Peter Jackson, The lord of the rings trilogy (2001,2002,2003)

Peter Jackson, The lord of the rings trilogy (2001,2002,2003)

  Ποτέ δεν μπήκα στον πειρασμό να δω την blockbuster τριλογία αυτή. Δεν μου αρέσουν οι ταινίες φαντασίας ούτε και αυτές που έχουν μεσαιωνικό διάκοσμο. Όμως, αποφασίζοντας να ξαναδιαβάσω το εξαιρετικό βιβλίο του Syd Field «The foundations of screenwriting» (κυκλοφορεί η μετάφραση της πρώτης έκδοσης από τις εκδόσεις Κάλβος, το συνιστώ σε κάθε επίδοξο σεναριογράφο), πήρα και την απόφαση να (ξανα)δω και όσες ταινίες σχολιάζονται τις οποίες δεν είχα δει κατά την πρώτη ανάγνωση. Και πρώτη πρώτη ήταν η τριλογία.

  Καθώς ήθελα να ξεμπερδεύω μια και καλή, και ο μόνος τρόπος να μην βαρεθώ ήταν να κάνω κάτι ανάλογο με το «άλμα αναχρονισμού» για το οποίο μιλάει ο Λούκατς στο «Ιστορικό μυθιστόρημα», δηλαδή να βυθιστώ στο έργο, αφού είδα την «Αδελφότητα του δαχτυλιδιού» προχθές το βράδυ, χθες αφού ήπια έναν φραπέ, μετά από μέρες καθώς έχω αποφασίσει να πίνω πια καφέ μόνο σε έκτακτες περιπτώσεις, είδα τους «Δυο πύργους» και την «Επιστροφή του βασιλιά» χωρίς να κάνω σιέστα, mi sagrada siesta.

  O Syd αναφέρεται παραδειγματικά στην τριλογία για να δείξει την τριμερή δομή ενός έργου, με την τριμερή αυτή δομή να εκτείνεται εδώ σε τρία έργα. Αρχική κατάσταση, το «κακό» δαχτυλίδι που ελέγχει άλλα δώδεκα, από τα οποία έχουν μείνει μόνο τρία. Ο «κακός» (στα έργα φαντασίας, επιστημονικής ή μη, επικρατεί σχεδόν πάντα - το «σχεδόν» το βάζω με την επιφύλαξη ότι μπορεί να υπάρχουν και εξαιρέσεις - ο μανιχαϊσμός της πάλης του καλού με το κακό) επιχειρεί να πάρει στην κατοχή του το δαχτυλίδι, με στόχο να καταστρέψει την ανθρωπότητα. Ο Φρόντο, ένας χόμπιτ (σαν άνθρωπος με μικρό ανάστημα, αλλά όχι ακριβώς νάνος, καθώς ο νάνος κάνει την εμφάνισή του στο έργο έχοντας την εμφάνιση που έχει και στη «Χιονάτη») πρέπει να το πάει στην κορυφή ενός βουνού, σε μια χαράδρα, και να το καταστρέψει.

  Και αρχίζει η καταδίωξη, με τους συμμάχους και τους αντίμαχους. Θα δούμε ένα γκόλεμ να τον ακολουθεί μαζί με τον φίλο του, θα δούμε δένδρα να σκορπούν το θάνατο στους εχθρούς, θα δούμε κάποια πλάσματα σαν ανθρωποειδή γουρούνια (νομίζω τα έλεγαν ορκ), θα δούμε όντα του νεραϊδόκοσμου, και δεν θυμάμαι τι άλλο. 

  Στο δεύτερο μέρος της τριλογίας βλέπουμε τις περιπέτειες του Φρόντο να ξεφύγει από τους κακούς, ενώ στο τρίτο μέρος τελικά τα καταφέρνει να καταστρέψει το δαχτυλίδι.

  Πέρα από τις συγκρούσεις των καλών και των κακών με τους στρατούς που έχουν πίσω τους όπου απολαμβάνουμε το θαύμα της ψηφιακής τεχνολογίας, έχουμε καταστάσεις και προβλήματα που έχουν σχέση και με τον «ρεαλιστικό» μας κόσμο.

  Είδαμε, σε μυθολογικό επίπεδο αυτή τη φορά, την αυτοθυσία της γυναίκας για τον άντρα που αγαπά: ενώ είναι αθάνατη προτιμάει να παραιτηθεί από την αθανασία της προκειμένου να σμίξει με τον άντρα αγαπημένο της, ο οποίος γερνάει βέβαια πάρα πολύ αργά (μόλις φαίνεται να έχει περάσει την πρώτη του νεότητα παρά τα 87 του χρόνια), όμως δεν είναι αθάνατος. Είδαμε το οικολογικό μήνυμα με τα δένδρα να εκδικούνται αυτόν που τα καταστρέφει (Υπάρχει σίγουρα και η «Μυστική ζωή των δένδρων» όπως και η «Μυστική ζωή των φυτών» των Tomkins και Bird, εκδόσεις Χατζηνικολή). Επίσης συναντήσαμε το, ας το πούμε έτσι, μοτίβο του Οθέλλου: Ο Φρόντο είναι ο Οθέλλος, ο φίλος του ο Σαμ η Δυσδαιμόνα και το γκόλεμ ο Ιάγος. Βέβαια δεν έχουμε το τέλος του σαιξπηρικού έργου, η διπροσωπία του γκόλεμ αποκαλύπτεται  έγκαιρα.

  Παραλίγο να το ξεχάσω, η τριλογία είναι μεταφορά της τριλογίας του Τόλκιν.

  Πριν εικοσιπέντε τόσα χρόνια, σερφάροντας στο ίντερνετ σε περιβάλλον dos, έπεφτα συχνά πυκνά πάνω σ’ αυτό το όνομα: Τόλκιν. Μα ποιος είναι αυτός ο Τόλκιν, σκεφτόμουν, χωρίς να μπω στο πειρασμό να το ψάξω. Αργότερα έμαθα.