Ziad Dueiri, Η προσβολή (2017)

Ziad Dueiri, Η προσβολή (2017)

  Από αύριο στους κινηματογράφους (αύριο θα είμαι Κρήτη και δεν ξέρω αν θα λειτουργεί το διαδίκτυο).

  Έχουμε δει όλες τις προηγούμενες ταινίες του λιβανέζου Ziad Dueiri, τρεις τον αριθμό. Για την τελευταία, το «Τρομοκρατικό χτύπημα», γράψαμε μόνο λίγα λόγια σαν ουρά και τα προσθέσαμε στην βιβλιοκριτική που κάναμε για το βιβλίο της Γιασμίνα Χαντρά, του οποίου ήταν η κινηματογραφική μεταφορά.

 Τίτλος της ταινίας είναι η προσβολή, όμως πιο κατάλληλος πιστεύω είναι ο τίτλος που έδωσε ο Γιάννης Καλπούζος στο τελευταίο του μυθιστόρημα, «Το γινάτι».

  Ποιο είναι αυτό το ινάτι; (ινάτι το λέμε στην Κρήτη).

  Ο χριστιανός ρίχνει νερό στο μπαλκόνι του, όμως καθώς είναι χαλασμένη η υδρορροή καταβρέχει τον παλαιστίνιο εργοδηγό που περνάει από κάτω. Αυτός του πετάει μια βρισιά. Τον προσβάλλει. Αυθόρμητα. Γιατί ανεβαίνει αμέσως μετά σε μια σκάλα να του φτιάξει την υδρορροή. Ο χριστιανός τον βαράει στο κράνος που φοράει. Πέφτει από τη σκάλα. Όμως δεν τραυματίζεται.

  Ο χριστιανός απαιτεί συγνώμη. Ο εργοδότης του παλαιστίνιου τον πιέζει να ζητήσει συγνώμη. Αυτός βέβαια, μετά το χτύπημα που έφαγε, έχει μουλαρώσει. Όμως αναγκάζεται να υποχωρήσει. Πηγαίνει με τον εργοδότη του στο συνεργείο αυτοκινήτων, ιδιοκτησία του χριστιανού, όπου εργάζεται. Ο εργοδότης μπαίνει μέσα. Του δείχνει τον παλαιστίνιο που είναι την πόρτα και περιμένει. Βγαίνει έξω. Όμως, αρπαγμένος από μια εκπομπή στην τηλεόραση που παιζόταν εκείνη την ώρα και που καταφερόταν εναντίων των παλαιστινίων, πριν προλάβει να του πει εκείνος συγνώμη του λέει ότι θα ήταν καλύτερα να τους είχε ξεπαστρέψει ο Αριέλ Σαρόν. Ο παλαιστίνιος, εξοργισμένος, του βαράει μια μπουνιά στο στομάχι και του σπάει δυο πλευρά.

  Η υπόθεση θα πάει στα δικαστήρια. Και θα υπάρξουν και άλλες περιπλοκές. Όχι μόνο για την υγεία του χριστιανού και της εγκύου γυναίκας του, όχι μόνο για τη δουλειά του παλαιστίνιου· η προσωπική αυτή σύγκρουση, για ένα ινάτι, θα πάρει τη μορφή μιας σύγκρουσης χριστιανών και παλαιστίνιων. Και θα αποκαλυφθεί ότι τα τραύματα από τον πρόσφατο εμφύλιο δεν έχουν επουλωθεί.

  Οι δυο τους φαίνεται, κάποια στιγμή, να έχουν ξεπεράσει το ινάτι. Τι γίνεται όμως με τις δυο κοινότητες;

  Το αποτέλεσμα της δίκης δεν έχει σημασία. Το «μήνυμα» της ταινίας είναι η ανάγκη, χωρίς να σβηστεί η ιστορική μνήμη, να μην αφήσουν το παρελθόν να δηλητηριάζει τις ζωές τους.

  Νομίζω η μετάφραση ενός υπότιτλου είναι λάθος. Ο παλαιστίνιος λέει: «λυπάμαι». Φοβάμαι όμως ότι αυτό το «λυπάμαι» είναι μετάφραση του I am sorry, που μεταφράζεται και «συγνώμη»· αυτό το «συγνώμη» που αν είχε ειπωθεί έγκαιρα θα είχαν αποφευχθεί αυτές οι περιπλοκές.

  Εξαιρετική η ταινία, εξαιρετικές οι ερμηνείες όλων, και φυσικά και της Diamand Bou Aboud στο ρόλο της δικηγορίνας, που την είδαμε και στην επίσης εξαιρετική ταινία «Εντός ορίων», που η πρεμιέρα της ήταν πριν δυο βδομάδες και μάλλον θα παίζεται ακόμη.