Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Η ψίχα της μεταλαβιάς

Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Η ψίχα της μεταλαβιάς, Τραμ 1990

 

 

«Η ψίχα της μεταλαβιάς» (Τραμ 1990) του Γιώργου Σκαμπαρδώνη, είναι μια μικρούλα συλλογή πέντε διηγημάτων, η δεύτερη συλλογή του. Και σ’ αυτά τα διηγήματα όπως και σ’ εκείνα της πρώτης συλλογής, «Μάτι φώσφορο κουμάντο γερό» (σε δεύτερη έκδοση Καστανιώτης 1992) αλλά και της τρίτης, «Η στενωπός των υφασμάτων» (Καστανιώτης 1992) κύριο θέμα είναι η φυγή στο παρελθόν, που φαντάζει ως ο απωλεσθείς παράδεισος. Η φυγή αυτή συχνά συμβολοποιείται με την προσκόλληση σε αντικείμενα που κληρονομήσαμε απ’ αυτό, που επενδύονται με ένα φετιχιστικό χαρακτήρα, και που συνειρμικά μας παραπέμπουν σ’ αυτό. Στην «Ψίχα της μεταλαβιάς», που δίνει και τον τίτλο στη συλλογή, ο ήρωας μάταια αναζητεί μια ψίχα στη θεία μετάληψη που παίρνει, και που ξέρει ότι στο παρελθόν μπορούσε να κάνει θαύματα. Στο «Ουσούρ» βλέπουμε τον ετοιμοθάνατο γκαϊτατζή να προσπαθεί να ξαναπαίξει την γκάιντά του, υποβασταζόμενος από τους γέρους συντρόφους του, πάνω στο τραπέζι. Θα κατρακυλήσουν όλοι μαζί, και ο γκαϊτατζής θα κτυπήσει στο κεφάλι και θα σκοτωθεί. Στο «Ο κυρ Ευγένης ακούει ράδιο», ο κυρ Ευγένης δεν εννοεί να αποχωρισθεί το παλιό ξεχαρβαλωμένο τρανζιστοράκι του, παρά το καινούριο ραδιομαγνητόφωνο που του κάνει δώρο ο αφηγητής. Αυτό το τρανζιστοράκι θα του αποθέσει κάτω από το κεφάλι, με το ακουστικό στο αυτί, σαν κτέρισμα, στο φέρετρό του.
  Μετά από ένα χρόνο (1991) ο Σκαμπαρδώνης θα κυκλοφορήσει το «Ταα ταμπού και μούσι», με αναγραφόμενο συγγραφέα Νίκο Καβαθθία (εκδοτικός οργανισμός Θεσσαλονίκης,40 σελ.), μια απολαυστική παρωδία πάνω στη φόρμα του «Μαραμπού και πούσι» του Νίκου Καββαδία. Μέχρι τώρα αυτός που κατά κόρον έχουν χρησιμοποιήσει τη φόρμα των ποιημάτων του για παρωδία είναι ο Καβάφης. Από τα τόσα παρωδιακά κείμενα που έχουν γραφεί, πιο απολαυστικό απ’ όλα είναι εκείνο το αμίμητο «Απολείπειν ο θεός Αντώνιον» του Φρέντυ Γερμανού, μετά την αποπομπή του Αντώνη Τρίτση από το υπουργείο Παιδείας κατά την περίοδο της μεγάλης απεργίας των καθηγητών το 1988. Κλείνοντας θα παραθέσουμε ένα χαρακτηριστικό τετράστιχο.

Στο τριχωτό γατάκι σου φίδι νωθρό κοιμάται
και σε χουφτώνει παίζοντας χερούκλα αλλοδαπού
εκτός από τον νταβατζή κανείς δεν σε θυμάται
σε τούτο τον τρομαχτικό γκρεμό του κρεβατιού.