Τι γνωρίζω: Περί θρησκείας και άλλων δαιμονίων
Μετά από ένα μήνα σχεδόν γράφω για τα υπόλοιπα βιβλία που πήρα από τι σειρά «Τι γνωρίζω» που μοιράζει το καθημερινό Βήμα. Τα βιβλία αυτά είναι «Βουδισμός», «Ινδουισμός», «Ο σύγχρονος Ιουδαϊσμός», «Τρομοκρατία», «Ψυχανάλυση».
Σε σχέση με τον τόμο για το Ισλάμ οι μεταφράσεις ήταν καλύτερες, όμως η επιμέλεια ήταν οπωσδήποτε ανύπαρχτη, και σίγουρα δεν υπήρξε διόρθωση, όχι μόνο από τον μεταφραστή, που φαίνεται ότι δεν ξαναδιάβασε το κείμενό του, αλλά και από επαγγελματία διορθωτή. Έτσι μόνο μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός από κάποιες λέξεις να λείπει ένα γράμμα, ενώ σε άλλες να περισσεύει.
Δεν θα ήθελα να γυρίσω στις τσεκαρισμένες σελίδες και στις υπογραμμίσεις για να μεταφέρω εδώ τα πιο ενδιαφέροντα που διάβασα, γιατί θα κατανάλωνα πολύ χώρο. Θα μεταφέρω απλά κάποιες σκέψεις που έκανα αφού τα διάβασα.
Διαβάζοντας για τον Ινδουισμό συνειδητοποίησα ότι είναι μια θρησκεία που μοιάζει πολύ με τον πολυθεϊσμό των προγόνων μας. Οι θεοί συνυπάρχουν, και οι πιστοί μπορούν να λατρεύουν όποιους θέλουν. Δεν θα καθίσουν να τσακωθούν για το ποιος είναι καλύτερος. Οι μονοθεϊστικές θρησκείες αντίθετα διεκδικούν το μονοπώλιο της θεϊκής εύνοιας και βλέπουν με καχυποψία, συχνά με εχθρότητα, τους οπαδούς άλλων δογμάτων. Η οργιαστική λατρεία του Βάκχου έχει επίσης κάτι κοινό με το Κάμα Σούτρα, που αποτελεί συστατικό στοιχείο σε κάποιες ινδουιστικές λατρείες
Ο φονταμενταλισμός, έκφραση αναζωπυρωμένου θρησκευτικού αισθήματος, αναπτύσσεται είτε στους κόλπους του επίσημου δόγματος (Ισλάμ) είτε κυρίως σαν αίρεση (Χριστιανισμός και Ιουδαϊσμός, αλλά και Ισλάμ. Γράψαμε για τους Ασασίνους). Από εκεί και ύστερα αρχίζει το μακελειό. Οι ιδιαίτερα θρησκευόμενοι των επισήμων χριστιανικών δογμάτων αποτελούν μάλλον μικρό ποσοστό στο σύνολο των πιστών.
Τόσο ο Βουδισμός, αλλά κυρίως ο Ινδουισμός, αποτελούν σήμερα καταφύγιο σε πολλούς που ψάχνονται, ζητώντας την παρηγοριά που προσφέρει η θρησκεία. Ο Βουδισμός ήταν μια μόδα τον προηγούμενο αιώνα (Καζαντζάκης), τώρα η μόδα αυτή έχει περάσει στον Ινδουισμό. (Χάρε Κρίσνα, Σάιντ Μπάμπα κ.λπ.).
Το βιβλίο για την τρομοκρατία ήταν αρκετά καλό. Αμερόληπτο (σχεδόν, γιατί ο Γάλλος συγγραφέας έχει μια μικρή προκατάληψη για τους αλγερινούς τρομοκράτες κατά τον αγώνα για την απελευθέρωση), δίνει μια αρκετά αντικειμενική εικόνα της κατάστασης. Βαφτίζουμε τρομοκράτη τον εχθρό, ενώ ο φίλος είναι αγωνιστής της ελευθερίας, επαναστάτης, κ.λπ. Χρησιμοποιούμε λέξεις με αρνητικές και θετικές συνυποδηλώσεις (ή συνδηλώσεις, θα συμφωνήσουμε καμιά φορά πώς να μεταφράσουμε τον όρο connotation;), ανάλογα, για να εκφράσουμε το ίδιο πράγμα. Μόνο εμείς οι Έλληνες δεν διστάσαμε να περιβάλλουμε με θετικές συνυποδηλώσεις τους κλέφτες, όχι των επικουρικών ταμείων αλλά αυτούς που πολέμησαν τους τούρκους.
Το βιβλίο για την ψυχανάλυση, πολύ καλογραμμένο, το διάβασα για να φρεσκάρω γνώσεις. Πιστεύω ότι από όλες τις σχολές ψυχολογίας η ψυχανάλυση έριξε το περισσότερο φως πάνω στις ψυχικές διεργασίες, και οι προσεγγίσεις μου στα λογοτεχνικά κείμενα οφείλουν πολλά στην ψυχαναλυτική κριτική.
Μπάμπης Δερμιτζάκης, 24-11-2007
Μετά από ένα μήνα σχεδόν γράφω για τα υπόλοιπα βιβλία που πήρα από τι σειρά «Τι γνωρίζω» που μοιράζει το καθημερινό Βήμα. Τα βιβλία αυτά είναι «Βουδισμός», «Ινδουισμός», «Ο σύγχρονος Ιουδαϊσμός», «Τρομοκρατία», «Ψυχανάλυση».
Σε σχέση με τον τόμο για το Ισλάμ οι μεταφράσεις ήταν καλύτερες, όμως η επιμέλεια ήταν οπωσδήποτε ανύπαρχτη, και σίγουρα δεν υπήρξε διόρθωση, όχι μόνο από τον μεταφραστή, που φαίνεται ότι δεν ξαναδιάβασε το κείμενό του, αλλά και από επαγγελματία διορθωτή. Έτσι μόνο μπορεί να εξηγηθεί το γεγονός από κάποιες λέξεις να λείπει ένα γράμμα, ενώ σε άλλες να περισσεύει.
Δεν θα ήθελα να γυρίσω στις τσεκαρισμένες σελίδες και στις υπογραμμίσεις για να μεταφέρω εδώ τα πιο ενδιαφέροντα που διάβασα, γιατί θα κατανάλωνα πολύ χώρο. Θα μεταφέρω απλά κάποιες σκέψεις που έκανα αφού τα διάβασα.
Διαβάζοντας για τον Ινδουισμό συνειδητοποίησα ότι είναι μια θρησκεία που μοιάζει πολύ με τον πολυθεϊσμό των προγόνων μας. Οι θεοί συνυπάρχουν, και οι πιστοί μπορούν να λατρεύουν όποιους θέλουν. Δεν θα καθίσουν να τσακωθούν για το ποιος είναι καλύτερος. Οι μονοθεϊστικές θρησκείες αντίθετα διεκδικούν το μονοπώλιο της θεϊκής εύνοιας και βλέπουν με καχυποψία, συχνά με εχθρότητα, τους οπαδούς άλλων δογμάτων. Η οργιαστική λατρεία του Βάκχου έχει επίσης κάτι κοινό με το Κάμα Σούτρα, που αποτελεί συστατικό στοιχείο σε κάποιες ινδουιστικές λατρείες
Ο φονταμενταλισμός, έκφραση αναζωπυρωμένου θρησκευτικού αισθήματος, αναπτύσσεται είτε στους κόλπους του επίσημου δόγματος (Ισλάμ) είτε κυρίως σαν αίρεση (Χριστιανισμός και Ιουδαϊσμός, αλλά και Ισλάμ. Γράψαμε για τους Ασασίνους). Από εκεί και ύστερα αρχίζει το μακελειό. Οι ιδιαίτερα θρησκευόμενοι των επισήμων χριστιανικών δογμάτων αποτελούν μάλλον μικρό ποσοστό στο σύνολο των πιστών.
Τόσο ο Βουδισμός, αλλά κυρίως ο Ινδουισμός, αποτελούν σήμερα καταφύγιο σε πολλούς που ψάχνονται, ζητώντας την παρηγοριά που προσφέρει η θρησκεία. Ο Βουδισμός ήταν μια μόδα τον προηγούμενο αιώνα (Καζαντζάκης), τώρα η μόδα αυτή έχει περάσει στον Ινδουισμό. (Χάρε Κρίσνα, Σάιντ Μπάμπα κ.λπ.).
Το βιβλίο για την τρομοκρατία ήταν αρκετά καλό. Αμερόληπτο (σχεδόν, γιατί ο Γάλλος συγγραφέας έχει μια μικρή προκατάληψη για τους αλγερινούς τρομοκράτες κατά τον αγώνα για την απελευθέρωση), δίνει μια αρκετά αντικειμενική εικόνα της κατάστασης. Βαφτίζουμε τρομοκράτη τον εχθρό, ενώ ο φίλος είναι αγωνιστής της ελευθερίας, επαναστάτης, κ.λπ. Χρησιμοποιούμε λέξεις με αρνητικές και θετικές συνυποδηλώσεις (ή συνδηλώσεις, θα συμφωνήσουμε καμιά φορά πώς να μεταφράσουμε τον όρο connotation;), ανάλογα, για να εκφράσουμε το ίδιο πράγμα. Μόνο εμείς οι Έλληνες δεν διστάσαμε να περιβάλλουμε με θετικές συνυποδηλώσεις τους κλέφτες, όχι των επικουρικών ταμείων αλλά αυτούς που πολέμησαν τους τούρκους.
Το βιβλίο για την ψυχανάλυση, πολύ καλογραμμένο, το διάβασα για να φρεσκάρω γνώσεις. Πιστεύω ότι από όλες τις σχολές ψυχολογίας η ψυχανάλυση έριξε το περισσότερο φως πάνω στις ψυχικές διεργασίες, και οι προσεγγίσεις μου στα λογοτεχνικά κείμενα οφείλουν πολλά στην ψυχαναλυτική κριτική.
Μπάμπης Δερμιτζάκης, 24-11-2007
Posts
No comments:
Post a Comment