Διαβάσαμε το μυθιστόρημα, είδαμε την ταινία «Λαίδη
Μάκβεθ» που από την Πέμπτη προβάλλεται στους κινηματογράφους, είδαμε και την
όπερα του Σοστάκοβιτς καθώς και την αναθεωρημένη εκδοχή της. Ε, να μη μείνουμε
στην ουρά, είπαμε να δούμε και την μεταφορά του μυθιστορήματος του Νικολάι
Λέσκοφ από τον Βάιντα. Ας μη σχολιάσουμε τον τίτλο με τον οποίο προβλήθηκε στις
ελληνικές αίθουσες.
Ή μάλλον να σχολιάσω κάτι γενικότερο. Είναι συνηθισμένη
πρακτική μια ταινία να κυκλοφορεί με διαφορετικό τίτλο από χώρα σε χώρα. Στη
λογοτεχνία, αυτό είναι αδιανόητο. Αυτό μόνο.
Τελικά βλέπουμε πόσο εύκολο είναι από το ίδιο
στόρι να δώσεις μια διαφορετική εκδοχή, δηλαδή να προτείνεις μια διαφορετική
πρόσληψη.
Η Κατερίνα του Βάιντα δεν είναι η
δυστυχισμένη χωριατοπούλα που την πούλησαν στον πλούσιο έμπορο μαζί με ένα
κομμάτι γης, πουθενά στην ταινία δεν λέγεται κάτι τέτοιο. Είναι μια «Μαντάμ
Μποβαρί», που νοιώθει αφόρητη πλήξη στη συζυγική ζωή. Ο Σεργκέι έρχεται για να της
διώξει την πλήξη. Θα διαπράξουν τους φόνους σκοτώνοντας πρώτα τον πεθερό, μετά
τον σύζυγο, τέλος τον ανιψιό. Και, στο δρόμο της εξορίας, ή μάλλον πάνω σε μια
σχεδία που τους μεταφέρει, θα παρασύρει για να πνιγούν μαζί την καινούρια
φιλενάδα του Σεργκέι.
Ο Βάιντα, μεγάλος σκηνοθέτης, θα ακολουθήσει
σχεδόν πιστά το μυθιστόρημα, όσο του επιτρέπει η περιορισμένη διάρκεια του
μέσου (η ταινία διαρκεί μιάμιση ώρα). Έξυπνα, με βάση τη σκηνική οικονομία,
παρουσιάζει τον σύζυγο απόντα από την αρχή. Η σκηνή που ζυγίζουν την Αξίνια
δίνεται διαφορετικά, δεν υπάρχει ζυγαριά, είναι κωμική σκηνή, την σηκώνουν στα
χέρια για να υπολογίσουν το βάρος της. Και όταν πλησιάζει η Κατερίνα, το φλερτ με
τον Σεργκέι είναι ολοφάνερο. Και το τέλος του έργου φαίνεται όχι σαν την
τραγική κατάληξη μιας ταλαιπωρημένης γυναίκας, πρώτα στα χέρια του άντρα της και
του πεθερού της και μετά του εραστή της, αλλά σαν μια δίκαιη τιμωρία για τα
εγκλήματά της. Ναι, κάποιο οίκτο αναπόφευκτα τον νοιώθουμε, που τον μειώνει όμως
η αίσθηση της ποιητικής δικαιοσύνης· που όμως αφήνει ανέπαφο τον Σεργκέι.
Εξαιρετικός ο Βάιντα, δίνει μια διαφορετική
εκδοχή στο μυθιστόρημα από αυτήν που έδωσαν ο William Oldroyd και ο Σοστάκοβιτς.
Posts
No comments:
Post a Comment