Book review, movie criticism

Thursday, October 27, 2022

Τσενκτίζ Οζκαραμπεκίρ, Καλημέρα γλυκιά πατρίδα (2019)

Τσενκτίζ Οζκαραμπεκίρ, Καλημέρα γλυκιά πατρίδα (2019)

 


  Από σήμερα στο Στούντιο

  Το «Καλημέρα γλυκιά πατρίδα» είναι μια βιογραφική ταινία ενός τούρκου ποιητή και ενός τούρκου πεζογράφου. Τον ποιητή τον ξέρετε οι περισσότεροι, τουλάχιστον της παλιάς γενιάς, τον Ναζίμ Χικμέτ. Τον Αχμέτ Ουμίτ τον έμαθα τώρα.

  Και οι δυο ήσαν κομμουνιστές, και οι δυο υπέστησαν άπειρες διώξεις από το εκάστοτε καθεστώς. Μέσα από τις ζωές τους παρακολουθούμε την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία, αλλά και στη Ρωσία. O Χικμέτ γεννήθηκε το 1902 και πέθανε στη Μόσχα το 1963, ενώ τρία χρόνια νωρίτερα γεννήθηκε ο Αχμέτ Ουμίτ.

  Δεν υπάρχει ευθύγραμμη αφήγηση, κάτι πολύ συνηθισμένο στις σημερινές ταινίες στις οποίες έχουμε αφήγηση διαφορετικών ιστοριών. Επεισόδια από τη ζωή του Χικμέτ εναλλάσσονται με επεισόδια από τη ζωή του Ουμίτ.

  Δεν είναι δυνατόν ένας συγγραφέας, ένας καλλιτέχνης, να μην σταθεί κάποια στιγμή κριτικά στο καθεστώς που μέχρι τώρα υποστήριζε. Τον Χικμέτ τον ξενέρωσε η προσωπολατρία του Στάλιν, μάλιστα ήθελε να του τα ψάλλει.

  Αντιγράφω από την ταινία:

  «Η πολιτική και οι ιδεολογίες δεν είναι ποτέ τέλειες, αλλά όσο έχουμε τέχνη στη ζωή μας υπάρχει ελπίδα για βελτίωση, υπάρχει ελπίδα για ελευθερία και έναν πιο δίκαιο κόσμο».

  Πρώτα από όλα η τέχνη, και για μένα προπαντός η τέχνη του λόγου, η λογοτεχνία.

  Σε μια φιλολογική παρέα συζητούσαν πολιτικά. Συμφωνούσαν όλοι για τα περισσότερα πράγματα. Εγώ δεν συμμετείχα στη συζήτηση καθώς δεν θέλω ποτέ να συζητώ για πολιτικά, ξέρω ότι οι περισσότεροι είναι οχυρωμένοι πίσω από το κόμμα τους όπως οι οπαδοί των ομάδων πίσω από τις ομάδες τους, και τα τελευταία δυο χρόνια και για τον κορονοϊό. Όταν δω ότι διαφωνούμε σταματάω τη συζήτηση. Με ρωτάνε λοιπόν: -Εσύ Μπάμπη τι γνώμη έχεις γι’ αυτά που λέμε; -Διαφωνώ κάθετα, αλλά δεν θα καθίσω να τσακωθώ μαζί σας. Να τσακωθώ για λογοτεχνία, ναι.

  Τσακωθήκαμε για λογοτεχνία.

  Άκουσα και κάτι που δεν ήξερα. Ο «Πόλεμος και Ειρήνη» ήταν αρχικά 25.000 σελίδες. Ο Τολστόι έκοψε τις 20.000 και έμειναν 5.000.

  Έχω την υποψία ότι τον έβαλε ο εκδότης του να τις κόψει, όπως κάνουν αρκετά συχνά οι εκδότες.

  Οι βιογραφίες μου αρέσουν, είτε είναι βιβλία είτε είναι ταινίες.

  Και η ταινία αυτή μου άρεσε.  

 

No comments: