Φώτος Λαμπρινός, The great utopia (2017)

Φώτος Λαμπρινός, The great utopia (2017)

   

  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Στη «Μεγάλη ουτοπία», ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ, ο Φώτος Λαμπρινός μας δείχνει την πορεία της οκτωβριανής επανάστασης μέχρι το 1934. Βλέποντάς το θυμήθηκα πράγματα που είχα διαβάσει πριν χρόνια και τα είχα ξεχάσει, και έμαθα και πολλά πράγματα που δεν ήξερα. Έχοντας συλλέξει σπάνιο αρχειακό υλικό, μας δίνει την επώδυνη πορεία των μπολσεβίκων για την υλοποίηση της μεγάλης ουτοπίας.

  Βέβαια, να το ξεκαθαρίσουμε, μεγάλη ουτοπία είναι για τον Λαμπρινό, για μένα και για πολλούς άλλους, όχι όμως για ένα τμήμα της αριστεράς στην οποία ανήκει και το ΚΚΕ. Ας μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν χώρες όπου το κομμουνιστικό κόμμα βρίσκεται στην εξουσία, όπως π.χ. το κινέζικο. Αλλά ας μην εμπλακούμε σε συζήτηση πάνω σ’ αυτό, είναι μεγάλη κουβέντα.

  Ο Λαμπρινός παρουσιάζει τον Λένιν σαν μια μεγάλη προσωπικότητα. Πολυσχιδής, αγαπούσε την λογοτεχνία και τη μουσική. Επέβαλε, «αναθεωρητικά», παρά τις αντιδράσεις που αντιμετώπισε στο κόμμα, την Νέα Οικονομική Πολιτική, για να μπορέσει να αυξήσει την αγροτική παραγωγή και να ταΐσει τους κατοίκους των πόλεων· και αυτό μετά τη νικηφόρα επανάσταση, που η πίστη στην ουτοπία βρισκόταν στο κορύφωμά της.

  Δεν συνέβη όμως το ίδιο και επί Στάλιν (έγινε γραμματέας του κόμματος το 1922, όταν ο Λένιν ήταν βαριά άρρωστος), όπου με την υποχρεωτική κολεκτιβοποίηση ξεσπιτώθηκαν χιλιάδες οικογένειες που αρνήθηκαν να ενταχθούν στα κολχόζ, ενώ με την κατάσχεση του σιταριού για εξαγωγή για τη χρηματοδότηση της βιομηχανίας πέθαναν χιλιάδες από ένα πρωτοφανή λιμό. Η ανθρωποφαγία δεν ήταν κάτι άγνωστο σε αυτή την περίοδο της φοβερής πείνας.

  Υπερβολή; Η μαρτυρία μιας γριούλας το 1983 ήταν συγκλονιστική. Οι γείτονες της έφαγαν το παιδί.

  Μήπως λέει ψέματα; Δεν το πιστεύω, γιατί το ίδιο μαρτυρεί και ο Καζαντζάκης που ταξίδεψε στη Ρωσία το 1927 στο βιβλίο του «Τόντα Ράμπα». Τον βλέπουμε μάλιστα και στην ταινία.

  Διάβασα κάπου ότι ένα είναι το μεγάλο δίδαγμα της ιστορίας: κανείς δεν διδάσκεται από αυτή. Το λάθος του Στάλιν το επανέλαβε ο Μάο τρεις δεκαετίες αργότερα.

  Πρόκειται, όπως είπα, για ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ. Το είδα στη δημοσιογραφική προβολή. Πιο πριν είχε προβληθεί η ταινία «Το φάντασμα στο κέλυφος». Πάρα πολύ καλή ταινία, μια ταινία που θα αρέσει σίγουρα στον πολύ κόσμο. Όμως με έκπληξη διαπίστωσα ότι οι κριτικοί κινηματογράφου αντανακλούν και τις διαθέσεις του κοινού της έβδομης τέχνης, της πιο λαϊκής τέχνης. Στην προβολή της είδα την αίθουσα με περισσότερο κόσμο παρά ποτέ. Αντίθετα, στην προβολή του ντοκιμαντέρ ήσαν λιγότεροι παρά ποτέ.  

  Ελπίζω να είσθε από τους happy few, όπως έλεγε ο Σταντάλ, που θα δείτε την ταινία.