Από σήμερα στους κινηματογράφους.
Καταρχάς να πούμε
ότι έχουμε δει όλα
τα έργα του Τσεϊλάν.
Πριν ξεκινήσω να γράφω
για την «Άγρια αχλαδιά» (Κουτσαχλαδιά την λέμε στην Κρήτη) διάβασα τις
αναρτήσεις μου για αυτά, για να τις τακτοποιήσω σε ενιαίο αρχείο.
Ένας νεαρός που
μόλις έχει πάρει το πτυχίο του σαν δάσκαλος επιστρέφει στο χωριό του. Οι άμεσοι
στόχοι του είναι δυο. Ο πρώτος, να εκδώσει το βιβλίο του που αποτελείται από
μικρά κείμενα, λυρικά, δοκιμιακά, κ.λπ., και αναφέρεται στον γενέθλιο τόπο του.
Ο δεύτερος, να δώσει εξετάσεις στον δικό τους ΑΣΕΠ για να διοριστεί δάσκαλος. Διαφορετικά
θα πρέπει να ψάξει να βρει δουλειά, ίσως μια θέση στην αστυνομία, όπως έκανε
ένας άλλος δάσκαλος.
Τα σασπένς που
οικοδομεί ο Τσεϊλάν είναι υποτυπώδη: θα καταφέρει να βρει χρηματοδότη για να
εκδώσει το βιβλίο του; Τον παρακολουθούμε στις πρώτες αποτυχημένες προσπάθειές
του. Θα περάσει στις εξετάσεις;
Το βιβλίο του
λειτουργεί αντικατοπτρικά μέσα στην ταινία, στην οποία παρακολουθούμε δυο εκτενέστατους
«πλατωνικούς» διαλόγους πάνω σε θέματα λογοτεχνίας και θρησκείας, και επεισόδια
στα οποία εμπλέκεται ο ήρωάς μας, όχι όλα τυπικά επαρχιώτικα. Από αυτά θα
ξεχωρίσουμε τη συνάντησή του με μια κοπέλα που είχε καιρό να τη δει. Έχει
χωρίσει με το φίλο της, του λέει, και πρόκειται να παντρευτεί κάποιον άλλο.
Αναρωτιόμουνα αν θα φιληθούνε. Τελικά φιλήθηκαν. Ο άνεμος φυσούσε δυνατά
ταράζοντας τα πλατανόφυλλα από πάνω τους και γύρω τους.
Με τον πρώην φίλο
της θα πλακωθούν στο ξύλο λίγο αργότερα. Ο Τσεϊλάν θα δείξει τη σκηνή από
μακριά, καθώς και τους φίλους τους που τρέχουν να τους χωρίσουν.
Οι δυο κεντρικοί ήρωές,
ο νεαρός και ο πατέρας του, είναι «τσεχωφικοί», αποτυχημένοι της ζωής. Κατά
κάποιο τρόπο μάλιστα αποκλίνοντες. Τον νεαρό τον κουτσομπολεύουν για τα
συγγραφικά και άλλα ενδιαφέροντά του, δεν μοιάζει με τους άλλους νεαρούς του
χωριού. Ο πατέρας, δάσκαλος, έχει το πάθος των τυχερών παιχνιδιών. Παίζει
κυρίως σε ιπποδρομίες. Είναι καταχρεωμένος, αλλά το πάθος πάθος. Θα πουλήσει το
σπίτι του και το αυτοκίνητό του για να ξεχρεώσει. Είναι μια διπλοτυπία του
Αϊντίν στη «Χειμερία νάρκη», μια σύνθεση καλών και κακών στοιχείων. Η μητέρα
του νεαρού του λέει ότι αν ήταν να επιλέξει σύζυγο, πάλι τον πατέρα του θα επέλεγε.
Μεγάλα επεισόδια και
πλάνα χαρακτηρίζουν την ταινία, όπως στο δικό μας Αγγελόπουλο. Όμως ο Τσεϊλάν, αντίθετα,
είναι λαλίστατος και καθόλου επικός. Κυρίως λυρικός και δραματικός, και για
πρώτη φορά δοκιμιακός, μας δίνει μια ταινία χωρίς τις έντονες κορυφώσεις των
προηγούμενων ταινιών του, με εξαίρεση δύο, που βέβαια δεν θα τις μαρτυρήσουμε.
Και πάλι η πρόσληψη.
Ο δυτικός θεατής θα
βρει κουραστική και χωρίς ενδιαφέρον τη θεολογική συζήτηση του νεαρού με το νέο
χότζα και τον βοηθό του, που κρατάει αρκετή ώρα. Τώρα είναι η κατάλληλη
ευκαιρία, σκέφτηκα, να πάω τουαλέτα, καθώς θα ήταν αδύνατο με τη συχνουρία που
έχω λόγω προστάτη να μην πάω έστω και μια φορά σε όλη τη διάρκεια αυτής της
υπερτρίωρης ταινίας. Τόσο αυτός όσο και ο άλλος δοκιμιακός διάλογος για λογοτεχνικά
ζητήματα, καθώς τραβούσαν σε μάκρος, ήταν αρκετά αντικινηματογραφικοί.
Καταλαβαίνουμε τον Τσεϊλάν που θέλει να καταθέσει τις απόψεις του αλλά…
Ναι, πολύ καλή η
ταινία αλλά μου άρεσε λιγότερο από τις προηγούμενες.
Posts
No comments:
Post a Comment