιτικό, ενώ η πλειοψηφία του πληθυσμού του Ιράκ είναι επίσης σιίτες, οι οποίοι είχαν παραμεριστεί από τον σουνίτη Σαντάμ Χουσεΐν.

  Τρεις στρατηγοί στέλνονται να αντιμετωπίσουν τον Χουσεΐν. Όλοι τους είναι απρόθυμοι. Μα να σκοτώσουν τον εγγονό του Μωάμεθ; Τελικά θα υποχρεωθούν. Ο Χουρ θα μετανιώσει, θα θρηνήσει πάνω στο πτώμα του νεκρού Χουσεΐν, με αποτέλεσμα να τον σκοτώσουν.

  Να σημειώσουμε την εναλλαγή ανάμεσα στην τραγουδιστή εκφορά του λόγου, όπως διαβάζεται το κοράνι, και στην απλή εκφορά του, όπως είναι δηλαδή η καθημερινή ομιλία.

  Ένα απόσπασμα υπάρχει στο youtube, όπου μπορείτε να το δείτε.  

 

 

Bénédicte Acolas, Une histoire d'âme (2015)

Bénédicte Acolas, Une histoire d'âme (2015)

 


  Η σύμπτωση: Την εβδομάδα που μας πέρασε παίχτηκε σε επανέκδοση η «Επαφή» του Ingmar Bergman. Ψάχνοντας στο IMDb για την «Ψυχική ιστορία» διαβάζω ότι αποτελεί μεταφορά στην μεγάλη οθόνη του θεατρικού έργου του Bergman «.

  Ξέρω για θεατρικούς μονόλογους, όμως πρώτη φορά βλέπω κινηματογραφικό μονόλογο. Η ταινία είναι κυριολεκτικά και όχι μεταφορικά one man show με την εξαιρετική Σοφί Μαρσώ στο ρόλο της διαταραγμένης ηρωίδας, η οποία έχει νοσηλευτεί σε ψυχιατρικές κλινικές. Περιφερόμενη σε ένα κυριολεκτικά γυμνό διαμέρισμα φέρνει στο μυαλό της επεισόδια και πρόσωπα. Μιλάει για τον πατέρα της, τον άντρα της, αλλά μιλάει και για τον Στράους (νομίζω τον Ρίχαρντ), επίσης για ένα ζωγράφο που δεν συγκράτησα το όνομά του, του οποίου ένας πίνακας την εντυπωσίασε, και τον βλέπουμε καθώς τον φαντασιώνεται.

  Ένας άλλος σκηνοθέτης θα μπορούσε να δραματοποιήσει αυτές τις φαντασιώσεις, όμως όχι η Bénédicte Acolas η οποία, σεβόμενη τον Bergman, προτίμησε ένα θεατρικό στήσιμο. Προσπάθησε όμως να κάνει τη λήψη όσο γίνεται πιο κινηματογραφική, μεταφέροντας την ηρωίδα της σε διάφορους χώρους μέσα στο διαμέρισμα. Επίσης ο λόγος της Σοφί Μαρσώ είναι κάποιες φορές σκέψεις τις οποίες φαντασιώνεται, την ακούμε δηλαδή μιλάει ενώ τα χείλη της είναι κλειστά. Επίσης βλέπουμε το «εφέ της αποστροφής», δηλαδή μιλάει σε πρόσωπα τα οποία φαντασιώνεται σαν να βρίσκονται μπροστά της.

  Βλέπω η ταινία έχει χαμηλή βαθμολογία στο IMDb, μόλις 5,9, κάτι που το καταλαβαίνω. Ο θεατρικός μονόλογος είναι δύσκολο είδος, πολύ περισσότερο βέβαια ο κινηματογραφικός. Αναρωτιέμαι αν έχει γυριστεί άλλη ταινία με μόνο ένα πρόσωπο.

  Όπως και να έχει εμένα μου άρεσε η ταινία, όχι μόνο για την ερμηνεία της Μαρσώ και τη σκηνοθεσία της Acolas, αλλά και για το λόγο του Bergman.