Book review, movie criticism

Sunday, November 3, 2013

Parviz Kimiavi, The old man and his garden of stones (2004) The garden of stones (1976) et al.



Parviz Kimiavi, The old man and his garden of stones (2004) The garden of stones (1976) et al.


  (To «Ο γέρος και ο κήπος του με τις πέτρες» το έχουμε παρουσιάσει ήδη. Το παραθέτουμε ξανά για να κολλήσει με τον «Κήπο με τις πέτρες» που το είδαμε πρόσφατα)
  Το έργο είναι ντοκιμαντέρ. Παρουσιάζει έναν γέρο, τον Darvish Khan, μια περίεργη προσωπικότητα. Γεννήθηκε κωφάλαλος. Στα νιάτα του ήταν παντοδύναμος, και κυκλοφορεί η φήμη ότι σκότωσε πάνθηρες. Ο ένας του γιος σκοτώθηκε σε ατύχημα, και σε δυο χρόνια πέθανε η γυναίκα του από τη λύπη. Ζει με τον άλλο του γιο, τη νύφη του και τις εγγονές του. Φοράει τομάρια λύκων που έχει σκοτώσει, και κάθε μέρα διασκεδάζει τις εγγονές του, πριν πάνε για το σχολείο, παριστάνοντας τον λύκο. Αυτές τον υπεραγαπούν και τον φροντίζουν.
  Μια μέρα που ήταν ξαπλωμένος κάτω από ένα δένδρο έπεσε δίπλα του μια πέτρα-μετεωρίτης. Περίμενε να κρυώσει, την μάζεψε, και την κρέμασε σε ένα δένδρο περνώντας από την τρύπα που υπήρχε στη μέση της ένα σύρμα. Από τότε άρχισε να μαζεύει πέτρες, που κάποιες ήταν τεράστιες κοτρώνες, τις οποίες κρεμούσε πάνω σε κορμούς δένδρων. Έτσι φτιάχτηκε αυτός ο παράξενος κήπος με τις πέτρες. Οι τοπικές αρχές σκέφτηκαν να τον αξιοποιήσουν ως τουριστικό αξιοθέατο. Η οικογένεια φοβάται μήπως καταπατήσουν την φάρμα τους που είναι δίπλα, και καταστρέψουν τις καλλιέργειές τους.
  Ενδιαφέρουσα ταινία, με αυτόν τον περίεργο αλλά και αξιόλογο άνθρωπο και τον πρωτότυπο κήπο του.  


  Αυτό είναι το πρώτο ντοκιμαντέρ, στο οποίο o Kimiavi επανήλθε με το «Ο γέρος και ο κήπος του με τις πέτρες» το 2004. Είναι εν μέρει ντοκιμαντέρ, περιέχει στοιχεία μυθοπλασίας που φαίνονται από το στήσιμο των προσώπων. Καλό είναι να τα δει κανείς διαδοχικά, πρώτα αυτό και μετά το «Ο γέρος και ο κήπος του με τις πέτρες».


  Ο διάβολος έχει πολλά ποδάρια. Ένα κείμενο είχα χάσει μέχρι σήμερα όλο κι όλο, και τώρα έχασα και δεύτερο. Οι διαδοχικές διαβολικές συμπτώσεις είναι ότι 1. Δεν έσωσα το κείμενο στον εξωτερικό δίσκο που σώζω τις κριτικές μου αλλά στα my documents. Το κάνω καμιά φορά γιατί μου κρασάρει το word όταν ψάχνω τον εξωτερικό δίσκο, αλλά αμέσως μετά το μεταφέρω. Αυτή τη φορά φαίνεται ότι ξέχασα. 2. Δεν το έστειλα στο gmail, από όπου δεν χάνεται. Τρεις φορές τουλάχιστον έχω γλιτώσει κείμενά μου με αυτό τον τρόπο. Ο λόγος; Περίμενα να δω τον «Κήπο με τις πέτρες», να γράψω γι’ αυτόν και να κάνω τη συνολική ανάρτηση. Είδα τα πρώτα δέκα λεφτά, και μετά διάφορες υποχρεώσεις με έκαναν να το αναβάλω για μια ολόκληρη βδομάδα. 3. Κράσαρε ο υπολογιστής, με αποτέλεσμα να κάνω φορμάτ και επανεγκατάσταση. Έτσι χάθηκε όλο το C:, μαζί με την κριτική που είχα αποθηκευμένη.
  Δεν έχω κουράγιο να ξαναγράψω, θα γράψω μόνο ότι θυμάμαι ότι έγραψα εκεί. Έγραψα για το ποιητικό ντοκιμαντέρ, για το χώρο που είναι ένα τζαμί, για ένα μεγάλο πλάνο που η κάμερα προχωράει μέσα σ’ αυτό, χωρίς να ξεπερνάει βέβαια τη «Ρώσικη κιβωτό» του Σοκούροφ, για τη σκηνή πλήθους με τους μουσουλμάνους να προσεύχονται με τον γνωστό τρόπο, γονυπετείς, και για την αρχική σκηνή, με αρκετούς ανθρώπους να σκουπίζουν την αυλή. Τώρα θυμήθηκα, έγραψα επίσης ότι ενώ τα ντοκιμαντέρ έχουν σαν στόχο την πιστή μεταφορά, το ντοκιμαντέρ του Κιμιάβι έχει σαν στόχο να αναπλάσει ποιητικά το «ντοκουμέντο» του.


 Για τους «Μογγόλους» έγραψα ότι ο Κιμιάβι αναδεικνύεται σε ιρανό Παρατζάνοφ. Εντελώς ποιητική η ταινία. Σύμφυρση εξωκειμενικού και ενδοκειμενικού (ο σκηνοθέτης που ψάχνει για τους ηθοποιούς, με βάση τα μογγολικά χαρακτηριστικά τους). Οι ομάδες των Μογγόλων και των Ιρανών, που κινούνται σαν χορός αρχαίας τραγωδίας. Σύγκριση με το «Περιμένοντας τους Βαρβάρους» του Καβάφη. Εδώ οι Ιρανοί δεν περιμένουν, αλλά πηγαίνουν να συναντήσουν τους Μογγόλους. Οι Μογγόλοι είναι μια μεταφορά της βαρβαρότητας των σύγχρονων media σε σχέση με την παραδοσιακή κουλτούρα (Ο παραμυθάς που βλέπει να στήνουν απέναντι στην πλατεία την κεραία μιας τηλεόρασης, ενώ ο κόσμος σιγά σιγά χάνεται και μένει χωρίς ακροατές).


 

No comments: