Book review, movie criticism

Thursday, May 16, 2024

Masoud Kimiai, The journey of the stone (1979)

 

Masoud Kimiai, The journey of the stone (1979) 

 


  Γυρισμένο τις παραμονές της επανάστασης, το «Ταξίδι της πέτρας» είναι μια επαναστατική ταινία.

  Ο πλούσιος του χωριού έχει το μονοπώλιο του αλευρόμυλου. Πέντε σακιά σιτάρι του πηγαίνουν, ένα σακί αλεύρι τους δίνει.

  Κάποιοι προσπαθούν να κατασκευάσουν μια μυλόπετρα, από μια τεράστια πέτρα που βρίσκεται στην πλαγιά ενός λόφου, στους πρόποδες του οποίου είναι κτισμένο το χωριό. Οι μπράβοι του τους εμποδίζουν, ένα μάλιστα τον σκοτώνουν αφήνοντας τη γυναίκα του, μετά από ένα μόλις μήνα από το γάμο τους, χήρα.

  Ένας δεν το βάζει κάτω. Συνεχίζει το λάξευμα της μυλόπετρας, η μυλόπετρα είναι σχεδόν έτοιμη. Όμως καταφτάνουν οι μπράβοι του πλούσιου και τον σακατεύουν κυριολεκτικά στο ξύλο.

  Ένας γύφτος που βρισκόταν επίσης στην πλαγιά δεν τους είδε, γιατί έκανε εκείνη την ώρα την προσευχή του. Αντιλαμβάνεται τι είχε γίνει μόνο όταν αυτοί απομακρύνονταν.

  Μεταφέρει τον πληγωμένο στο χωριό. Αυτός του λέει σε ποιο σπίτι να τον μεταφέρει. Ο ιδιοκτήτης του ήταν ένας από αυτούς που ήθελαν να φτιάξουν οι χωριανοί το δικό τους αλευρόμυλο. Στο σπίτι του μένει η χήρα.

  Ο γύφτος, ένας μπρατσωμένος άντρας, αποφασίζει να τους βοηθήσει να μεταφέρουν την μυλόπετρα. Μαζί του και ένας περιθωριακός του χωριού, που παίζει ένα τύμπανο. Τη χήρα θα τη μεταφέρουν στο σπίτι ενός ιερωμένου, εκεί θα είναι ασφαλής.

  Θα προστεθούν και άλλοι τρεις άνδρες στην παρέα, θα γίνουν πέντε.

  Θα πάνε στο βουνό.

  Θα πλακώσουν οι μπράβοι του πλούσιου, όμως θα τους κατατροπώσουν.

  Θα τελειώσουν την μυλόπετρα, τώρα πρέπει να τη μεταφέρουν.

  Τον άντρα που με την κόρη του φιλοξένησαν τη χήρα, θα τον δολοφονήσουν.

  Ένας πληρωμένος από τον πλούσιο θα μετανιώσει.

  Θα υπάρξουν δυο ακόμη θύματα όταν η πέτρα έχει φτάσει σχεδόν στο χωριό, τους πυροβολεί ένας μπράβος του πλούσιου.

  Ο οποίος είναι ανάπηρος, ένας από τους μπράβους του τον κουβαλάει στην πλάτη του.

  Το τέλος είναι εντυπωσιακό.

  Αμολάνε την μυλόπετρα η οποία ορμάει προς το κτίριο, από την ταράτσα του οποίου παρακολουθεί ο πλούσιος.

  Θα πέσει πάνω του και θα  το συντρίψει.

  Τόσο ο γύφτος όσο και ο δολοφονημένος είναι πολύ θρησκευόμενοι.

  Ξέρει ο Κιμιάι, οι θρησκευόμενοι θα είναι η κύρια δύναμη ανατροπής του σάχη, υπέρμαχου του μοντερνισμού. Ο πατέρας του ήταν που απαγόρεψε στις γυναίκες να φοράνε τη μαντήλα, σύμβολο του ισλάμ.

  Ένα μεγάλο μέρος της ταινίας είναι σκηνές με τις οποίες δείχνονται οι δυσκολίες της μεταφοράς της μυλόπετρας.

  Για να γυρίσει ο μύλος θέλει δουλειά πολλή.

  Και μια ατάκα από την ταινία: «Λένε πως όσο καιρό οι ζωντανοί φοράνε τα μαύρα  του πένθους, οι πεθαμένοι πενθούν επίσης».   

  Και κάτι ακόμα: τον γύφτο, σαν σύμβολο του αδούλωτου και ανυπόταχτου πνεύματος, τον χρησιμοποιεί ο Παλαμάς στο επικό του ποίημα «Ο δωδεκάλογος του γύφτου».

No comments: