Ingmar Bergman, Χειμωνιάτικο φως (Winter light, 1963)

 Ingmar Bergman, Χειμωνιάτικο φως (Winter light, 1963)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους

  Εκτενές το απόσπασμα της ανάρτησής μου για τον «Λόγο» του Καρλ Ντράγιερ, όμως θα το παραθέσω.

  «Δυτικές ταινίες με πλοκή που διαδραματίζεται τέλη του δέκατου ένατου αρχές του 20^ου αιώνα έχουν μέσα τους και θρησκευτικά στοιχεία, με έναν τουλάχιστον ιερωμένο να εμφανίζεται σ’ αυτές. Η «Έβδομη σφραγίδα» του Μπέργκμαν είναι ίσως μια εξαίρεση στο έργο του (δεν μου έρχεται στο νου άλλη ταινία του), όμως στον Μπουνιουέλ («Βιριδιάνα» και «Simon del Desierto» που τις είδα πρόσφατα, χωρίς να παραβλέψω και τον «El angel exerminador» για τον τίτλο του) και στον Ντράγιερ («Το πάθος της Ζαν ντ’ Αρκ), αν και δεν είναι ο κανόνας, όμως δεν είναι σίγουρα οι μόνες ταινίες τους (βαριέμαι να το ψάξω, αλλιώς θα παρέθετα και τίτλους). Σε αντίστοιχα ρώσικα έργα ίδιας εποχής, δεν φιγουράρουν σαν χαρακτήρες ιερωμένοι αλλά στρατιωτικοί».

  Πού να το φανταζόμουν ότι το «Χειμωνιάτικο φως» είναι ακριβώς μια τέτοια ταινία. Σ’ αυτήν, όχι μόνο κεντρικός χαρακτήρας είναι ένας παπάς αλλά και ένα μεγάλο μέρος της πλοκής διαδραματίζεται μέσα σε εκκλησία. Μάλιστα τα πρώτα δεκατρία λεπτά είναι καθαρή λειτουργία.

  Εδώ βλέπουμε την πεμπτουσία του Μπέργκμαν: Μεταφυσικοί διαλογισμοί, αδιέξοδες σχέσεις, ψυχολογικά προβλήματα. Τα τελευταία θα οδηγήσουν τον Μαξ φον Σύντοφ στην αυτοκτονία, εξαιτίας μιας ψυχαναγκαστικής εμμονής, και φοβίας ταυτόχρονα, ότι όπου να ’ναι θα αποκτήσουν και οι κινέζοι πυρηνικά όπλα.

  Αυτά για τη θεματική. Για την «ποιητική» του Μπέργκμαν να πούμε ότι βλέπουμε και εδώ το θεατρικό στήσιμο και τα μεσαία και κοντινά πλάνα.

  Μου άρεσε πολύ η ερμηνεία της Ίνγκριντ Τουλίν.

 

Roman Polanski, Νύχτα δολοφόνων (Cul-de-sac, 1966)

 Roman Polanski, Νύχτα δολοφόνων (Cul-de-sac, 1966)

 

  Από σήμερα στο Ατενέ

 

  Βαριέμαι να ανατρέξω στις άλλες του ταινίες για τις οποίες έκανα ανάρτηση, θυμάμαι όμως τον «Ένοικο», την προηγούμενη ανάρτησή μου.

  Όπως στον «Ένοικο» έτσι και εδώ, βλέπουμε έναν διαταραγμένο. Είναι άσχημος αλλά πλούσιος.

  Τώρα να μην ρωτήσω τι του βρήκε η αδικοχαμένη, στα 25 της, Φρανσουάζ Ντορλεάκ, αδελφή της Κατρίν Ντενέβ, και τον παντρεύτηκε.

  Αγόρασε έναν πύργο, στον οποίο έγραψε τον «Ρομπ Ρόι» (τον διάβασα σε Κλασικά εικονογραφημένα με το τίτλο “Σκωτσέζοι αρχηγοί”) ο σερ Γουόλτερ Σκοτ. Δεν αναφέρεται στην ταινία, ο επαρκής θεατής βέβαια ξέρει. Ήταν ο «πρωταγωνιστής» στο «Ιστορικό μυθιστόρημα» του Γκέοργκ Λούκατς, το οποίο μετέφρασα στα νιάτα μου, κατόπιν υπόδειξης δικής μου, για έναν τυπογράφο που είχε εκδοτικές φιλοδοξίες και που γρήγορα έκλεισε η εκδοτική του επιχείρηση. Δεν ευτύχησε να εκδοθεί (πολύ κρίμα, πρόκειται για εξαιρετικό βιβλίο) αλλά εγώ φυσικά το πληρώθηκα.

  Εκεί καταφτάνουν δυο παράνομοι. Ο ένας, βαριά τραυματισμένος θα ξεψυχήσει σε λίγο.

  Το ζευγάρι είναι περίπου όμηροι στα χέρια του άλλου. Τους απειλεί με το όπλο του, τους κλειδαμπαρώνει…

  Περιμένει να έλθουν οι δικοί του να τον παραλάβουν.

  Είμαι «θύμα» του σοσιαλιστικού ρεαλισμού, μου αρέσουν οι θετικοί ήρωες. Και για τον παράνομο δεν συζητάμε, όμως ο άλλος είναι πραγματικά αξιολύπητος.

  Το τι θα γίνει στο τέλος δεν θα σας το πω, όχι τόσο για να μην κάνω σπόιλερ όσο για να μη χάνω χρόνο και να καταπιαστώ με το καινούριο μου χόμπι: να βάζω την τεχνητή νοημοσύνη να μου μεταφράζει βιβλία μου και εγώ να επιμελούμαι τη μετάφραση και μετά να την αναρτώ στο amazon. Το έχω κάνει ήδη για το «Μυστικό των εξωγήινων».

  Για τον πρωτότυπο τίτλο δεν είπαμε. Σημαίνει κατά λέξη, μου λέει η google, πάτο σακούλας, και μεταφορικά αδιέξοδο, δρόμο χωρίς έξοδο.

  Ε, ας το κάνω το σπόιλερ, δρόμος χωρίς έξοδο ήταν για αυτόν. Και το τέλος μου θύμισε ένα μυθιστόρημα του Ουγκώ που διάβασα μαθητής, «Εργάτες της θαλάσσης». Δηλαδή τι σπόιλερ, μόνο όσοι το έχετε διαβάσει θα καταλάβετε.

  7 η βαθμολογία της στο IMDb, μικρότερη από αυτή του «Ένοικου» που είναι 7,5, όμως εμένα μου άρεσε περισσότερο. Τον «Ένοικο» ένας φίλος μου τον χαρακτήρισε «νοσηρό». Εκτός απ’ αυτό εγώ, χωρίς να είμαι κλειστοφοβικός, μου αρέσει να διαδραματίζεται η πλοκή σε μια ταινία σε εξωτερικούς χώρους.

  Φυσικά δεν είναι όρος sine qua non, γιατί ο Μπέργκμαν είναι η λατρεία μου.

 

Roman Polanski, Ο ένοικος (Le locataire, 1976)

Roman Polanski, Ο ένοικος (Le locataire, 1976)

 

  Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους.

  Δεν είναι πια του γούστου μου ο Πολάνσκι, όμως ασκεί μια ακατανίκητη έλξη πάνω μου. Για να τον δω πακέτο αποκλείεται, όμως δεν μπορώ να μη δω μια επανέκδοσή του.

  To πιο ενδιαφέρον στην ταινία είναι ότι πρωταγωνιστεί ο ίδιος ο Πολάνσκι. Ή μάλλον το ότι συμπρωταγωνιστεί η Ιζαμπέλ Ατζανί, μια πολύ όμορφη ηθοποιός, μόλις εικοσιενός χρονών τότε.

  Η ταινία χωρίζεται, ή μάλλον τη χωρίζω εγώ, σε δυο μέρη.

  Στο πρώτο μέρος βλέπουμε τον Πολάνσκι που νοικιάζει το διαμέρισμα. Μαθαίνει ότι η προηγούμενη ένοικος πήδηξε από το παράθυρο και αυτοκτόνησε.

  Μικρό, η τουαλέτα βρίσκεται στο βάθος του διαδρόμου. Ο ιδιοκτήτης είναι ένας αντιπαθητικός, ενώ και οι άλλοι ένοικοι δεν φαίνεται να είναι καλύτεροι. Αλλά και κάτι φίλοι που έφερε από τη δουλειά για να το γιορτάσουν, είναι μια από τα ίδια.

  Και κάνω τη σκέψη, σίγουρα θα καλοπεράσει με όλους αυτούς.

  Στο δεύτερο μέρος βλέπω ότι και αυτός δεν πάει πίσω. Φαίνεται διαταραγμένος. Φοράει περούκα, βάφεται, σε μια παρόρμηση που δεν είναι ιδεοψυχαναγκαστική, αλλά που, όπως πιστεύει, του επιβάλλεται έξωθεν, να ταυτιστεί με την συγχωρεμένη, ώστε να έχει την ίδια τύχη μ’ αυτήν.

  Θα την έχει;

  Εδώ σας θέλω.

  Δεν θα κάνω σπόιλερ, αλλά η αφηγηματική αναμονή είναι δεδομένη.  

  7,5 η βαθμολογία της στο IMDb.

 

 

Terence Young, Dr. No (1962)

 Terence Young, Dr. No (1962)

 

  Από χθες στους κινηματογράφους

  Με συγκίνηση βλέπω ταινίες που πρωτοείδα στο Σινε-Αστέρια, τον θερινό κινηματογράφο του χωριού μου. Μια από αυτές ήταν και ο Δρ. Νο.

  Έχει νόημα μήπως να πω την πλοκή; Έχουν γυριστεί αρκετές στη συνέχεια με το ίδιο μοτίβο: κάποιος κακός θέλει να γίνει κυρίαρχος της γης. Εδώ είναι ο Δρ Νο.

  Αξίζει να το αναφέρουμε αυτό. Ικανότατος, αρνήθηκαν τις υπηρεσίες του, τόσο οι αμερικάνοι όσο και οι ρώσοι, και αποφάσισε να εκδικηθεί.

  Στο δρόμο του όμως βρέθηκε το James Bond και του χάλασε τα σχέδια.

  Πάντα θα υπάρχει δίπλα του μια όμορφη γυναίκα.

  Εδώ είναι η Ursula Andress.

  -Εμείς το Άντρες το γράφουμε αλλιώς, μας λέει ο John Carter, o δάσκαλός μου στο φροντιστήριο αγγλικών του κου Σταυρακάκη, που το έσκασε από την Αμερική για να γλιτώσει το Βιετνάμ.

  -Ξέρω, του λέω.

  -Πώς; Μου λέει.

  Βγαίνω στον πίνακα και γράφω Undress.

  Θυμάμαι.

  Άλλη μια φορά το μάθημα ήταν guess what it is.

  Βγαίνω στον πίνακα και παρουσιάζω ένα «προφυλακτικό».

  Κάνει να με κατεβάσει κάτω, αλλά εγώ επέμενα.

  Κατάλαβε ότι δεν ήταν αυτό που νόμιζε.

  Άρχισα εγώ να το περιγράφω: Είναι κάτι που το χρησιμοποιούν οι άντρες, αρέσει και στις γυναίκες….

  Δεν θυμάμαι τι άλλο είπα.

  Η τάξη να έχει ξελιγωθεί στα γέλια.

  Στο τέλος το ανοίγω, ήταν μια τσίχλα.

  Κυκλοφορούσαν τότε τσίχλες που η συσκευασία τους ήταν ίδια με εκείνη του προφυλακτικού.

  Με γύρισε στα μαθητικά μου χρόνια η ταινία.

  Και ο Sean Connery για μένα είναι ο καλύτερος James Bond που υπήρξε ποτέ.

  Φαντάζομαι ότι την έχετε δει την ταινία, αλλά σε ένα θερινό σινεμά αξίζει να την ξαναδείτε.

  Σε χειμερινό δεν θα το συνιστούσα.

Carl Dreyer, Ο λόγος (Ordet, 1955)

 Carl Dreyer, Ο λόγος (Ordet, 1955)

 

  Από χθες στο Ατενέ

  Ήταν να το γράψω σε μια άλλη ανάρτηση, αλλά το ξέχασα.

  Δυτικές ταινίες με πλοκή που διαδραματίζεται τέλη του δέκατου ένατου αρχές του 20^ου αιώνα έχουν μέσα τους και θρησκευτικά στοιχεία, με έναν τουλάχιστον ιερωμένο να εμφανίζεται σ’ αυτές. Η «Έβδομη σφραγίδα» του Μπέργκμαν είναι ίσως μια εξαίρεση στο έργο του (δεν μου έρχεται στο νου άλλη ταινία του), όμως στον Μπουνιουέλ («Βιριδιάνα» και «Simon del Desierto» που τις είδα πρόσφατα, χωρίς να παραβλέψω και τον «El angel exerminador» για τον τίτλο του) και στον Ντράγιερ («Το πάθος της Ζαν ντ’ Αρκ), αν και δεν είναι ο κανόνας, όμως δεν είναι σίγουρα οι μόνες ταινίες τους (βαριέμαι να το ψάξω, αλλιώς θα παρέθετα και τίτλους). Σε αντίστοιχα ρώσικα έργα ίδιας εποχής, δεν φιγουράρουν σαν χαρακτήρες ιερωμένοι αλλά στρατιωτικοί.

  Ο «Λόγος», μεταφορά θεατρικού έργου που γράφηκε από ένα λουθηριανό ιερέα και ανέβηκε για πρώτη φορά στη σκηνή το 1932, είναι γεμάτος από θρησκευτικό συναίσθημα.

  Αναρωτιέμαι πόσο επηρέασε τη σκέψη δανών συγγραφέων ο Κίρκεγκορ.

  Ας ξεκινήσουμε απ’ αυτό: και πάλι βλέπουμε το μοτίβο τα «τα σύνορα της αγάπης».

  Δεν κατονομάζονται τα θρησκευτικά πιστεύω, όμως ο πατέρας, πλούσιος κτηματίας, δεν θέλει καθόλου να παντρευτεί ο γιος του την κόρη ενός ράφτη, που δεν συμμερίζεται τα θρησκευτικά πιστεύω του. Βέβαια, όταν βλέπει ότι και ο ράφτης δεν θέλει το γιο του για γαμπρό για τον ίδιο λόγο, προσβάλλεται το φιλότιμό του και θέλει οπωσδήποτε να γίνει αυτός ο γάμος.

  Ένας από τους γιους του, που έχει τελειώσει θεολογική σχολή, βρίσκεται σε θρησκευτικό παραλήρημα. Έχει τρελαθεί, νομίζει ότι είναι η ενσάρκωση του Ιησού.

  Η νύφη του πεθαίνει στη γέννα.

  Μπορεί να αναστηθεί;

  Μόνο με μεγάλη πίστη στο θαύμα.

  Πίστη που την έχει ο τρελαμένος γιος, που, ως δια μαγείας, έχει θεραπευτεί από την τρέλα του, χωρίς να πειραχτεί η βαθιά του θρησκευτικότητα.

  Θα παρακαλέσει για την ανάστασή της.

  Οι πιστοί θα πουν ότι είναι θαύμα.

  Οι άπιστοι ότι ήταν απλά περίπτωση νεκροφάνειας.

  Εγώ, που το πρώτο μου βιβλίο είναι το «Παραψυχολογία, μύθος ή πραγματικότητα» βρίσκομαι ενδιάμεσα. Η βαθιά πίστη του νεαρού έκανε ώστε να ενεργοποιηθεί η νεκροφάνεια, να «επανέλθει» η «νεκρή», μέσω πεδίων παρόμοιων με αυτών της τηλεπάθειας.

  Ελάχιστες φορές το έχω γράψει: η μεταφορά ενός θεατρικού έργου είναι για μένα μια εγγύηση.

  Και ενώ έχω γράψει ότι το σενάριο είναι υποτιμημένο σε σχέση με τη σκηνοθεσία, εδώ είναι η σκηνοθεσία που με μάγεψε, μια και έργα με θρησκευτικό περιεχόμενο δεν είναι του γούστου μου, με εξαιρέσεις πάντα, όπως η «Σάλμα και το μήλο» του ιρανού Habib Bahmani.  

  Έβαλα δυο εικόνες σας frame, γιατί έχουν να κάνουν και με το βιογραφικό βιβλίο που έγραψα αυτό το καλοκαίρι.

  Trivia:

  Πρόπερσι με είχε πιάσει πάλι η μανία με τις γλώσσες, για αυτές που δεν σκόπευα να τις μάθω πέρα από ένα βασικό αναγνωστικό επίπεδο. Έμαθα καινούριες (πολωνικά σε μια βδομάδα-σλάβικη γλώσσα-για να ευχηθώ στη γλώσσα της σε μια φίλη που θα έκανε εγχείρηση), και έκανα επανάληψη σε παλιές. Με την εκπνοή του καλοκαιριού δεν κατάφερα να προχωρήσω πέρα από τα πρώτα κεφάλαια των σουηδικών. Στην Αθήνα με περίμεναν άλλα πράγματα. Αναγνώρισα πολλές λέξεις στον «Λόγο» από τα γερμανικά, ρώτησα το chatgpt, είχαμε μια ενδιαφέρουσα κουβέντα μέχρι που έφτασα στο hit the plus. Ένας απλός χρήστης όπως εγώ δεν θα πλήρωνα ποτέ τα 25 ευρώ, τη στιγμή που υπάρχουν άλλες ΑΙ στις οποίες μπορώ να καταφύγω αν έχω ερωτήματα. Πάντως μπαίνω άγρια στον πειρασμό να τα ξαναρχίσω, για να περάσω μετά στα Νορβηγικά και στα Δανέζικα. Όμως, ουκέτι καιρός, δεν νομίζω ότι θα το επιχειρήσω.

Celin Song, Ταιριάζουμε; (Materialists, 2025)

 Celin Song, Ταιριάζουμε; (Materialists, 2025)   

 

  Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους.

  Προξενήτρα;

  Ξέρω μόνο τη Γεωργία Βασιλειάδου.

  Η Dakota Johnson είναι προξενήτρα.

  Για την ακρίβεια, δουλεύει σε ένα γραφείο που κάνει προξενιές.

  Ταιριάζουμε;

  «Σοβαρές προτάσεις μόνο», είναι ο τίτλος της ταινίας του Feng Xiaogang και των δυο sequels που ακολούθησαν, και που στα αγγλικά μεταφράστηκαν «If you are the one».

  Αλλά καθώς έγραφα το παραπάνω θυμήθηκα το ανέκδοτο: «-Αποφάσισα να μην παντρευτώ αν δεν έβρισκα την ιδανική γυναίκα. Και κάποτε τη βρήκα. -Και την παντρεύτηκες; -Όχι, δυστυχώς ζητούσε κι αυτή τον ιδανικό άντρα».

  «Αν είσαι εκείνη (που θέλω).  

  Ναι αλλά δυστυχώς μπορεί εσύ να μην είσαι εκείνος (που εκείνη θέλει).

  Θα σας συνιστούσα να διαβάσετε την ανάρτησή μου για το τρίτο sequel, που έχει να κάνει με την τεχνητή νοημοσύνη, για την οποία γίνεται πολύς ντόρος τελευταία. Η πρώτη είδηση που μου παρουσιάζει το κινητό μου είναι για το chatgpt.

  Όμως ας γυρίσουμε στη Ντακότα Τζόνσον.

  Χώρισε με τον φτωχό φίλο της, που μαζί πήγαιναν και έπαιρναν μαθήματα ηθοποιίας.

  Αυτή εγκατέλειψε, αυτός όχι.

  Μα γιατί τον χώρισε;

  Ήταν materialist, και αυτός ήταν φτωχός.

  Τελικά τα έφτιαξε με τον αδελφό ενός που παντρεύτηκε μια η οποία είχε προσφύγει στις υπηρεσίες της.

  Πάρα πολύ πλούσιος, μετά από κάμποσα δείπνα σε ακριβά εστιατόρια τον ακολούθησε και στο κρεβάτι του.

  Όμως δεν είχε κόψει επαφή με τον πρώην φίλο της, ο οποίος εξακολουθούσε να την αγαπά.

  Μα γιατί με θέλεις; Αφού είμαι φτωχή, είμαι… είμαι… δεν είμαι εξαίρετη, του λέει σε ένα δείπνο πριν...

  -Μα είσαι, το είπαμε και οι δυο ταυτόχρονα.

  Τα μεγάλα πνεύματα.

  Όμως δεν συμφωνώ με το κομπλιμέντο που της έκανε, και που ακούγεται συχνά: -Μα τι όμορφη που είσαι σήμερα.

  Γιατί δηλαδή, τις άλλες μέρες δεν είναι;

  Το τέλος βέβαια είναι προβλέψιμο, το κοινό δεν θα την ανεχόταν να παντρευτεί τον πλούσιο, θα την ήθελε να ξαναγυρίσει στον φτωχό.

  Μα είναι δυνατόν να ψηλώσεις, και μάλιστα 15 πόντους, όπως ο πλούσιος αυτός, που βέβαια έδωσε ένα σωρό λεφτά για αυτή την επέμβαση;

  Για να ρωτήσω το chatgpt.

  Κοίτα να δεις, ναι, γίνεται λέει, και μου δίνει ένα σωρό λεπτομέρειες.   

  Εξαιρετική η σκηνοθεσία της Celin Song η οποία υπογράφει και το σενάριο, εξαιρετικοί διάλογοι, και μια εκπληκτική Ντακότα Τζόνσον, την οποία δεν μπόρεσα να εκτιμήσω ιδιαίτερα στις αποχρώσεις του γκρι, ίσως από προκατάληψη.

  Το 6,4 που έχει η ταινία την αδικεί. Εγώ έβαλα 7.

Pedro Almodovar, Δέσε με (Atame, 1989)

 Pedro Almodovar, Δέσε με (Atame, 1989)

 

  Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους.

  Εκπληκτικός ο Almodovar, χαίρομαι που ξαναβλέπω ταινίες του με την ευκαιρία της επανέκδοσής τους. Αυτή είναι η δεύτερη, θα ακολουθήσει και μια τρίτη.

  Μια ιστορία αγάπης δυο ταλαιπωρημένων υπάρξεων, με στοιχεία θρίλερ.

  Ο Αντόνιο Μπαντέρας είχε μια σκληρή παιδική ηλικία. Ορφανός, από ορφανοτροφείο πήγε σε αναμορφωτήριο και μετά σε ψυχιατρική κλινική.

  Πώς θεραπεύτηκε;

  Ο έρωτας είναι το μεγάλο γιατρικό, είμαι σχεδόν σίγουρος.

  Σχεδόν. Εγώ. Αυτός είναι εντελώς σίγουρος.

  Αυτή, πορνοστάρ, που όμως στην ταινία παίζει σε κανονική ταινία. Έχει πρόβλημα με τον ύπνο, παίρνει ναρκωτικά.

  Την απήγαγε, την έδεσε μην του φύγει.

  Θα σε λύσω μόνο όταν με ερωτευθείς, της λέει.

  Την ερωτεύτηκε πριν ένα χρόνο, όταν τυχαία έκαναν σεξ.

  Αυτή δεν το θυμόταν.

  Όμως το θυμήθηκε.

  Πότε;

  Α, δεν θα κάνω σπόιλερ.

  Πολύ με συγκίνησε αυτή η ταινία, αξίζει να την (ξανα)δείτε.

  Παραλίγο να το ξεχάσω, είχε και κάποιες πινελιές χιούμορ.

 

Αμφισβήτηση ψυχοθεραπείας

 Αμφισβήτηση ψυχοθεραπείας

 

Το διάβασα σε βιβλίο ψυχολογίας, πριν δεκαετίες.

 Κάποιοι διατείνονται ότι ο ψυχολόγος δεν προσφέρει τίποτα περισσότερο από την «καθαρτική αίσθηση» της ανακούφισης που νιώθει ο ψυχαναλυόμενος καθώς «εκφορτίζεται» λέγοντάς του τα προβλήματά του, την οποία μπορεί να προσφέρει εξίσου καλά ένας κολλητός φίλος ή ο εξομολόγος του (αν έχει φυσικά).

  Τώρα προστίθεται και ένας τέταρτος στη λίστα: η τεχνητή νοημοσύνη.

  Το διάβασα για το chatgpt.

Frances O’ Connor, Emily (2022)

 Frances O’ Connor, Emily (2022)

 

  Μου τη σύστησε ο φίλος μου ο Πάτροκλος.

  Τελικά διάβασα ότι η ταινία είναι ημιβιογραφική.

  Δεν έχει σημασία.

  Όταν είναι ζεστό το σίδερο κολλά.

  Ενώ είχα αποφασίσει να συνεχίσω με τους δυο μεγάλους ρώσους κλασικούς, αποφάσισα να διαβάσω τα «Ανεμοδαρμένα ύψη», το μοναδικό βιβλίο της Έμιλης Μπροντέ, η οποία πέθανε νέα, μόλις τριάντα χρονών, από φυματίωση, διαβάζω στη βιογραφία της. Όταν το διαβάσω θα κάνω ανάρτηση.

  Υπάρχει το ρομάντζο στην ταινία, που όμως δεν ευοδώνεται. Αυτός, εφημέριος που της μαθαίνει γαλλικά, κάποια στιγμή διακόπτει τη σχέση, αλλά όταν επιθυμεί επανασύνδεση, αυτή ήδη βρίσκεται αλλού, στις Βρυξέλες. Εκεί μαθαίνει για το θάνατό του.

  Μου αρέσουν οι βιογραφίες, έτσι μου άρεσε και αυτή η βιογραφία, έστω ημιβιογραφία.

  Δεν μου είχε περάσει ποτέ από το μυαλό ότι θα έγραφα μια βιογραφία, όμως έγινε και αυτό.

  Πριν λίγες μέρες την τέλειωσα, εδώ στην Κρήτη.

  Ελπίζω να εκδοθεί.

  

Nicholas Ray, Επαναστάτης χωρίς αιτία (Rebel without a cause, 1955)

 Nicholas Ray, Επαναστάτης χωρίς αιτία (Rebel without a cause, 1955)

 

  Εξακολουθεί να παίζεται στους κινηματογράφους

  Φυσικά την είχα ξαναδεί την ταινία. Τη σκηνή όπου οι δυο νέοι, ο James Dean και ο άλλος, κάνουν ράλι με δυο κλεμμένα αμάξια για το ποιος θα πηδήξει πρώτος από το αμάξι πριν αυτό πέσει στον γκρεμό τη θυμόμουνα, όμως δεν θυμόμουνα την κατάληξη.

  Ο άλλος είναι μέρος μιας νεανικής συμμορίας, συμμαθητές όλοι τους, μαζί με τον James Dean και τη Natalie Wood. Νέος μαθητής ο Dean, η συμμορία του την πέφτει. Όμως ο Dean δεν είναι εύκολο θύμα.

  Μου θύμισε την ταινία «Gran Torino» (2008) του Klint Eastwood, που και εκεί βλέπουμε μια νεανική συμμορία.

  Δεν ανέχεται να τον φωνάζουν κότα, γιατί «κότα» είναι ο πατέρας του μπροστά στη γυναίκα του και την πεθερά του, πράγμα που τον κάνει να αγανακτεί. Ο ατίθασος χαρακτήρας του οφείλεται σ’ αυτή την οικογενειακή κατάσταση. Κάθε φορά που «μπλέκει» σε φασαρίες μετακομίζουν.

  Όμως αυτή τη φορά όχι.

  Το ειδύλλιο ανάμεσα στην αδικοχαμένη Wood, που πνίγηκε στη θάλασσα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων μιας ταινίας, σε ένα διάλειμμα, μόλις στα 43 της χρόνια, είναι δεδομένο.

  Εξαιρετική η ερμηνεία του Dean, που χάθηκε πιο νέος από τη Wood, μόλις 25 χρονών, σε τροχαίο, και βέβαια της Wood που πήρε όσκαρ Β΄ γυναικείου ρόλου

  Βλέποντας τον αγγλικό τίτλο μου ήλθε η σκέψη.

  Παλιά το άκουγα συχνά στην Κρήτη: είναι ρέμπελος, δηλαδή τεμπέλης, δεν δουλεύει, «ρεμπελιάζει».

  Οι επαναστάτες ήταν επαναστάτες, ήταν ταπεινωτικό γι’ αυτούς να δουλεύουν.

 

 

   

De omnibus dubitandum est 2

 De omnibus dubitandum est 2 

Το έγραψα στο 1:

Βλέπεις κάτι κούκλες στο διαδίκτυο και λες «μα τι όμορφες που είναι». Και τελικά ανακαλύπτεις ότι είναι προϊόν AI, τεχνητής νοημοσύνης. Στην αρχή αυτό με ξενέρωνε, μετά συνήθισα. Δεν γίνεται να χάνω το χρόνο μου για κάθε όμορφη που συναντώ στο διαδίκτυο να ψάχνω αν είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης.

Όμως:

Πριν προχωρήσω να αναφέρω κάτι που διάβασα.

Ωραία κινεζούλα, τραγουδίστρια, τραγουδούσε ένα τραγούδι που όμως ήταν προϊόν ΑΙ, και είχαν συγχρονιστεί τα χείλια της, ώστε να νομίζεις ότι τραγουδούσε αυτή πραγματικά.

 Είδα κάτι αναρτήσεις σήμερα, με πολιτικούς, οι οποίοι έλεγαν κάποια πράγματα, και αναρωτιόμουν αν το βίντεο που έβλεπα ήταν πραγματικό ή προϊόν τεχνητής νοημοσύνης.

 De omnibus dubitandum est.

 Εκτός από:

 Όχι, δεν είναι το cogito ergo sum.

 Είναι αυτό:

  Te amo. 

Δεν φανταζόμουν ότι θα είχα τόσο γρήγορα την επιβεβαίωση, αν και εδώ είναι χιουμοριστικά 

Αλέκος Σακελλάριος, Υπάρχει και φιλότιμο (1965)

 Αλέκος Σακελλάριος, Υπάρχει και φιλότιμο (1965)

 

  Χθες βράδυ έκανα επίσκεψη στον σύντροφο το Γιώργη τον Παπαδάκη, στον Παχύ Άμμο.

  Έξυπνη διαρρύθμιση. Καθόμασταν στην αυλή, η τηλεόραση στο παράθυρο.

  -Φοβερή κωμωδία, μου λέει. Θα έλεγε κανείς ότι είναι εντελώς επίκαιρη. Την έχει ο Αντένα τώρα στις εννιά.

  Ήταν εννιά και κάτι.

  Την είδαμε πίνοντας το κρασάκι μας και συζητώντας, περισσότερο στις διαφημίσεις.

  Πραγματικά πολύ ωραία κωμωδία.

  Όμως μόνο κατά το ένα μέρος είναι επίκαιρη, για την ακρίβεια διαχρονική: αυτό της διαφθοράς.

  Έτσι χαρακτηρίζει και η βικιπαίδεια την ταινία, μεταφορά του θεατρικού έργου «Ανώμαλη προσγείωση», προσθέτοντας «…την οποία ανέδειξε ο Λάμπρος Κωνσταντάρας με την ερμηνεία του στον κινηματογράφο».

  Πραγματικά, εξαιρετική ερμηνεία.

  Όμως να δώσουμε μια σύντομη περίληψη της πλοκής.

    Ο υπουργός Μαυρογιαλούρος επισκέπτεται αιφνιδιαστικά μια επαρχιακή περιφέρεια και διαπιστώνει ιδίοις όμμασι τη διαφθορά και την ανικανότητα των τοπικών κομματικών στελεχών του. Απογοητευμένος, παραιτείται, δείχνοντας ότι «υπάρχει και φιλότιμο».

  Παραείναι σύντομη η περίληψη της πλοκής που μου έδωσε το chatgpt, να συμπληρώσω:

  Το χαλασμένο γεφύρι δεν ήταν ακριβώς το γιοφύρι της Άρτας. Απλούστατα, παρά τις κυβερνητικές υποσχέσεις, δεν είχε ποτέ του επισκευαστεί, με αποτέλεσμα να είναι οι κάτοικοι του χωριού, όπου στάθμευσε ο Μαυρογιαλούρος, υποχρεωμένοι να πηγαίνουν στον Πλατανιά, κάνοντας μια μεγάλη παράκαμψη. Εκεί βρίσκεται και το μαιευτήριο που έγινε με δική του εντολή.

  Το μαιευτήριο κτίστηκε, όμως μαθαίνει από τους χωριανούς, που δεν ξέρουν ποιος είναι, με τη γνωστή απάτη: δούλευαν για την κατασκευή του, υπόγραφαν ότι έπαιρναν 70 δραχμές μεροκάματο ενώ έπαιρναν μόνο 40. Τα υπόλοιπα στην τσέπη του τοπικού κομματάρχη και των γύρω του κομματικών στελεχών.

  Αυτό είναι πράγματι διαχρονικό.

  Μου το είπε και ένας μηχανικός που συναντούσα πριν χρόνια, κάνοντας την ωριαία βόλτα μου στο Αττικό Άλσος: Τα τσιμέντα αφήνουν μεγάλη προμήθεια.

  Δεν έχω καμιά αμφιβολία ότι πολλά έργα που γίνονται, που συχνά αντικαθιστούν τα ήδη υπάρχοντα, είναι ακριβώς για αυτή την «προμήθεια», ενώ τα χρήματα θα μπορούσαν να διατεθούν κάπου αλλού, σε πιο αναγκαίο έργα, αλλά που θα άφηναν λιγότερη προμήθεια.

  Όμως αυτό δεν είναι διαχρονικό: να παραιτηθεί υπουργός από φιλότιμο. Σήμερα παραιτούνται κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού. Θα ήταν άκομψη η αποπομπή τους ενώ είναι πιο κομψός ο τρόπος της παραίτησης.

  Έτσι δεν έκανε και ο Χίτλερ με τον Ρόμελ; Του έδωσε εντολή να αυτοκτονήσει, αλλιώς θα είχε την τύχη των άλλων συνωμοτών, θα τον κρεμούσαν με συρματόσκοινο.

  Εξαιρετική κωμωδία, αξίζει να την δείτε αν δεν την έχετε ήδη δει.

  Αλλά για σταθείτε…

  Όχι, δεν υπάρχει η ταινία στο youtube, μόνο ατάκες.

 

John Schlesinger, Ο καουμπόι του μεσονυχτίου (Midnight cowboy, 1969)

 John Schlesinger, Ο καουμπόι του μεσονυχτίου (Midnight cowboy, 1969)

 

  Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους

  Ο Ντάστιν Χόφμαν είναι ένας ηθοποιός που μου αρέσει πολύ. Είναι από τους ελάχιστους αντιήρωες του αμερικανικού κινηματογράφου. Μόνο μια φορά έγινε ήρωας, και αυτό τυχαία («Accidental hero»).

  Είναι τουλάχιστον η τρίτη φορά που βλέπω την ταινία, η οποία πολύ μου άρεσε. Την πρωτοείδα φοιτητής.

  Γενικά μου αρέσουν ταινίες με «ταπεινούς και καταφρονεμένους», όπως «Η γειτονιά των καταφρονεμένων» του Κουροσάβα και «Κάτω από το φεγγαρόφωτο» του ιρανού Seyed Reza Mir Karimi.

  Πρώτα θα δούμε τον Γιον Βόιτ. Νομίζει ότι είναι γόης, και πηγαίνει στη Νέα Υόρκη για να το παίξει ζιγκολό. Δεν ξέρει ότι η στολή του καουμπόι που φοράει είναι πια παλιομοδίτικη, δεν περνάει.

  Εκεί θα συναντήσει έναν άλλο ταλαιπωρημένο της ζωής, τον Ντάστιν Χόφμαν. Κουτσός, μένει σε ένα εγκαταλειμμένο σπίτι (ο Σωτήρης, καλή του ώρα εκεί που βρίσκεται, έμενε στο δωμάτιο ενός εγκαταλειμμένου ξενοδοχείου στο Μεταξουργείο, το οποίο όμως αργότερα πουλήθηκε).

  Είναι και άρρωστος, βήχει συνέχεια.

  Θα κλέψει τον αφελή Γιον Βόιτ, ο οποίος είναι πυρ και μανία εναντίον του. Αχ, και να πέσει στα χέρια του.

  Θα πέσει στα χέρια του, αλλά αντί να τον στραγγαλίσει θα δεχθεί τη φιλοξενία, μια και τον έχουν πετάξει από το ξενοδοχείο που έμενε γιατί δεν έχει να πληρώσει.

  Θα τον νοιαστεί.

  Και μετά;

  Το πρόβλημά μου: δεν μπορώ να κάνω σπόιλερ μια και η ταινία προβάλλεται. Και ο Ποκοπίκο κρύφτηκε, δεν μπορώ να τον επικαλεστώ.

  Να θυμίσουμε και ένα άλλο δίδυμο: Ντάστιν Χόφμαν και Τομ Κρουζ στον «Άνθρωπο της βροχής».

  Δεν νομίζω να έχω δει περισσότερες ταινίες άλλου ηθοποιού εκτός από τον Ντάστιν Χόφμαν (οι γυναίκες εξαιρούνται).

  Θα εξαιρέσω ένα άλλο δίδυμο, Χοντρός – Λιγνός.

  Είναι εξαιρετική, αξίζει να την (ξανα)δείτε.

  

Pedro Almodovar, Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κατάρρευσης (Mujeres al borde de un ataque de nervios, 1988)

 Pedro Almodovar, Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κατάρρευσης  (Mujeres al borde de un ataque de nervios, 1988)

 

Από σήμερα στους κινηματογράφους 

 

  Αγαπημένος μου σκηνοθέτης ο Αλμοδόβαρ, χάρηκα πολύ που αυτή η επανέκδοση μου έδωσε την ευκαιρία να ξαναδώ την ταινία.

  Drama, comedy, χαρακτηρίζει την ταινία το IMDb (7,5 η βαθμολογία της), όμως ο χαρακτηρισμός tragicomedy, τραγικομωδία, θα ήταν πιο σωστός: τόσο αξεδιάλυτο είναι το τραγικό με το κωμικό.

  Απλό το θέμα: ο σπαραγμός για την εγκατάλειψη, το ξεπέρασμα της εγκατάλειψης.

  Όμως πόσο επινοητικός ο Αλμοδόβαρ στη διαχείριση της πλοκής, και πόσο εύκολα σκαρώνει απιθανότητες χωρίς να μας ξενίζουν!

  Αυτό το έχουμε διαπιστώσει και στα άλλα του έργα: έχει μεγάλη φαντασία ο Αλμοδόβαρ, είναι πολύ επινοητικός.

  Η ταινία μου θύμισε τη δομή του θεάτρου Νο (είχα καιρό να το γράψω): Jo-ha-kyu (αργά, γρήγορα, πιο γρήγορα). Ξεκινάει με ένα ήπιο χιούμορ, που σιγά σιγά, σε ένα αυξανόμενο κρεσέντο, γίνεται ξέφρενο.

  Πραγματικά απολαυστική ταινία.

  Διαβάζω στη βικιπαίδεια ότι είναι η ισπανική ταινία με τις μεγαλύτερες εισπράξεις μέχρι σήμερα.

  Μη τη χάσετε.