Ντίνος Δημόπουλος, Αστέρω (1959)

Ντίνος Δημόπουλος, Αστέρω (1959)

  Αφού είδα την «Αστέρω» του Δημήτρη Γαζιάδη είπα να δω και την «Αστέρω» του Ντίνου Δημόπουλου. Το συγκριτολογικό μου «δαιμόνιο» δεν με αφήνει ήσυχο.

  Το σενάριο το υπογράφει ο Αλέκος Σακελάριος, βασιζόμενος, όπως και ο Γαζιάδης, σε μια «ιστορία» του Παύλου Νιρβάνα η οποία, όπως γράψαμε και στην ανάρτησή μας για την ταινία του Γαζιάδη, αποτελεί μεταφορά από το μυθιστόρημα «Ραμόνα» της αμερικανίδας Έλεν Χαντ Τζάκσον.

  Με έπιασε μια περιέργεια, πόσο αποκλίνουν από το μυθιστόρημα της Τζάκσον, ο Νιρβάνας κατ’ αρχήν, και έπειτα ο Γαζιάδης και ο Δημόπουλος. Υπάρχει το μυθιστόρημα στο Gutenbergproject, όμως για να το διαβάσω, ουκέτι καιρός, γι’ αυτό διάβασα την περίληψη.

  Για να είμαι ειλικρινής, πρώτα βρήκα στο youtube την ομώνυμη ταινία μικρού μήκους, γυρισμένη το 1910, από τον Griffith (τη σκηνοθεσία συνυπογράφει η Mary Pickford), και ήθελα να δω πόσο αποκλίνει από το μυθιστόρημα.

  Δεν αποκλίνει καθόλου.

  Τη Ραμόνα, η οποία είναι κατά το ήμισυ μιγάς, την έχει πάρει υπό την προστασία της η κυρία Μορένο, που έχει ένα μεγάλο ράντσο με πρόβατα. Της το ζήτησε η θετή μητέρα της Ραμόνα καθώς θα πέθαινε. Της προσφέρει κάθε άνεση, όμως την αντιμετωπίζει με κάποια περιφρόνηση καθώς είναι μιγάς.

  Η Ραμόνα ερωτεύεται τον Αλεσάντρο, έναν ινδιάνο που δουλεύει στο ράντσο. Το σκάνε και πάνε να ζήσουν στο χωριό του Αλεσάντρο. Όμως το βρίσκουν ερειπωμένο, καθώς οι λευκοί εισέβαλαν και το κατέστρεψαν. Διεκδικούν τη γη των χωρικών. Περιφέρονται από εδώ και από εκεί αλλά από παντού τους διώχνουν, η γη λέει τους ανήκει. Βρισκόμαστε στην Καλιφόρνια, και αυτή είναι η πολιτική της αμερικανικής κυβέρνησης, ενθαρρύνει τους άποικους να διώχνουν τους ινδιάνους από τα εδάφη τους.

 Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, πεθαίνει το μωρό τους. Ο Αλεσάντρο τρελαίνεται. Διαπληκτίζεται με ένα λευκό ο οποίος βγάζει το πιστόλι του και τον σκοτώνει. Η Ραμόνα είναι απελπισμένη, όμως έρχεται και τη σώζει ο Φελίπε, ο γιος της κυρίας Μορένο, του οποίου είχε αποκρούσει τον έρωτα για χάρη του Αλεσάντρο. Παντρεύονται.

  Ο Griffith ακολουθεί επακριβώς το μυθιστόρημα στη δεκαεξάλεπτη ταινία του την οποία μπορείτε να δείτε στο youtube. Και μας προκαλεί έκπληξη πώς γύρισε, έξι χρόνια μετά, τη ρατσιστικότατη «Γέννηση ενός έθνους».

  Στην ταινία του Δημόπουλου η Αστέρω δεν είναι κόρη ενός φυλακισμένου αλλά καρπός ενός παράνομου έρωτα. Το ότι δεν ευοδώνεται αρχικά ο έρωτάς τους οφείλεται στις μηχανορραφίες της Γεωργίας Βασιλειάδου. Φαίνεται να τα καταφέρνει. Ενθουσιασμένη δηλώνει: εγώ και δεσπότη μπορώ να παντρέψω.

 Ο Θύμιος, ζηλεύοντας, είναι έτοιμος να παντρευτεί μια που τον θέλει και του την προξενεύουν. Αυτή, απελπισμένη, δέχεται να παντρευτεί τον άντρα που την αγαπά, και ο οποίος, λείποντας χρόνια από τα μέρη, δεν ξέρει για τον έρωτα της Αστέρως και του Θύμιου. Όταν αποκαλύπτεται η μηχανορραφία η νύφη το σκάει. Ο άντρας που τον έστησε στην εκκλησία φέρεται μεγαλόψυχα όταν μαθαίνει τον έρωτα των δυο νέων. Όμως πού είναι η Αστέρω;

  Έχει τρελαθεί, και τη βρίσκουν σε μια σπηλιά. Τη φέρνουν σπίτι. Επανέρχεται στα λογικά της όταν ακούει το τραγούδι και τη φλογέρα του Θύμιου, ακριβώς όπως και στην ταινία του Γαζιάδη.

  Αρκετές οι διαφορές από το μυθιστόρημα που απετέλεσε την πηγή έμπνευσης, αλλά και οι διαφορές ανάμεσα στις δυο ταινίες. Ο Αλέκος Σακελλάριος που υπογράφει το σενάριο πιστεύω ότι έγραψε και τους έμμετρους διαλόγους, στον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο του δημοτικού τραγουδιού, πράγμα που δίνει μια ποιητικότητα στην ταινία.

  Εξαιρετική υποκριτικά η Αλίκη, την οποία η Ελένη Βλάχου χαρακτήρισε, όταν είδε την ταινία, ως την εθνική μας σταρ. Βέβαια μετά, όταν τυποποιήθηκε στο ρόλο της γατούλας με τη ροζ μυτούλα, έχασε υποκριτικά.