Book review, movie criticism

Saturday, September 26, 2015

14. Κάθε εμπόδιο για καλό και Ουδέν κακόν αμιγές καλού



14. Κάθε εμπόδιο για καλό και Ουδέν κακόν αμιγές καλού

  Δεν είχε δεχθεί να εκδώσει ο εκδότης μου, ο Θάνος Γραμμένος, το βιβλίο μου «Το χωριό μου: από την αυτοκατανάλωση στην αγορά». –Καλό, μου λέει, αλλά ποιος θα το πάρει; Τελικά χρηματοδότησε την έκδοσή του ο χωριανός και φίλος μου Γιώργης Τωμαδάκης (να τον ευχαριστήσω και απ’ αυτές τις γραμμές) και ο Θάνος το εξέδωσε. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να πάρω πάρα πολλά αντίτυπα και όχι τα είκοσι που δίνουν κλασικά οι εκδότες στους συγγραφείς, να δώσω σε πάρα πολλούς φίλους, και ο Γιώργης να στείλει πάρα πολλά αντίτυπα στην κοινότητα του χωριού μας που πουλήθηκαν και τα έσοδα έμειναν στην κοινότητα, με αποτέλεσμα να το διαβάσουν πάρα πολλοί χωριανοί. Άρεσε αρκετά μπορώ να πω, τόσο μάλιστα που λυπήθηκα που δεν το επιμελήθηκα περισσότερο.
  Τα οικολογικά μου παραμύθια ο Θάνος τα βρήκε «αδύνατα». Ένας άλλος εκδοτικός οίκος που του τα έδωσα τα αρνήθηκε. Τελικά ο φίλος μου ο Γιώργος ο Βοϊκλής που εργαζόταν στο γραφείο τύπου του τότε δημάρχου της Ηλιούπολης Θεόδωρου Γεωργάκη είχε την ιδέα να εκδοθούν μέσω του δήμου και να μοιραστούν στους μαθητές δημοτικού όλων των σχολείων της Ηλιούπολης. Συζητήθηκε η πρόταση στο δημοτικό συμβούλιο, εγκρίθηκε το κονδύλι για την έκδοση από όλες τις παρατάξεις εκτός από το ΚΚΕ –γνωστή η τακτική του να καταψηφίζει ό,τι ψηφίζουν οι άλλοι, και μοιράστηκε. Το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτή (ΚΕΠΚΑ) που ανέλαβε την έκδοση το προώθησε και σε δυο άλλους δήμους της Θεσσαλονίκης, και εγώ, σε τυχαία αναζήτηση στο διαδίκτυο κάποια χρόνια αργότερα, είδα ότι σε πανηγυρική τελετή ο νομάρχης Κοζάνης το μοίρασε στους μαθητές της έκτης δημοτικού όλων των σχολείων του νομού. Εγώ πάλι έστειλα 45 αντίτυπα για το δημοτικό σχολείο του χωριού μου (είχε τότε 42 μαθητές), και έδωσα νομίζω 30 και για ένα άλλο σχολείο, κατά παράκληση της διευθύντριάς μου στο Βαρβάκειο. Ακόμη έχω και δίνω σε φίλους.
  Το βιβλίο μου «Εισαγωγή στο θέατρο της Ιαπωνίας και της Κίνας» το αρνήθηκαν τέσσερις εκδότες. Το δέχτηκε ο Αλέξανδρος Δεσύλλας (εκδόσεις ΑΛΔΕ), με τον οποίο γίναμε φίλοι. Μου εξέδωσε στη σειρά metroαναγνώσματα και τα διηγήματά μου «Το Φραγκιό», και μου παράγγειλε και έγραψα το «Πες της το με μια μαντινάδα». Όμως το «Μυστικό των εξωγήινων» το αρνήθηκε. Ποιος διαβάζει σήμερα επιστημονική φαντασία; Μετά από δυο χρόνια του πρότεινα να συμμετάσχω στα έξοδα της έκδοσης-για πρώτη φορά, στο 13ο βιβλίο μου. Του έβαλα όμως έναν όρο: το ηλεκτρονικό κείμενο να είναι δικό μου, να το διαθέτω όπως θέλω. Δέχθηκε, και μάλιστα μου έδωσε πολύ περισσότερα αντίτυπα από τα συμφωνημένα δέκα. Το pdf το έστειλα σε αρκετούς φίλους μου με e-mail, και το ανάρτησα επίσης στο scribd, κοινοποιώντας τον σύνδεσμο στον τοίχο μου στο facebook και αναρτώντας τον στο blog μου.
  Και δυο λόγια για το ηλεκτρονικό βιβλίο.
  Πολλοί λένε ότι δεν μπορούν να διαβάσουν ηλεκτρονικά ένα βιβλίο, προτιμούν την έντυπη έκδοση, να νοιώθουν στη μύτη τους τη μυρουδιά του χαρτιού.
  Κι εγώ προτιμώ την έντυπη έκδοση. Διαβάζεται πιο άνετα και μπορώ και υπογραμμίζω αυτά που με ενδιαφέρουν για να τα χρησιμοποιήσω αργότερα στη βιβλιοκριτική. Όμως τι γίνεται αν ένα βιβλίο είναι εξαντλημένο; Έψαξα πριν λίγους μήνες για το λίβελο της Λιλής Ζωγράφου «Νίκος Καζαντζάκης: ένας τραγικός». Ήταν εξαντλημένο. Δεν με ενδιέφερε να το ψάξω στις βιβλιοθήκες καθώς οι περισσότερες δεν σε αφήνουν να φωτοτυπήσεις και αυτές που σε αφήνουν, όπως η Γεννάδειος, το κάνουν μόνο για περιορισμένες σελίδες. Το διαπίστωσα πρόσφατα ψάχνοντας το «Ο Οθέλος ξαναγυρίζει» του Καζαντζάκη. Αν το βιβλίο της Ζωγράφου υπήρχε αναρτημένο κάπου σε ηλεκτρονική μορφή δεν θα υπήρχε πρόβλημα, θα το κατέβαζα, είτε δωρεάν είτε επί πληρωμή. Τώρα, ακόμη και αν επανεκδοθεί, εγώ μπορεί να έχω χάσει στο μεταξύ το ενδιαφέρον μου.
  Μήπως θα έπρεπε μαζί με τα τρία αντίτυπα που στέλνουν οι εκδότες στην Εθνική Βιβλιοθήκη να στέλνουν και το ηλεκτρονικό κείμενο; Μήπως θα έπρεπε να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων, ανάλογη με αυτή που υπάρχει για τα διδακτορικά; Τα όποια προβλήματα θα μπορούσαν να ξεπεραστούν.
  Καθώς σκεφτόμουν το πρόβλημα με τα αυτιά μου που με οδήγησε στο νοσοκομείο για μια βδομάδα το φετινό καλοκαίρι, έχοντας όμως το θετικό αποτέλεσμα να χάσω – επιτέλους!!! – πέντε κιλά (αναφέρθηκα σ’ αυτό στην προηγούμενη ανάρτησή μου στην κατηγορία «Αυτοβιογραφικές σημειώσεις» και έχει τίτλο «Το πανηγύρι του χωριού μου») μου ήλθε στο μυαλό και ένα άλλο συμβάν, για το οποίο ισχύει επίσης το αρχαίο γνωμικό «Ουδέν κακόν αμιγές καλού».
  Έχω μόνιμο άγχος μήπως μου διαρρήξουν το σπίτι, παρά τον συναγερμό. Δεν με ενδιαφέρει να μου πάρουν τηλεοράσεις, dvd, υπολογιστές ή ό,τι άλλο, αλλά με ενδιαφέρει να μη μου πάρουν τους σκληρούς μου δίσκους· όχι για την εμπορική αξία τους αλλά για το περιεχόμενό τους. Έχω κρατήσει βέβαια σε back up τα σημαντικότερα αρχεία μου, αλλά όχι όλα. Πριν λίγες μέρες μου χάλασε ένας σκληρός δίσκος και έχασα, ανάμεσα σε άλλα, όλες τις όπερες και τις εκπομπές «Ταξίδι στον πολιτισμό» που είχα γράψει από το CCTV-4, το κινέζικο κανάλι.
  Το να σου διαρρήξουν το σπίτι είναι μια τραγική εμπειρία, ακόμη και αν δεν σου πάρουν πράγματα σημαντικής αξίας: οι διαρρήκτες σού το κάνουν άνω κάτω. Αυτό μας συνέβη το 2000, και μάλιστα την παραμονή της επιστροφής μας από την Κρήτη. –Δεν γίνεται, είπα, θα βάλουμε συναγερμό.
  Και βάλαμε.
  Ο ένας από τους δυο νεαρούς που ήλθαν να τον τοποθετήσουν ήταν παθιασμένος με την ψηφιακή φωτογραφία. Μας έβγαλε δύο. Τότε ανακάλυψα τυχαία ότι το http://www.tripod.com σου δίνει δωρεάν χώρο για δημιουργία ιστοσελίδας. Οι φωτογραφίες αυτές υπήρξαν το κίνητρο να φτιάξω μια ιστοσελίδα, την πρώτη μου στο διαδίκτυο.
  Ο doctor Ahmad, ένας από τους διοργανωτές του δεύτερου συνεδρίου για τη λογοτεχνική κριτική που έγινε από την Αιγυπτιακή Εταιρεία Θεωρίας της Λογοτεχνίας σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο Ain Shams του Καΐρου το Δεκέμβρη του 2000, μου είπε ότι με προσκάλεσε επειδή διάβασε το βιογραφικό μου σ’ αυτή την ιστοσελίδα. Τίτλος της εισήγησής μου ήταν Hypertext: surpassing the limitations of the text.
  Μια από τις ψυχαγωγικές δραστηριότητες του συνεδρίου ήταν και μια κρουαζιέρα στο Νείλο. Η χορεύτρια που μας χόρεψε κάποια στιγμή άρχισε να καλεί τους συνέδρους να χορέψουν μαζί της. Όλοι αρνιόντουσαν. Εγώ δεν είχα ξαναχορέψει τσιφτετέλι αλλά ήξερα πως χορεύεται, έτσι σηκώθηκα.
  Αυτό ήταν. Μετά από μένα σηκώθηκε ο Terry Eagleton. Ακολούθησαν στη συνέχεια και αρκετοί άλλοι.
  Το ότι υπήρξα ο animator της βραδιάς πιστεύω ήταν ο λόγος που με ξανακάλεσαν και στο επόμενο συνέδριο (γινόταν, δεν ξέρω αν γίνεται ακόμη, κάθε τρία χρόνια) το 2003. Το θέμα του συνεδρίου ήταν Cultural criticism και ο τίτλος της εισήγησής μου ήταν  Nature and culture: an unresolved polarity. The case of aggression.
  Το να προσθέσεις τη συμμετοχή σου σε ένα συνέδριο στο βιογραφικό σου είναι σημαντικό. Όμως, σ’ αυτό το συνέδριο, ήταν κάτι παραπάνω. Αλλά γι’ αυτό έχω γράψει αλλού.

No comments: