Ildikó Enyedi, The magic hunter (1994)

Ildikó Enyedi, The magic hunter (1994)

 

  Εν όψει της προβολής της ταινίας «Η ιστορίας της γυναίκας μου» (2021) την ερχόμενη Πέμπτη είπαμε να δούμε την Ildiko Enyedi πακέτο

  Στη βικιπαίδεια διάβασα ότι η ταινία είναι χαλαρά εμπνευσμένη από την όπερα «Ο ελεύθερος σκοπευτής» .

  Δεν τη βλέπω; λέω. Είναι μια όπερα που δεν την είχα δει ποτέ. Είχα βέβαια ακούσει αποσπάσματά της, σίγουρα την εισαγωγή.   

  Και την είδα.

  Με ενθουσίασε φοβερά ένα χορωδιακό· και από το θερμό χειροκρότημα φάνηκε ότι ενθουσίασε και τους θεατές της παράστασης· τόσο πολύ, που ο μαέστρος το μπιζάρισε. Είναι ο «χορός των κυνηγών», μπορείτε να το ακούσετε στο youtube. Και, από ό,τι βλέπω, είναι το πιο γνωστό κομμάτι της όπερας.

  Έκανα πολύ καλά που την είδα, γιατί μπορεί να μην είχα καταλάβει κάποια πράγματα στην ταινία.

  Βλέπουμε δυο ιστορίες οι οποίες στο τέλος συμφύρονται. Η μια τοποθετείται στο μεσαίωνα, σε μια βαρβαρική περιοχή, που ένας ιεραπόστολος προσπαθεί να αποσπάσει τους κατοίκους από την ειδωλολατρία (λατρεύουν ένα δένδρο στο οποίο υποτίθεται κατοικεί ο θεός Θωρ) και να τους οδηγήσει στο χριστιανισμό.

  Τα καταφέρνει. Πάνω στο δέντρο τοποθετείται μια εικόνα της παναγίας σε φυσικό μέγεθος.

  Η παναγία κάνει ένα θαύμα, σώζει ένα λαγό από την καταδίωξη τριών σκύλων.

  Βλέπουμε να εμφανίζεται, σε άλλο επεισόδιο, ένας άνθρωπος που έχει δυο κερατάκια στο κεφάλι. Όχι, δεν τον απάτησε η γυναίκα του, είναι ο διάβολος. Έφτιαξε ένα γεφύρι για τους χωρικούς, αλλά θέλει σε αντάλλαγμα μια ψυχή.

  Ποιος να θυσιαστεί; Κανείς δεν έχει διάθεση. Όμως χωρίς αυτή τη θυσία το γιοφύρι είναι άχρηστο, αν τολμήσει κανείς να το περάσει θα καταρρεύσει.

  Ξαφνικά βλέπουν ένα σαλιγκάρι να το διασχίζει. Το ενθαρρύνουν οι χωρικοί. Ο διάβολος λέει ότι το σαλιγκάρι δεν μετράει.

  Γιατί, το σαλιγκάρι δεν έχει ψυχή; Διαμαρτύρονται οι χωρικοί.

  Εδώ θα κάνω μια παρέκβαση παραθέτοντας ένα απόσπασμα από την ανάρτησή μου για την προηγούμενη ταινία της Enyedi, τον «Χειμερινό πόλεμο» (1991).  «Και τα ζώα έχουν ψυχή, και τα ζώα θα υποφέρουν».

  Στον πόλεμο.

  Γιατί αυτή η παρέκβαση.

  Διότι η ταινία ανοίγει με πόλεμο και κλείνει με πόλεμο. Στην αρχή βλέπουμε ντοκιμαντερίστικο υλικό από σκηνές μάχης, και καπάκι το γνωστό πλάνο με το σκόπευτρο που είδαμε πολλές φορές στο «Χειμερινό πόλεμο», που σκοπεύει ζώα.

  Και πώς τελειώνει;

  Παρακολουθούν μια παράσταση ο σκοπευτής με τη γυναίκα του και την κόρη του όταν αρχίζουν να βαράνε οι σειρήνες του αντιαεροπορικού συναγερμού. 

  Η άλλη ιστορία τοποθετείται στη σύγχρονη εποχή. Ο ελεύθερος σκοπευτής στον οποίο μόλις αναφερθήκαμε καλείται να προστατεύσει έναν ρώσο, πρωταθλητή σκακιού. Όμως δεν πρέπει να το μάθει, είχε αρνηθεί όταν του το πρότειναν.

  Ο σκοπευτής τον παρακολουθεί. Τον βλέπει να κάθεται σε ένα παγκάκι σε ένα πάρκο όπου είναι η γυναίκα του και η κορούλα τους.

