Book review, movie criticism

Thursday, January 10, 2019

Halûk Ünal, Η ιστορία της Jiyan (2018)


Halûk Ünal, Η ιστορία της Jiyan (2018)


  Από σήμερα στο Studio.
  Πριν δω την «Ιστορία της Jiyan» είχα δει ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «Συμπτωματικά αναρχικός». Αναφερόταν στην περιπέτεια του Carne William Ross, υπαλλήλου του foreign office που, απηυδισμένος από τα ψέματα της κυβέρνησής του σχετικά με το υποτιθέμενο οπλοστάσιο του Σαντάμ για να μην υπάρξουν αντιδράσεις από τον κόσμο για την εισβολή στο Ιράκ, παραιτήθηκε. Διαβάζοντας τον Νόαμ Τσόμσκι, που στο ντοκιμαντέρ είδα ότι τον διάβασε και ο Οτσαλάν με αποτέλεσμα να αναπροσαρμόσει τις στρατηγικές του ΠΚΚ, έγινε αναρχικός. Βασική αρχή του αναρχισμού είναι η αυτοδιαχείριση που συνεπάγεται την κατάργηση των αυστηρών ιεραρχικών δομών εξουσίας. Έτσι οδηγήθηκε στη Ροζάνα, την αυτοδιοικούμενη περιοχή της βόρειας Συρίας όπου πλειοψηφούν οι Κούρδοι. Θαύμασε την αυτοδιοίκησή τους και την αποτελεσματική άμυνά τους στο ISIS.
  Ξαναείδα στο ντοκιμαντέρ αυτό τις μαχήτριες των YPJ, των Μονάδων Προστασίας Γυναικών, τις οποίας είδα και στην «Ιστορία της Jiyan» και οι οποίες πρωτοστάτησαν στην απώθηση του ISIS από το Κομπάνι. Η διαφορά ανάμεσα στα δυο ντοκιμαντέρ είναι ότι ενώ ο Ross αναφέρεται στην αυτοδιαχείριση και τα επιτεύγματά της, ο Χαλούκ Ουνάλ μιλάει για τον διμέτωπο αγώνα των μαχητριών των YPJ, ενάντια στο ISIS και ενάντια στις πατριαρχικές δομές της κοινωνίας τους που έχουν την γυναίκα περίπου ως σκλάβα, εστιάζοντας κυρίως στον δεύτερο. Άκουσα πράγματα που με ξενέρωσαν. Δυο κοπέλες αυτοπυρπολήθηκαν για να γλιτώσουν από ένα γάμο με άντρες μεγαλύτερούς τους τους οποίους δεν ήθελαν. Η μια πέθανε ενώ η άλλη σώθηκε με σοβαρά εγκαύματα. Μια άλλη δεν την άφησαν να σπουδάσει, οι σπουδές λέει είναι για τους άντρες, για τις γυναίκες είναι ο γάμος. Άκουσα για κάποιες που παντρεύτηκαν μικρές, ακόμη και δώδεκα χρονών, για να χωρίσουν λίγο αργότερα. Τα παιδιά φυσικά τα κρατάει ο άντρας, νόμος του Ισλάμ. Ακόμη άκουσα ότι η οικογένεια μπορεί να κυνηγήσει και να σκοτώσει μια κοπέλα που πηγαίνει ενάντια στη θέλησή της. Τη γυναίκα του Παρατζάνοφ τη σκότωσαν οι δικοί της γιατί ασπάστηκε τον χριστιανισμό, για να αναφέρω μόνο ένα παράδειγμα. Τέλος ότι κορίτσια βιάζονται από γονείς και αδελφούς, υποθέτω με σχετική ατιμωρησία όταν αποκαλύπτονται, αντίθετα από ότι συμβαίνει στη Δύση. Αυτά για μένα ήταν γνωστά.
  Πολλές γυναίκες για να γλιτώσουν από την οικογενειακή καταπίεση το έσκασαν και κατατάγηκαν στις YPJ. Η Jiyan, που τώρα είναι επικεφαλής τάγματος γυναικών, το έσκασε κρυφά από το σπίτι της και πήγε στα βουνά, στο αντάρτικο. Αυτή μιλάει κυρίως στον Χαλούκ Ουνάλ, αλλά και άλλες μαχήτριες του YPJ από τις οποίες άκουσα τα παραπάνω.
  Γίνεται διαφώτιση στους άνδρες οι οποίοι αρχίζουν να αλλάζουν σιγά σιγά νοοτροπία, αν και πολλοί αντιστέκονται. Όπως και να έχει, αυτά που συμβαίνουν στη Ροζάνα είναι ελπιδοφόρα, τόσο για το πολιτικό όσο και για το γυναικείο ζήτημα. Στα συμβούλια των αυτοδιοικούμενων περιοχών επικεφαλής είναι ένας άντρας και μια γυναίκα, και στα γυναικεία ζητήματα η γυναίκα έχει τον αποφασιστικό λόγο.
  Θα έχει η Ροζάνα την τύχη της κομμούνας των Παρισίων; Ας ελπίσουμε πως όχι.   
  Κλείνοντας να πω ότι ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την ταινία και τον σκηνοθέτη μπορείτε να βρείτε στον «Ημεροδρόμο».

No comments: