Massoud Bakhshi, Μια αξιοπρεπής οικογένεια

Massoud Bakhshi, Μια αξιοπρεπής οικογένεια (2012)

http://www.bakhshim.com/

http://www.imdb.com/title/tt2229056/

  Πρώτη φορά μου συνέβη. Όταν γράφω για μια ταινία κάνω αναφορά σε ταινίες του ίδιου σκηνοθέτη τις οποίες έχω παρουσιάσει. Κοιτάζω και βρίσκω ότι έχω γράψει για το «Η Τεχεράνη δεν έχει πια ρόδια», αλλά στα αρχεία μου. Στο διαδίκτυο όμως δεν βλέπω να υπάρχει για να παραθέσω το link. Ψάχνω στις αναρτήσεις μου κοντά στην ημερομηνία συγγραφής του κειμένου (26-1-2012), μήπως η google δεν μπορεί να με βρει, και πάλι δεν βρίσκω τίποτα. Έτσι έκανα την ανάρτηση τώρα και παραθέτω τον σύνδεσμο εδώ.

  Σήμερα θα γράψουμε για μια ακόμη ταινία του Μασούντ Μπαξί, την «Μια αξιοπρεπής οικογένεια».

  Δεν το πιστεύω, σταματάω για να ψάξω να βρω τίποτα σχετικό με την ταινία στο διαδίκτυο, περνάω υποχρεωτικά από το facebook, και βλέπω πέντε like και ένα share, αυτό δεν ξανάγινε, τι διάβολο, ήταν τόσο καλό το κείμενο ή ήταν μια ξαφνική εκδήλωση φιλοφροσύνης; ή μήπως είναι κατάλληλη η ώρα, με τους περισσότερους να είναι στο διαδίκτυο; Όπως και να έχει, σκοπός  μου ήταν να ψάξω για την ταινία, θα ψάξω και θα επιστρέψω.

  Βρήκα κάτι, μπορείτε να το διαβάσετε εδώ. Εγώ όμως θα γράψω τα δικά μου.

  Η ταινία αναφέρεται στον αγώνα των μελών μιας αξιοπρεπούς οικογένειας για το πώς να ρίξουν τους άλλους σε μια κληρονομιά. Το «αξιοπρεπούς» τίθεται κατ’ ευφημισμόν. Ο καημένος ο Αράς νομίζει ότι τον κάλεσε το πανεπιστήμιο για να δώσει κάποια μαθήματα. Λείπει 23 χρόνια στο εξωτερικό, από τα 15 του, όπου κάνει πανεπιστημιακή καριέρα. Στην πραγματικότητα λάδωσαν τις πανεπιστημιακές αρχές για να τον καλέσουν. Έπρεπε να υπογράψει κάποια έγγραφα για το μοίρασμα της πατρικής περιουσίας, αλλά μαζί με αυτόν έπρεπε να υπογράψει και η μητέρα του, την οποία δεν μπορούν να πείσουν. Τελειώνει το εξάμηνο και θέλει να γυρίσει πίσω, όμως δεν του δίνουν το διαβατήριο (αυτό το μαθαίνουμε στην αρχή, η ταινία έχει πολλά flash back). Ο λόγος; Δεν έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις. Ο ίδιος ξέρει ότι στην περίπτωσή του, όπως και των ομοίων του, υπάρχει απαλλαγή. Στο τέλος μαθαίνουμε ότι ο πραγματικός λόγος ήταν να μείνει μέχρι να πείσει τη μητέρα του να βάλει την υπογραφή της για την εκτέλεση της διαθήκης, παίρνοντας έτσι και η ίδια κάποια χρήματα. Η ίδια αρνείται να πάρει «βρώμικα χρήματα», ξέροντας ότι είναι προϊόν κλοπής. Η σύνταξή της ως καθηγήτριας της αρκεί, λέει. Ο Αράς την καταφέρνει, εξάλλου θα πάρει κι αυτός μερίδιο, υποχρεωτικά, χωρίς να ενδιαφέρεται. Όμως τα πράγματα εξελίσσονται διαφορετικά. Τον απαγάγουν, τον σπάζουν στο ξύλο, και κάποιοι αξιωματούχοι της αστυνομίας στη συνέχεια τον κατηγορούν ότι θέλει να κάνει εξαγωγή βρώμικου χρήματος. Στο τέλος της ταινίας αυτός που τον έφερε τον πηγαίνει πίσω στο αεροδρόμιο. Πιο πριν εκλιπαρεί τον δυνατό της οικογένειας για κάποια χρήματα, αυτός του υπόσχεται κάποια ψιχία.

  Στην ταινία υπάρχουν αρκετά απροσδόκητα, με πρώτο και καλύτερο την αποκάλυψη ότι ο φιλόξενος νεαρός (ανιψιός; ξάδελφος; δεν θυμάμαι) αποκαλύπτεται ότι είναι ο εγκέφαλος της συνομωσίας.

  Η ταινία, μαθαίνω, είναι απαγορευμένη στο Ιράν. Θυμήθηκα τώρα  ότι η πρώτη ταινία του Dariush Mehrjui, η Gaav (Αγελάδα) απαγορεύτηκε από το καθεστώς του σάχη με το σκεπτικό ότι δίνει μια κακή εικόνα της αγροτικής κοινωνίας του Ιράν. Πιθανώς ο ειδικός λόγος που απαγορεύτηκε η ταινία του Μπαξί να είναι ότι παρουσιάζει μια κακή εικόνα της πλουτοκρατίας της· γιατί, πρέπει να προσθέσουμε, η υπόθεση της ταινίας, όπως διαβάσαμε, στηρίζεται σε μια αληθινή ιστορία.

  Καλά, με τον σάχη είχαν μια δικτατορία, τώρα όμως που έχουν δημοκρατία;

  Όχι, δεν έχουν ακριβώς δημοκρατία, έχουν ισλαμική δημοκρατία, την ίδια δημοκρατία που είχαν και οι σοσιαλιστικές δημοκρατίες. Τελικά δημοκρατία είναι μόνο η δημοκρατία εκείνη που δεν έχει μπροστά της κανένα προσδιορισμό, αλλιώς είναι για να ρίξει στάχτη στα μάτια. Οι ΗΠΑ είναι δημοκρατία, όπως και η Αθήνα στην αρχαία Ελλάδα, μια δημοκρατία για την οποία εκφράζεται πολύ κολακευτικά ο Καστοριάδης, αλλά με τη μικρή λεπτομέρεια ότι είναι ιμπεριαλιστική. Ανέχεται τη διαφωνία στο εσωτερικό της αλλά όχι στους δορυφόρους της, στους οποίους επιβάλει κατά καιρούς δικτατορικά καθεστώτα υποχείριά της. Σκεφτείτε πόσα αμερικάνικα έργα έχουμε δει στα οποία παρουσιάζονται ανώτατα κλιμάκια της αστυνομίας και ένα σωρό πολιτικοί να είναι βουτηγμένοι στο βούρκο της διαφθοράς. Όμως δεν νομίζω να πέρασε από κανενός το μυαλό ότι θα έπρεπε να απαγορευθούν.   

  Θα τελειώσω παραφράζοντας τον Bradley που παραφράζει τον Λάιμπνιτζ: Η Δημοκρατία είναι το καλύτερο των δυνατών πολιτευμάτων, και κάθε κακό σ’ αυτήν είναι αναγκαίο κακό.

  Βρίσκεται στην αρχή του κεφαλαίου για τον Λάιμπνιτζ στην «Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας» του Μπέρτραντ Ράσελ: It was the popular Leibniz who invented the doctrine that this is the best of all possible worlds (to which F. H. Bradley added the sardonic comment "and everything in it is a necessary evil").

  Αυτό το είχα ξαναγράψει, το θυμόμουνα, και ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκα την ανάρτηση όπου το έγραψα, και καθώς συνάδει κάπως με το θέμα θα παραθέσω τον σύνδεσμο εδώ.