Billy Wilder, Η τροτέζα (Irma la douce, 1963)

Billy Wilder, Η τροτέζα (Irma la douce, 1963)

 

Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση

 

  Τροτέζα ξέρετε τι σημαίνει. Εγώ το έμαθα μαθητής δημοτικού, όταν ο χωριανός μου Γεώργιος Μενεγάκης, καθηγητής αγγλικών, νεαρότατος τότε (αργότερα θα μου έκανε αγγλικά στο γυμνάσιο) εξέδωσε μια μικρή νουβέλα η οποία είχε τίτλο «Από μις Ελλάς τροτέζα». Ο ξάδελφός μου ο Γιώργης ο Τζανετάκης ήταν που μου εξήγησε τι σημαίνει τροτέζα.

  Προέρχεται από τη γαλλική λέξη trottoir, που σημαίνει πεζοδρόμιο. Η τροτέζα είναι εκείνη που δεν περιμένει να έλθει ο πελάτης στο σπίτι με το φωτάκι (παλιά ήταν κόκκινο), αλλά στημένη σε ένα πεζοδρόμιο περιμένει να τσιμπήσει τον πελάτη. Το ξενοδοχείο είναι δίπλα. (Αξέχαστο θα μου μείνει το τελευταίο πλάνο από την τελευταία ταινία του Κέντζι Μοτζόγκουτσι «Ο δρόμος της ντροπής» (1956), με τη νεαρή κοπέλα που δεν είχε άλλη επιλογή παρά να γίνει γκέισα, να καλεί με το χέρι δειλά δειλά έναν πελάτη από την πόρτα του σπιτιού, μη έχοντας το θάρρος να βγει στο πεζοδρόμιο).

  Η γλυκιά Ίρμα (Σίρλεϊ Μακλέιν) είναι η τροτέζα. Όσο για τον Νέστωρα (Τζακ Λέμον), αυτός είναι αστυνομικός. Μόλις ήλθε στη γειτονιά, και στην υπηρεσία έχει μόνο έξι μήνες. Θέλει να επιβάλλει οπωσδήποτε το νόμο (οι αστυνομικοί λαδώνονται για να κάνουν τα στραβά μάτια με τις τροτέζες, οι νταβατζήδες καταθέτουν κανονικά τον οβολό τους), και το αποτέλεσμα είναι να βρεθεί απολυμένος. Είχε προλάβει όμως να γνωρίσει την Ίρμα, η οποία του προσφέρει στέγη και τροφή και… αφού νίκησε σε ένα καυγά τον νταβατζή της, έχει κάθε δικαίωμα να τον διαδεχθεί. Όμως αυτός την έχει ερωτευθεί, είναι ζηλιάρης, δεν θέλει να πηγαίνει με άλλους πελάτες.

  Και τι σκαρφίζεται:

  Θα της παρουσιαστεί σαν ένας πλούσιος άγγλος λόρδος που ο τραυματισμός του στον πόλεμο τον κατέστησε ανίκανο, θα περνάει τη βραδιά μαζί της παίζοντας χαρτιά ακριβοπληρώνοντάς την, και έτσι δεν θα χρειαστεί να βλέπει άλλους πελάτες (Παρεμπιπτόντως, πολύ καλά τα καταφέρνει στη μεταμφίεση ο Τζακ Λέμον, όπως ο Πήτερ Σέλερς). Δουλεύει στην κρεαταγορά για να κερδίσει τα λεφτά που της δίνει σαν λόρδος.

  Για κάτσε, για κάτσε, έτσι θα σας πω όλη την ιστορία. Βέβαια οι περισσότεροι την ταινία την έχετε δει, αλλά θα την έχετε ξεχάσει. Και εγώ την είχα ξαναδεί, αναγνώρισα κάποια επεισόδια, όπως αυτό που ο δήθεν πνιγμένος λόρδος βγαίνει από τα νερά του ποταμού. Πρώτα προβαίνει το μπαστούνι του, σαν περισκόπιο.

  Η ταινία, παρόλο που είναι μεταφορά θεατρικού έργου, έχει αρκετά εξωτερικά γυρίσματα σε διάφορους χώρους. Ο Μπίλι Γουάιλντερ και οι συν-σεναριογράφοι ήταν ιδιαίτερα επινοητικοί.

  Πολύ γλυκιά η Σίρλεϊ…

  Βαριέμαι να σκεφτώ, για να δω τι έχω γράψει για την «Γκαρσονιέρα», ταινία του Μπίλι Γουάιλντερ που γυρίστηκα τρία χρόνια πριν, στην οποία επίσης πρωταγωνιστούν.

  Αντιγράφω την τελευταία παράγραφο από την ανάρτησή μου:

  «Πολύ μου άρεσε το πρωταγωνιστικό ζευγάρι, με την γλυκιά και τρυφερή Σίρλεϊ Μακλέιν και τον Τζακ Λέμον με το πληθωρικό, νευρικό παίξιμο».

  Αξίζει να την (ξανα)δείτε την ταινία, θα γελάσετε πολύ με τα κωμικά επεισόδια.