Ingmar Bergman, H επαφή (1971)

Ingmar Bergman, H επαφή (1971)

 

Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση

 

  Ο συνειρμός: πριν χρόνια διάβασα ένα εξαιρετικό βιβλίο του Desmond Morris που είχε τον τίτλο «Η σημασία της επαφής». Η επαφή στο βιβλίο του είναι με τη σημασία της σωματικής επαφής. Στο έργο του Μπέργκμαν η επαφή είναι ψυχική.

  Βλέποντας την ταινία έκανα τη σκέψη ότι ο Μπέργκμαν είναι ένας δραματικός Woody Allen, ή αντίστροφα ο Woody Allen είναι ένας κωμικός Μπέργκμαν. Μόνιμο θέμα τους είναι οι ερωτικές σχέσεις.

  Εδώ έχουμε ένα τρίγωνο σαν αυτά του γείτονά του, του Ίψεν, που ονομάστηκαν ιψενικά.

  Ο David είναι άγγλος αρχαιολόγος που έχει έλθει στη Σουηδία, επισκέπτης καθηγητής (στην ταινία ακούμε περισσότερο αγγλικά παρά σουηδικά). Ο Αντρέας είναι γιατρός. Η Κάριν είναι η γυναίκα του. Έχουν δυο παιδιά, μια έφηβη και ένα αγόρι.

  Ο David την πέφτει στην Κάριν, και αυτή ανταποκρίνεται. Όμως ο David κουβαλάει τα ψυχολογικά προβλήματά του, με αποτέλεσμα η σχέση να σκαμπανεβάζει. Κάποια στιγμή βέβαια θα το μάθει ο David, και αντιμετωπίζει το θέμα πολιτισμένα: της λέει να τον ξεχάσει. Όμως όχι, αυτή επιμένει στη σχέση.

  Τι έγινε τελικά;

  Δεν νομίζω να έχει σημασία. Ο Μπέργκμαν μας δίνει μια σειρά σκηνών και καταστάσεων που έχουν αντιμετωπίσει παράνομα ζευγάρια (διάβασα στη βικιπαίδεια ότι ο Έλιοτ Γκουλντ πιστεύει ότι η ταινία είναι ημι-αυτοβιογραφική), το πώς θα καταλήξουν δεν έχει και τόση σημασία.  

  Θεματικά είναι ο γνωστός μου Μπέργκμαν, όχι όμως υφολογικά. Το θεατρικό στήσιμο είναι λιγότερο, λιγότερα και τα γκρο πλαν. Επίσης απουσιάζουν οι υπαρξιακοί και οι μεταφυσικοί προβληματισμοί. Να είναι άραγε αυτός ο λόγος που η ταινία δεν άρεσε, ούτε στο κοινό ούτε στους κριτικούς;

  Εμένα πάντως μου άρεσε, κυρίως χάρη στην εκπληκτική ερμηνεία της Μπίμπη Άντερσον. Εξαιρετικός ο σύζυγος Μαξ φον Σύντοφ, πολύ καλός ο Έλιοτ Γκουλντ σαν εραστής.

  Θυμήθηκα ότι την είχα ξαναδεί την ταινία από κάποια πλάνα, αλλά και από την τελευταία ατάκα της ταινίας την οποία απευθύνει ο Έλιοτ Γκουλντ στην Μπίμπι Άντερσον: Το ξέρεις ότι λες ψέματα.

  Κορυφαίος σκηνοθέτης ο Μπέργκμαν, αλλά για μένα ήταν από την αρχή πολυτέλεια να τον δω πακέτο. Όμως οι επαναλήψεις έργων του είναι τόσες πολλές που τελικά θα τον δω κι αυτόν πακέτο, όχι προγραμματικά.

  Εγώ θα σας συμβούλευα να δείτε την ταινία. Θα δείτε και τολμηρές σκηνές, πολύ τολμηρές για την εποχή που γυρίστηκε θα έλεγα.