Book review, movie criticism

Thursday, June 1, 2023

Θόδωρος Αγγελόπουλος, Ο μελισσοκόμος (1986)

Θόδωρος Αγγελόπουλος, Ο μελισσοκόμος (1986)

 


  Από σήμερα στο Στούντιο

  Με το «Μελισσοκόμο» ο Αγγελόπουλος κάνει μια μεγάλη στροφή, από τον πολιτικό κινηματογράφο στον υπαρξιακό. Ο εμφύλιος υπάρχει μόνο σαν απόηχος.

  Ο δάσκαλος έχει ζητήσει πρόωρη σύνταξη. Θα πάρει τις μέλισσές του και θα ταξιδέψει στα βόρεια. Σίγουρα οι μέλισσες ήταν το πρόσχημα για τη φυγή, που για πολλούς φαντάζει σαν διέξοδος στα υπαρξιακά τους προβλήματα. Θα συναντήσει μια παλιά του αγάπη, θα περάσει από το πατρικό του, θα συναντήσει έναν παλιό σύντροφο, θα συναντήσει έναν πρώην αιθουσάρχη που δεν λέει να παρατήσει τον κινηματογράφο που κάποτε έσφυζε από ζωή. Τώρα βλέπουμε τους ξεφτισμένους τοίχους.

  Τα αγαπημένα πλάνα του Αγγελόπουλου, σπίτια σε χωριά που βρίσκονται σε εγκατάλειψη, νομίζω δεν έχουν επιλεγεί για το συμβολικό τους νόημα, για να δείξουν μια επαρχία, και κατά συνεκδοχή μια Ελλάδα, που οδεύει σε παρακμή, αλλά για την αισθητική ποιότητά τους.

  Υπάρχει αισθητική ποιότητα σε σπίτια που βρίσκονται υπό κατάρρευση;

  Το αισθητικό πάντα έχει να κάνει και με παράλληλα αισθήματα που προκαλεί. Εδώ είναι η νοσταλγία για το παλιό.

  Θυμήθηκα τώρα, μια συνέντευξη που μου πήρε μια ομάδα από τις «Πύλες του ανεξήγητου», κάπου το 2005, για την παραψυχολογία (το πρώτο μου βιβλίο), που επέλεξε σαν φόντο ένα χάλασμα στο χωριό μου.

  Όμως το κεντρικό μοτίβο της ταινίας είναι άλλο, είναι το μοτίβο της Λολίτας.

  Στο δρόμο του συναντάει μια πιτσιρίκα. Θα υπάρξει ένας κλυδωνισμός στη σχέση τους, θα την παρατήσει, θα την ξαναβρεί, θα τον παρατήσει, θα τον ξαναβρεί. Στο τέλος θα τους δούμε να κάνουνε σεξ, σε ένα πλάνο μεγάλης διάρκειας, που είναι και από τα αγαπημένα του Αγγελόπουλου.

  Τι προοπτική μπορεί να έχει μια τέτοια σχέση;

  O Χάμπερτ καταλήγει στο ψυχιατρείο.

  Ο δάσκαλος σε κάτι πολύ χειρότερο.

  Η τελευταία σκηνή είναι η μόνη που θυμόμουν από το έργο, όταν το είδα το 1986 (Σινεμά πήγαινα μόνο για να δω τις καινούριες ταινίες του Αγγελόπουλου, του Κουροσάβα και του Γούντι Άλεν).

  Οι ηθοποιοί κουβαλάνε την αύρα τους στους ρόλους που παίζουν.

  Αν, αντί για τον Μαρτσέλο Μαστρογιάννη (ήταν 62 χρονών όταν γυρίστηκε η ταινία) ήταν κάποιος έλληνας, όσο πρωτοκλασάτος και αν ήταν, θα σοκάριζε η ερωτική σκηνή, όχι όμως και με τον Μαρτσέλο, που θα τον είχαν ερωτευτεί πολλές πιτσιρίκες.

  Πόσο χρονών είναι η Νάντια Μουρούζη;

  Όσο κι αν έψαξα στο διαδίκτυο δεν βρήκα. Αλλά φυσικά είναι εύκολο να βρω στο περίπου. Υποθέτουμε ότι ήταν 18 χρονών όταν γυρίστηκε η ταινία, το 1986. Άρα γεννήθηκε το 1968, ίσως λίγο πριν, ίσως λίγο μετά. Έχει περάσει λοιπόν τα 50.

  Πολύ καλή ταινία, δείχνοντας μια πλατιά γκάμα αμφιθυμικών αισθημάτων που ταλανίζουν το ζευγάρι.

 

 

No comments: