Θόδωρος Αγγελόπουλος, Μέρες του ’36 (1972)

Θόδωρος Αγγελόπουλος, Μέρες του ’36 (1972)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Έχω χρόνια να ξαναδώ ταινία του Αγγελόπουλου (τις έχω δει όλες), αλλά στις «Μέρες του ’36» αναγνώρισα αμέσως το γνωστό αγγελοπουλικό ύφος.

  Ελάχιστος λόγος. Η κάμερα παρακολουθεί από απόσταση, δημιουργώντας ένα αποστασιοποιητικό εφέ α λα μπρεχτ. Το ίδιο εφέ δημιουργεί και ένα κάποιο στυλιζάρισμα. Τα πλάνα είναι συνήθως μεγάλης διάρκειας, αλλά φυσικά κανένα δεν ξεπερνάει το γνωστό πλάνο από τον «Θίασο». Υπάρχει μια εικαστική επιμέλεια των πλάνων, και η χαλαρή πολλές φορές σύνδεσή τους δίνει μια αφαιρετική ποιητικότητα στην ταινία. Και το χαρακτηριστικό πλάνο, και όχι μόνο του Αγγελόπουλου: Η κάμερα, σε τράβελινγκ, δείχνει πολυτυπίες (το frame).

  Τώρα το στόρι.

  Ένας συνδικαλιστής δολοφονείται. Συλλαμβάνουν έναν κακοποιό που τελευταία είχε γίνει χαφιές της αστυνομίας. Θέλουν να τον βγάλουν από τη μέση, ενοχοποιώντας τον για τη δολοφονία ενός συνδικαλιστή. Ξέρει ότι θέλουν να τον βγάλουν από τη μέση, γιατί αν ανοίξει το στόμα του… 

  Ενώ βρίσκεται προφυλακισμένος καταφέρνει και κρατάει όμηρο έναν βουλευτή, με τον οποίο είχε παρτίδες. Θέλει να τον αφήσουν να φύγει.

  Αν υποχωρήσει η κυβέρνηση, θα χάσει την υποστήριξη του ενός κόμματος. Αν δεν υποχωρήσει, θα χάσει την υποστήριξη του άλλου.

  Γιατί μέρες του ’36;  

  Με αυτό τον τίτλο ήταν πολύ εύκολο να ξεπεράσει ο Αγγελόπουλος τον σκόπελο της λογοκρισίας. Να ποια ήταν η δημοκρατία, γεμάτη διαφθορά και διαπλοκές, ήλθε ο Μεταξάς και έβαλε τέρμα σ’ αυτά.

  Η διαφθορά και οι διαπλοκές υπήρχαν ανέκαθεν στην πολιτική σκηνή, και η κατασκευή ενόχων δεν γίνεται μόνο στις δημοκρατίες, θα έλεγε κανείς ότι γίνεται πολύ πιο εύκολα στις δικτατορίες.

  Μια εξαιρετική ταινία που αποκάλυψε αμέσως τον μεγάλο σκηνοθέτη, όπως τον ξέρουμε και από τα μεταγενέστερα έργα του.