Book review, movie criticism

Tuesday, August 10, 2010

Νίκου Γεωργακάκη, Η Αθήνα του χιούμορ

Νίκου Γεωργακάκη, Η Αθήνα του χιούμορ

Κρητικά Επίκαιρα, Ιούλιος-Αύγουστος 2000

Η Αθήνα του Χιούμορ λέγεται το βιβλίο που δημοσίευσε ο Νίκος Γεωργακάκης, και είναι ειδολογικά εντελώς πρωτότυπο. Αποτελείται από φωτογραφίες προσόψεων καταστημάτων με τις πινακίδες τους και συνθημάτων στους τοίχους, που έχουν ένα φαιδρό, χιουμοριστικό, σαρκαστικό, σατιρικό, γενικώς ευτράπελο χαρακτήρα, που επιτείνεται από το κατάλληλο σχόλιο του «συνθέτη», όπως αυτοχαρακτηρίζεται ο ίδιος. Τις φωτογραφίες αυτές τις συνέθεσε σε είκοσι θεματικές ενότητες. Όμως το δύσκολο δεν ήταν η σύνθεση ή ο σχολιασμός τους, αλλά η άγρα τους. Κυνηγός ή ερευνητής είναι οι χαρακτηρισμοί που θα του ταίριαζαν καλύτερα. Γιατί, όπως μπορεί κανείς να φαντασθεί, χρειάσθηκε πολύ κόπο και χρόνο για να αλωνίσει την Αθήνα και να συλλέξει αυτό το χιουμοριστικό υλικό, κόπο και χρόνο που μόνο ένα μεγάλο μεράκι και μια δυνατή πίστη σ’ αυτό το έργο θα έκανε δυνατή τη θυσία τους. Και προ παντός πίστη στην αναγκαιότητα ενός λυτρωτικού και αγχολυτικού χιούμορ, που γίνεται όλο και πιο απαραίτητο στις μέρες μας. Για την ευεργετική σημασία του χιούμορ ο Γεωργακάκης προτάσσει μάλιστα ρήσεις μεγάλων αντρών, όπως η παρακάτω του Αριστοτέλη: «Η πιο χαμένη από τις μέρες μας είναι εκείνη που δεν γελάσαμε».
Μια ανάλογη προσπάθεια θυμάμαι παλιά στο έντυπο της ΕΛΠΑ, όταν ήμουν συνδρομητής, τώρα δεν ξέρω τι γίνεται, που σε μια σελίδα του δημοσίευε φωτογραφίες με πινακίδες πολύ ευτράπελες, που έδειχναν την αγραμματοσύνη αυτών που τις έγραψαν. Όμως το έργο αυτό ήταν συλλογικό, τις φωτογραφίες τις έστελναν οι συνδρομητές της ΕΛΠΑ, και δεν ήσαν λίγοι. Εδώ απεναντίας πρόκειται για το έργο ενός ανδρός.
Δεν ξέρω αν όλοι οι μπαρόβιοι αισθάνονται καμιά φορά εκείνο το «Barέθηκα», όμως όλοι μας θα προσυπογράφαμε το «F16 να ’ναι οι μέρες σας» (για το Κόσοβο). Όσο για το γνωστό «Το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του», ας μου επιτραπεί να συμπληρώσω κι εγώ χιουμοριστικά «και τα ψάρια αυτά σε ποιον ανήκουν; Σε μας ή στους τούρκους;»
Ως οικολόγος με κάποιες μικρές περγαμηνές θα ’λεγα ότι δεν πρέπει να ανήκουν σε κανένα, φτάνει πια η υπεραλίευση των θαλασσών, αν το πάμε έτσι, σε μερικές δεκαετίες δεν θα υπάρχουν ψάρια ούτε για δείγμα. Πάλι καλά που υπάρχουν οι ιχθυοκαλλιέργειες.
Με τον Νίκο ήμασταν συμμαθητές. Πανέξυπνος, τον θυμάμαι να βάζει συχνά γυαλιά στους καθηγητές μας των θετικών μαθημάτων, προς μεγάλη ικανοποίηση εμάς των υπολοίπων, που δεν τους θεωρούσαμε βέβαια ως Ες Ες, όμως περίπου ως βασανιστές. Και σίγουρα ΕΣΑ, μια φρικτή στρατιωτική αστυνομία, καθώς μας απαγόρευαν την έξοδο μετά τις οκτώ το βράδυ, χειρότερα δηλαδή κι από την κατοχή που δεν γνωρίσαμε, και όποιον συνελάμβαναν στο σινεμά του Αεράκη ή του Μανουσάκη έτρωγε την επομένη αποβολή. Ακόμα και εφόδους έκαναν στα σπίτια όπου έμεναν τα χωριατάκια, για να δούνε αν ήσαν μέσα και δεν νυχτογύριζαν, αν και συνήθως την αποστολή αυτή την εκτελούσε ο Μανώλης ο παιδονόμος.
Ω εσείς μισητοί ή αγαπημένοι καθηγητές μας, εκτελεστικά όργανα ενός Υπουργείου Παιδείας, που ανάμεσα στα άλλα μας ήθελε με κοντά μαλλιά (συμμαθητή και νυν συνάδελφε Γιάννη Ταβλάκη, δεν θα ξεχάσω ακόμη την κλωτσιά στον πισινό που έφαγες από τον φιλόλογό μας στην Τρίτη Λυκείου - αργότερα πολιτεύτηκε μάλιστα με ένα προοδευτικό κόμμα - γιατί τα μαλλιά σου ήταν μισό πόντο παραπάνω απ’ ότι θα ήθελε), που βλέπατε την αποστολή σας ως εκείνη του ιεροεξεταστή, του χωροφύλακα ή του βασανιστή (το ξύλο που έφαγα το θυμάμαι ακόμα), όπου κι αν βρίσκεστε, είτε διαβάζετε είτε δεν διαβάζετε αυτές τις γραμμές, συχωρεμένοι να ’στε.
Πανέξυπνος ο Νίκος, πέρασε αμέσως στο Πολυτεχνείο. Στρατεύθηκε κι αυτός, όπως όλοι μας, στην υπόθεση της κοινωνικής αλλαγής. Δεν έχει σημασία που δεν φτάσαμε στην Ιθάκη, που η Ιθάκη αποδείχθηκε μια χίμαιρα, μετράει το ταξίδι που κάναμε, σε σχεδόν παράλληλες διαδρομές.
Νίκο, σου εύχομαι πάντα δημιουργικός

No comments: