Li Zeyuan (李泽源), A string of pearls (一串珍珠, 1926)

Li Zeyuan (李泽源), A string of pearls (一串珍珠, 1926)

 

  Δεν θα ξανακάνω το λάθος που έκανα με την «Σύντομη εισαγωγή στον ιρανικό κινηματογράφο», που έχασα την ευκαιρία να την ολοκληρώσω στην καραντίνα. Τη χειρίστηκα σαν να έκανα διατριβή. Τώρα θα διαβάζω και θα γράφω ταυτόχρονα την «Σύντομη εισαγωγή στον κινέζικο κινηματογράφο». Θα συμπληρώνω αργότερα.

  Είχα ξεκινήσει ξανά, αλλά παράτησα το σχέδιο για να ασχοληθώ με τον ιρανικό κινηματογράφο. Μόνο μια ταινία κατάφερα να δω (θα την παραθέσω στο τέλος).

  Όπως είναι αναπόφευκτο, πολλές από τις πρώτες ταινίες έχουν χαθεί. Θα δω αυτές που μπόρεσα να βρω από τις σωζόμενες. Και φυσικά θα διαβάζω για τον κινέζικο κινηματογράφο.

  Στην δεκαετία του ’20, που τότε αρχίζει να υπάρχει μια σημαντική παραγωγή ταινιών, οι παραγωγοί, βλέποντας την απήχηση που είχε ο κινηματογράφος στο κοινό και αποβλέποντας στο εύκολο κέρδος, γύριζαν ταινίες αναψυχής με αρκετά πρόχειρο τρόπο. Αποτέλεσμα ήταν πολλά κινηματογραφικά στούντιο να κλείσουν. Σώθηκαν μόνο τα πιο σοβαρά, κάποια από τα οποία ενώθηκαν και έδωσαν πολλές και καλές ταινίες.

  Το «Μαργαριταρένιο κολιέ» είναι μια ταινία στην οποία ο σκηνοθέτης δεν κουράζεται να επαναλαμβάνει το επιμύθιο: η ματαιοδοξία της γυναίκας παρασέρνει τόσο την ίδια όσο και τον άντρα της στην καταστροφή. Αποτελεί μεταφορά ενός ολιγοσέλιδου διηγήματος του Γκυ ντε Μωπασάν που έχει τίτλο το «Διαμαντένιο κολιέ».  

  Έχουμε γράψει για τη μεταφορά ενός λογοτεχνικού έργου στον κινηματογράφο σε ένα κείμενο με τίτλο «Λογοτεχνία και κινηματογράφος» που θα δημοσιευθεί σε έναν αφιερωματικό τόμο για τον φίλο μου τον Μανόλη Σέργη, ομότιμο καθηγητή λαογραφίας.

  Υπάρχουν πάντα μεγαλύτερες ή μικρότερες αποκλείσεις από το πρωτότυπο, με πιο σημαντική την προσθήκη όταν πρόκειται για μεταφορά διηγήματος.

  Όμως να δώσουμε την πλοκή και να δούμε τι προστέθηκε, τι άλλαξε και τι αφαιρέθηκε από το διήγημα του Μωπασάν.

    Ο άντρας ζητάει να δανεισθεί το κολιέ από έναν κοσμηματοπώλη, ο οποίος έπρεπε να το παραδώσει την επομένη στη γυναίκα που του το είχε δώσει για κάποια επιδιόρθωση. Ο κοσμηματοπώλης βέβαια έχει αντιρρήσεις. Μα θα το έχει αύριο, η γυναίκα του το θέλει για να το φορέσει για μια δεξίωση απόψε.

  Βλέπετε, δεν μπορούσε να πάει στη δεξίωση χωρίς κολιέ.

  Τη δεξίωση την κάνει μια φίλη της.

  Αυτή βλέπει το κολιέ και το θαυμάζει.

  Ένας άντρας, που βλέπει το θαυμασμό της, αποφασίζει να το κλέψει και να της το δώσει, θέλοντας να την κατακτήσει. Βάζει πράγματι έναν κλέφτη και το κλέβει τη νύχτα από το ζευγάρι που κοιμάται.

  Ο άντρας θα καταχραστεί ένα μεγάλο ποσό από την εταιρεία στην οποία εργάζεται για να αγοράσει ένα ίδιο κολιέ. Θα τον ανακαλύψουν, θα φυλακισθεί. Η γυναίκα του θα ξενοδουλεύει, θα δυστυχήσει. Το σπίτι τους θα πουληθεί.

  Όταν αποφυλακίζεται θα πιάσει δουλειά σαν εργάτης. Θα σώσει τη ζωή του αφεντικού του από κάποιον που του έκανε εκβιασμό, ξέροντας για την κλοπή. Όμως το αφεντικό του έχει τραυματισθεί, θα νοσηλευθεί, η γυναίκα του (τελικά την κατάφερε με το δώρο), θα μάθει την αλήθεια. Θα γίνει έξω φρενών, αλλά θα την καλμάρουν η φίλη της και ο άντρας της.

  Που στη συνέχεια θα γίνει λογιστής στην εταιρεία του αφεντικού του.

  Happy end.

  Σε μια μεταφορά διηγήματος σε ταινία είναι αναπόφευκτο να προστεθούν επεισόδια. Το επεισόδιο της κλοπής δεν υπάρχει στο διήγημα, απλά το διαμαντένιο κολιέ χάθηκε. Το επεισόδιο της κλοπής όχι μόνο δίνει μάκρος στην ταινία αλλά και συνδέεται οργανικά με πρόσθετα στοιχεία στην πλοκή. 

  Ο άντρας δεν καταχράστηκε, αλλά δανείστηκε από τοκογλύφους για να αγοράσει ένα καινούριο κολιέ, με αποτέλεσμα να βυθιστούν στη φτώχεια καθώς αγωνίζονταν να πληρώσουν τα χρέη.

  Δεν δανείσθηκε ο άντρας το κολιέ από κοσμηματοπώλη αλλά η ίδια από μια φίλη της, για την δεξίωση που θα έδινε ο προϊστάμενος του άντρα της.

  Οι δυο φίλες χάθηκαν.  

  Μετά από δέκα χρόνια, όταν συναντήθηκαν, της είπε την αλήθεια, ότι το κολιέ που της έδωσε δεν ήταν το δικό της, καθώς και το τι τράβηξαν να ξεπληρώσουν τα χρέη.

  Και η τραγική ειρωνεία, σε εφέ έκπληξης: το διαμάντι, της λέει η φίλη της, ήταν ψεύτικο. Δεν αντιλήφθηκε τη διαφορά, γιατί από τότε δεν άνοιξε την κασετίνα όπου το φύλασσε.

  Η προηγούμενη ταινία που είδαμε ήταν o «Έρωτας του μανάβη» (1922) του Zhang Shichuan