  Της ξεφεύγει η μπάλα, πέφτει πάνω του. Η μητέρα της ζητάει συγνώμη.

  Τη φλερτάρει. Είναι ολοφάνερο ότι της αρέσει. Ο άντρας της το αντιλαμβάνεται, ζηλεύει.

  Η απιστία (εδώ παρά λίγο) και η ζήλεια είναι τα θέματα που πραγματεύεται η Enyedi και στην τελευταία της ταινία.

  Και πού κολλάει ο «Ελεύθερος σκοπευτής»;

  Ο «Ελεύθερος σκοπευτής» πρέπει οπωσδήποτε να κερδίσει στον αυριανό αγώνα σκοποβολής, αλλιώς δεν μπορεί να παντρευτεί την αγαπημένη του. Ο πατέρας της τον συμπαθεί, αλλά έτσι επιτάσσει το έθιμο. Δεν είναι καθόλου σίγουρος ότι θα τα καταφέρει. Ο κακός Κασπάρ προθυμοποιείται να τον βοηθήσει, δίνοντάς του επτά «ελεύθερες» σφαίρες με τις οποίες, ακόμη και με κλειστά μάτια, μπορεί να πετύχει το στόχο του.

  Αυτό που του απέκρυψε ο Κασπάρ είναι ότι η τελευταία σφαίρα, όπου κι αν σκοπεύει, προορίζεται για την αγαπημένη του.

  Ο σκοπευτής μας στην ταινία της Enyadi (κάποιος του έδωσε τις σφαίρες) το τεστάρει. Τρεις φορές σε σκοπευτήριο, και άλλες τρεις μετά. Θα αναφέρουμε την τελευταία.

  Μισεί τον σκακιστή που φλερτάρει τη γυναίκα του. Κρατάει τη φωτογραφία του. Αυτή είναι ο στόχος. Στρέφει το πιστόλι του στον κρόταφό του. Πυροβολεί. Τον βλέπουμε να πέφτει κάτω.

  Όμως συνέρχεται. Κοιτάζει τη φωτογραφία και βλέπει την τρύπα που της έκανε η σφαίρα.

  Κάθεται με τον σκακιστή σε μια καφετέρια. Ξαφνικά αντιλαμβάνεται τον άλλο ελεύθερο σκοπευτή που είναι έτοιμος να πυροβολήσει. Σπρώχνει τον σκακιστή, σωριάζονται και οι δυο κάτω, ενώ ταυτόχρονα τραβάει το πιστόλι του και πυροβολεί.

  Είναι η τελευταία σφαίρα, τις προηγούμενες τις ξόδεψε όπως είπαμε σε δοκιμές. Και φυσικά η σφαίρα κατευθύνεται προς τη γυναίκα του η οποία έχει φύγει από το σπίτι και τρέχει να τον συναντήσει.

  Και η σύμφυρση των δυο ιστοριών:

  Η παναγία στο εικόνισμα στο οποίο αναφερθήκαμε ζωντανεύει και τρέχει και αυτή. Μόλις που προλαβαίνει και συγκρατεί τη σφαίρα πριν τη κτυπήσει στο στήθος.

  Στον «Ελεύθερο σκοπευτή» ήταν ένας γέροντας ερημίτης που όμως δεν την σταμάτησε αλλά της άλλαξε πορεία, την κατεύθυνε στον Κασπάρ ο οποίος σκοτώνεται.

  Ακούσαμε αμετάφραστα αποσπάσματα από τα γερμανικά, έμμετρα. Υποθέτω ότι είναι κομμάτια από το λιμπρέτο της όπερας, αν και δεν αποκλείεται να είναι από την ιστορία από την οποία εμπνεύστηκε ο Βέμπερ την όπερά του.

  Και βλέπω για άλλη μια φορά να διαφέρω στο γούστο από το ευρύ κοινό και τους κριτικούς, που είδαν την ταινία με επιφύλαξη. 6,3 είναι η βαθμολογία της στο IMDb (Έκανα μια διόρθωση στην περίληψη που δίνει, αντιστρέφει τους ρόλους, δεν ξέρω αν την περάσουν. Είχα ορκιστεί να μην ξανακάνω διόρθωση στο ΙΜDb).

  Ούτε η «Ιστορία της γυναίκας μου» είχε την επιδοκιμασία κοινού και κριτικών, 6,2 είναι η βαθμολογία της. Όμως εμένα μου άρεσαν πάρα πολύ και οι δυο ταινίες, όπως και εκείνες της Enyedi που έχω δει μέχρι τώρα. Τους έβαλα από ένα οχτάρι.