Book review, movie criticism

Saturday, November 15, 2014

Για τα ευφυολογήματα



Για τα ευφυολογήματα

Έχω ξαναγράψει, στα πλαίσια κάποιας βιβλιοκριτικής το πιο πιθανόν, ότι τα ευφυολογήματα περιέχουν ψήγματα αλήθειας, αλλά κυρίως εντυπωσιάζουν. Για παράδειγμα κάθε λογικός φιλόσοφος θα έφριττε με το σωκρατικό «Εν οίδα ότι ουδέν οίδα». Αυτό που ήθελε να πει ο Σωκράτης με αυτό το οξύμωρο είναι ότι, αν και τόσο σοφός, αυτά που ξέρει είναι ελάχιστα σε σχέση με αυτά που δεν ξέρει, υπονοώντας βέβαια ότι πολύ θα ήθελε να τα γνωρίσει. Ο πολύς κόσμος βέβαια που ξέρει πολύ λιγότερα από το Σωκράτη δεν έχει καμιά τέτοιου είδους επιθυμία.
Το κίνητρο για την ξεχωριστή αυτή ανάρτηση μου την έδωσε αυτό που διάβασα σήμερα στα «Κρητικά Επίκαιρα» (Σεπτέμβρης-Οκτώβρης 2014), μια ρήση του Νίκου Καρούζου: «Δεν ταράζουν τους ανθρώπους οι καταστάσεις αλλά οι ερμηνείες που δίνουμε σ’ αυτές».
Κακά τα ψέματα, οι καταστάσεις μας ταράζουν. Σήμερα μας ταράζει η οικονομική κρίση που περνάει η Ελλάδα και όχι η ερμηνεία που δίνουμε σ’ αυτήν. Όμως οι καταστάσεις μπορούν να μας ταράξουν λιγότερο, όχι ερμηνεύοντάς τις, αλλά αναπτύσσοντας μια στωική στάση ζωής. «Κι αυτό θα περάσει», ήταν μια επιγραφή αναρτημένη σε κουρεία και καφενεία πριν δεκαετίες. Οι γονείς μας πέρασαν χειρότερα, κατοχές κ.λπ. και επιβίωσαν, έτσι θα επιβιώσουμε κι εμείς. Κάνοντας ανάλογες σκέψεις, αλλά και προσαρμόζοντας ανάλογα τη ζωή μας (ας μη πάμε αύριο Κυριακή στα μαγαζιά να αδειάσουμε και άλλο το ούτως ή άλλως ισχνό πορτοφόλι μας, ας αξιολογούμε πιο ορθολογικά τις αγορές μας κ.λπ.) αμβλύνουμε το άγχος που μας δημιουργεί η κατάσταση. Εμένα για παράδειγμα, η τρικλοποδιά που μου έβαλε η Γιαννάκου τότε που ήμουν σχολικός σύμβουλος (να μην ξαναγράψω αυτή την ιστορία) με αποτέλεσμα να μειωθεί ο μισθός μου κατά 400 ευρώ λειτούργησε ως εμβόλιο όταν ήλθε η κρίση.
Θέλοντας μια δεύτερη γνώμη για το θυρεοειδή μου, να πάρω φάρμακο ή όχι, πήγα σε έναν γιατρό του ΕΟΠΠΥ εδώ στο Γαλάτσι. Ήταν και αυτός της γνώμης να μην πάρω φάρμακο (και η τρίτη γνώμη που πήρα στο Αλεξάνδρας ήταν η ίδια). -Φρόντισε να χαλαρώσεις, μου λέει, να μην αγχώνεσαι.
Προσπαθώ.
Και πολύ μου αρέσει η ατάκα του φίλου μου του Γιώργη του Μανιαδάκη, που την επαναλαμβάνει συχνά:
Χαλαρά.
Σε χαμηλό υφολογικό επίπεδο.
Σπεύδε βραδέως.
Σε υψηλό υφολογικό επίπεδο.
Όποιος βιάζεται σκοντάφτει.
Σε μέσο υφολογικό επίπεδο
Ρε δε γ…έται.
Σε πολύ χαμηλό υφολογικό επίπεδο.




1 comment:

Babis Dermitzakis said...

Τελικά το facebook με τα σχόλια δίνει τη δυνατότητα να σκεφτείς παραμέτρους που δεν σκέφτηκες, και να αναπτυχθεί ο διάλογος. Εδώ είναι ένα σχόλιο και η απάντησή μου.
Νίκος Απόμακρος: Δεν λέω ότι ο Καρούζος έχει δίκιο όπως το θέτει, αλλά νομίζω ότι χωρίς ερμηνεία, μόνο τις αντανακλαστικές κινήσεις κάνουμε. Την βλέπω δηλαδή ως άμεση συνέπεια της αντίληψης και η οποία επέρχεται θέλουμε δε θέλουμε.
Εγώ: Σωστά, εγώ αναφέρθηκα μόνο σε τεχνικές αντιμετώπισης. Οι τεχνικές αντιμετώπισης έχουν σε σημαντικό βαθμό να κάνουν όχι μόνο με την ερμηνεία αλλά και με διάφορους άλλους παράγοντες. Έγώ που έχω πάψει πια να είμαι νέος, δηλαδή να θέλω να σώσω τον κόσμο, θα έχω διαφορετική στάση απέναντι στην κρίση σε σχέση με ένα νέο που δίνει την ίδια ερμηνεία με μένα (διαφθορά κ.λπ), και που θα τρέξει να συγκρουστεί με τα ματ. Ένας μουσουλμάνος όμως θα την απέδιδε ίσως απλά στο κισμέτ και θα σταύρωνε τα χέρια. Διαφορετική ερμηνεία.