Book review, movie criticism

Thursday, November 10, 2022

Paolo Taviani, Λεονόρα Αντίο (Leonora addio, 2022)

Paolo Taviani, Λεονόρα Αντίο (Leonora addio, 2022)

 


  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Δεν ξεπερνιέται εύκολα ο Πιραντέλλο.

  Μετά το «Χάος» που γύρισε με τον αδελφό του τον Vittorio, τέσσερις μεταφορές διηγημάτων του και μια δική τους ιστορία που αναφέρεται σ’ αυτόν, ο Paolo επιστρέφει στον Πιραντέλο με μια ιστορία γεμάτη πικρόχολο χιούμορ: την περιπέτεια της καύσης του, της ταφής του και κυρίως της επιστροφής της υδρίας με τη στάχτη του στην πατρίδα του, για να ταφεί στο κούφωμα ενός σκληρού βράχου όπως ήταν η επιθυμία του. Να αναφέρουμε μόνο το επεισόδιο με τους επιβάτες του αεροπλάνου που κατεβαίνουν όλοι όταν μαθαίνουν ποιο είναι το περιεχόμενο του κιβωτίου που μεταφέρεται. Προληπτικοί, με ένα νεκρό επιβάτη το αεροπλάνο σίγουρα θα πέσει.

  Και ο πιλότος δεν πάει πίσω, χάλασε λέει ο κινητήρας.

  Τελικά το κιβώτιο θα ταξιδέψει με το τραίνο, όπου έχουμε άλλο ένα χιουμοριστικό επεισόδιο.

  Η ιστορία αυτή καταλαμβάνει τα δύο τρίτα της ταινίας, μία ώρα, και είναι σε ασπρόμαυρο. Στην αρχή υπάρχει αρκετό ντοκουμενταρίστικο υλικό. Όμως μπορούμε να το ξεχωρίσουμε; Σίγουρα αυτός που διευθύνει την ορχήστρα η οποία παίζει τη «Διεθνή» είναι ο Αρτούρο Τοσκανίνι.

  Το τελευταίο μισάωρο είναι μεταφορά ενός διηγήματος του Πιραντέλλο που έχει τίτλο «Το καρφί», το οποίο έγραψε λίγες μέρες πριν το θάνατό του. Σε έγχρωμο τώρα.

  Ο Πιραντέλλο είναι πρόδρομος του παραλόγου. Το διήγημα μου θύμισε τον «Ξένο» του Καμύ. Χωρίς λόγο ο μικρός σιτσιλιάνος, μετανάστης, σκοτώνει την οκτάχρονη, τότε που μαλλιοτραβιότανε με μια δεκατετράχρονη η οποία της είχε αρπάξει ένα κολιέ από το λαιμό.

  Γιατί αυτήν και όχι την μεγάλη; Αναρωτιόμουνα.

  Μετά κατάλαβα.

  Για να μη του δώσουμε κανένα δικαιολογητικό, και ο ίδιος να αισθάνεται μεγαλύτερες τύψεις.

  Τη σκότωσε με ένα μεγάλο καρφί που μόλις είχε βρει. Είχε πέσει από ένα περαστικό κάρο. -Έπεσε επίτηδες, δίνει την εξήγηση ο μικρός. Και επίτηδες έγινε και σκότωσε το κοριτσάκι. Αυτό το «επίτηδες» μεταφράζεται σαν μια προδιαγεγραμμένη μοίρα.

  Μα αυτό δεν είναι το παράλογο, το να συμβαίνουν τα πράγματα χωρίς καμιά λογική, παρά μόνο και μόνο γιατί είναι «προδιαγεγραμμένα»;

  Στο διήγημα (δεν γινόταν να μην το διαβάσουμε, μπορείτε κι εσείς οι ιταλομαθείς να το διαβάσετε εδώ) τον βλέπουμε να φαντασιώνεται την Μπέτι (στο μεταξύ έμαθε το όνομά της), στο εξοχικό τους, να είναι μαζί. Την ξαδέλφη του, που βρίσκεται και αυτή εκεί, δεν την χωνεύει καθόλου.

  Ο θάνατός της του έγινε μια εμμονή.

  Στην ταινία η εμμονή αυτή εκφράζεται αλλιώς, αλλά ας μην το μαρτυρήσουμε.

  Το ελαφρύ στιλιζάρισμα που είχαμε παρατηρήσει στις ταινίες τους το είδαμε και εδώ.

  Μας άρεσε η ταινία, αλλά όχι και ο Πιραντέλο, που διαβάζουμε ότι ήταν φασίστας, έστω και μετριοπαθής. Εθνικιστής, μου θύμισε τον Γκόγκολ.

  Να μην το ξεχάσω, δεν κατάλαβα το «Λεονόρα» πού κολλάει. Αν δείτε την ταινία και το καταλάβετε εσείς, πέστε μου σε σχόλιο.   

No comments: