Mark Cousins, Πορεία προς τη Ρώμη (Marcia su Roma, 2022)

 

Mark Cousins, Πορεία προς τη Ρώμη (Marcia su Roma, 2022)

 

  Από χθες στους κινηματογράφους

  Τον Mark Cousins τον είδαμε σε εξαιρετικά ντοκιμαντέρ-σειρές, όπως το «The story of film: an Odyssey», «Women make film» και «Α story of children in film». Η «Πορεία προς τη Ρώμη» είναι μια ταινία-ντοκιμαντέρ που αναφέρεται στον φασισμό.

  Είναι χωρισμένη σε έξι, αν θυμάμαι καλά, επεισόδια. Όμως μόνο τα πρώτα αναφέρονται στην πορεία προς τη Ρώμη που πραγματοποίησαν οι φασίστες το 1922 ξεκινώντας από τη Νάπολη, εξαιτίας της οποίας ο βασιλιάς Βίκτωρ Εμμανουήλ έδωσε την εξουσία στον Μουσολίνι. Παραθέτει κυρίως αποσπάσματα από μια σαραντάλεπτη προπαγανδιστική ταινία  με τίτλο «A noi» (σε μας) ενός Paradisi, αποκαλύπτοντας τα τεχνάσματα που έκανε στη λήψη και στο μοντάζ για να τη δείξει πιο εντυπωσιακή, αλλά και να σχολιάσει πράγματα που δεν μπορούσε να καλύψει ο Paradisi, όπως το ότι ο Μουσολίνι δεν συμμετείχε στην πορεία προς τη Ρώμη, έμεινε στο Μιλάνο (εκεί ιδρύθηκε το φασιστικό κόμμα), φοβούμενος την αποτυχία της ώστε να μπορέσει να το σκάσει στη διπλανή Ελβετία καθώς και το ότι, μετά την επιτυχία της, όταν ήλθε με το τραίνο, δεν ανέβηκε τα σκαλιά στο μνημείο του άγνωστου στρατιώτη, όπου κατέληξε, συμβολικά, η πορεία.

  Δεν με εξέπληξε το ότι οι μασόνοι ήταν οι βασικοί στυλοβάτες του φασιστικού κόμματος, και ενίσχυσαν το κόμμα με ένα τεράστιο χρηματικό ποσό που δεν το θυμάμαι. Είδαμε κάποιες φορές τον αρχηγό της στοάς Ραούλ Παλέρμι. Αργότερα όμως ο Μουσολίνι τους καταδίωξε, όπως, αν θυμάμαι καλά, καταδίωξε και τη μαφία. Δεν ήθελε την ύπαρξη οργανωμένων δυνάμεων που κάποια στιγμή θα μπορούσαν να στραφούν εναντίον του.

  Είχε πολλούς θαυμαστές ο Μουσολίνι. Ο Φρόιντ του έστειλε με αφιέρωση ένα βιβλίο του. Ήσαν και αρκετοί άλλοι επώνυμοι που δεν τους συγκράτησα. Δεν ξέχασα όμως ποτέ το ότι ο Καζαντζάκης, σε ένα ταξιδιωτικό του, αποκαλεί τον Μουσολίνι αρσενικό Βενιζέλο.

  Μπορεί ο τίτλος της ταινίας να είναι «Πορεία προς τη Ρώμη», όμως ο Cousens κάνει μ’ αυτήν περίπου στο δεύτερο μισό της μια σύντομη ανασκόπηση του φασισμού (θα δούμε τα πτώματα του Μουσολίνι και της φίλης του) και τις σημερινές του επιβιώσεις. Και βέβαια θα αναφερθεί σε ταινίες, κάποιες για τον φασισμό (έχω γράψει για την ταινία «Μια ξεχωριστή μέρα» του Ετόρε Σκόλα) αλλά και για άλλες, άσχετες με το φασισμό, που γυρίστηκαν απλά το 1922, τη χρονιά που έγινε η πορεία προς τη Ρώμη.

  Ήξερα για τον Ντ’ Ανούτσιο, αλλά έτσι όπως τον είδα στην ταινία και μ’ αυτά που άκουσα γι’ αυτόν δεν έχω διάθεση να διαβάσω κανένα έργο του. Νομίζω όμως ότι διάβασα κάποιο επειδή είχε γυριστεί σε ταινία την οποία μόλις είχα δει, δεν είμαι σίγουρος.

  Έξυπνο το σκηνοθετικό εύρημα να παρεμβάλει κατά διαστήματα μια κοπέλα να μιλάει, στα ιταλικά, για τον φασισμό. Στην αρχή ήταν θαυμάστριά του, αργότερα όμως τα αισθήματά της μεταστράφηκαν εντελώς.

  Ξέρεις την ιστορία, αλλά όλο και κάτι μαθαίνεις βλέποντας το ντοκιμαντέρ αυτό. 7 η βαθμολογία του στο IMDb, πολύ μου άρεσε.