Book review, movie criticism

Thursday, December 28, 2017

Ali Soozandeh, Tehran taboo (Τα μυστικά της Τεχεράνης, 2017)



Ali Soozandeh, Tehran taboo (Τα μυστικά της Τεχεράνης, 2017)


Από σήμερα στους κινηματογράφους.
  «Τα μυστικά της Τεχεράνης» είναι ένα ιρανικό έργο που ανήκει στον κατηγορία των animation. Είναι ένα έργο προκλητικό, ακόμη και με το δεδομένο ότι δεν γυρίστηκε στο Ιράν, όπως υποθέτω, και που, όπως επίσης υποθέτω, δεν θα προβληθεί ποτέ εκεί. Το να γυριστεί με την τεχνική του rotoscope σε animation (γύρισμα με πραγματικούς ηθοποιούς με επεξεργασία της λήψης αργότερα ώστε να φαίνεται σαν καρτούν) αμβλύνεται το προκλητικό κάποιων τολμηρών σκηνών.
  Τρεις γυναίκες, η μια πόρνη, η άλλη παντρεμένη και η τρίτη αρραβωνιασμένη καθώς και ένας μουσικός αποτελούν τα κύρια πρόσωπα της ταινίας. Οι ιστορίες τους πλέκονται, και μέσα στο πλέξιμο αυτό προβάλλεται το φόντο, η σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα στο Ιράν.
  Η υποκρισία δεν είναι κάτι που θα μας εκπλήξει. Ο ανώτατος δικαστικός αρνείται να δώσει διαζύγιο στην πόρνη, της οποίας ο άνδρας είναι στη φυλακή, ναρκομανής. Αυτή, απελπισμένη, θα του προτείνει άλλη συναλλαγή, την οποία θα δεχθεί: θα την σπιτώσει. Εκεί θα συναντήσει και τα άλλα πρόσωπα της ιστορίας.
  Το πρόβλημα της παντρεμένης είναι ότι ο άντρας της δεν συγκατατίθεται να δουλέψει. Και για να δουλέψεις στο Ιράν πρέπει να έχεις τη συγκατάθεση του άντρα σου. Αργότερα βέβαια θα αντιμετωπίσει ένα ακόμη πιο σοβαρό πρόβλημα.
  Ο μουσικός έχει δυσκολίες να παρουσιάσει το έργο του, κάτι που το ξέρουμε και από άλλες ιρανικές ταινίες (θυμάμαι το «Raving Iran»). Ένα έργο του το απορρίπτει η λογοκρισία, ξεφεύγει από τα πλαίσια που ορίζει το ισλάμ.
  Το πρόβλημα της τρίτης γυναίκας έχει να κάνει με το ταμπού της παρθενίας. Το ταμπού αυτό είναι ιδιαίτερα ισχυρό, όχι μόνο στο Ιράν αλλά και σε όλο το μουσουλμανικό κόσμο. Και όχι μόνο στην Μέση Ανατολή αλλά και στην Άπω. Στο μυαλό μου έρχονται οι «Αναμνήσεις μιας γκέισας» του Arthur Golden. Το μυθιστόρημα το διάβασα, θυμάμαι, στη Χαλκίδα, τότε που πήγαινα για το πρόγραμμα της εξομοίωσης, αλλά δεν θυμάμαι αν είδα και την ταινία. Το ξεπαρθένεμα μιας γκέισας κόστιζε πανάκριβα.
   Ακούσαμε πάνω από μια φορά την ατάκα «καλύτερα να φύγεις από τη χώρα», και σε μια παραλλαγή «καλύτερα να φύγεις από μια χώρα που κρεμάνε κάθε τρεις και λίγο για ψύλλου πήδημα», κάτι τέτοιο περίπου, την ταινία την είδα στη δημοσιογραφική προβολή. Και, σε αντίθεση με την προηγούμενη ταινία που είδα την ίδια μέρα στο «Ιντεάλ», το «Western», ταινία που θα προβληθεί όμως την επόμενη Πέμπτη, εδώ έχουμε μια δραματική κορύφωση. Δεν θα την μαρτυρήσω βέβαια.
  Ο μουσικός έχει «ξεπαρθενέψει» μια κοπέλα παρασύροντάς τη με ναρκωτικά. Και η κοπέλα είναι απελπισμένη: είναι αρραβωνιασμένη, πρόκειται να παντρευτεί σε μια βδομάδα. Αν διαπιστώσει ο μέλλων άντρας της ότι δεν είναι παρθένα θα σκοτώσει αυτόν που της πήρε την παρθενιά. Η μόνη λύση είναι να κάνει παρθενοραφή, που όμως κοστίζει πολύ ακριβά. Πρέπει να βρεθούν χρήματα, και δεν είναι εύκολο. Το πώς θα βρεθούν τελικά έχει να κάνει με την υποκρισία και τη διαφθορά.
  Και εδώ στην εξέλιξη της ιστορίας έχουμε ανατροπές, που βέβαια ούτε αυτές θα μαρτυρήσω. Να πάτε  να δείτε την ταινία. Εγώ δεν θα την έχανα με τίποτα, καθώς είμαι φαν του ιρανικού κινηματογράφου. Μάλιστα η προηγούμενη ανάρτησή μου καθώς γράφω αυτές τις γραμμές είναι για μια ιρανική ταινία, την «Αναπνοή».
  Είμαι όμως φαν και των ανεκδότων, των σόκιν μη εξαιρουμένων, πράγμα που το πλήρωσα ακριβά πριν δέκα χρόνια. Μιλώντας για την παρθενοραφή θυμήθηκα ένα ανέκδοτο.
  Η κοπέλα στο γιατρό μετά από την επέμβαση: -Τι σας οφείλω γιατρέ; -200 ευρώ. Μετά από ένα μήνα, να ’σου την πάλι στο γιατρό για παρθενοραφή. –Τι σας οφείλω γιατρέ; 200 ευρώ. Το ίδιο γίνεται και μια τρίτη φορά, πάλι μετά από ένα μήνα. Την τέταρτη φορά, έπειτα από την επέμβαση, κάνει την ίδια ερώτηση στο γιατρό, περιμένοντας την ίδια απάντηση. -1000 ευρώ, της απαντάει ο γιατρός. –Χίλια ευρώ; αναφωνεί έκπληκτη η κοπέλα. Μα αφού τις προηγούμενες φορές μου πήρατε μόνο 200. –Ναι, αλλά αυτή τη φορά σας έβαλα φερμουάρ.

No comments: