Book review, movie criticism

Wednesday, August 29, 2018

Bob Rafelson, The postman always rings twice (1981)


Bob Rafelson, The postman always rings twice (1981)


  Καθώς είμαι αθεράπευτα συγκριτολόγος όπως έχω ξαναγράψει, μετά το «Ο ταχυδρόμος πάντα κτυπάει δυο φορές» (1946) του Tay Garnett που προβλήθηκε πριν ένα μήνα σε επανέκδοση είδα και την ομώνυμη ταινία του Bob Rafelson.
  Δεν πρόκειται για remake, αλλά για μια ακόμη από τις τέσσερις μεταφορές οι οποίες έγιναν στο πρώτο και πιο διάσημο μυθιστόρημα του James M. Cain.
  Διάβασα την υπόθεση του μυθιστορήματος από περιέργεια, για να δω πoια μεταφορά μένει πιο πιστή και σε τι.
  Φυσικά καμιά από τις δυο δεν είναι εντελώς πιστή. Όμως πριν πούμε τις κεφαλαιώδεις διαφορές να πούμε δυο λόγια για την υπόθεση του μυθιστορήματος.
  Ο Φρανκ είναι ένας περιπλανώμενος που προσπαθεί κάπου να ριζώσει. Πιάνει δουλειά στο φαγάδικο του Νικ Πετράκης που βρίσκεται πάνω σε ένα αυτοκινητόδρομο, έξω από την πόλη. Γρήγορα τα φτιάχνει με την όμορφη γυναίκα του και σχεδιάζουν να τον βγάλουν από τη μέση. Η πρώτη απόπειρα αποτυγχάνει, όχι όμως και η δεύτερη. Ο εισαγγελέας που τους υποπτεύεται πετυχαίνει τη δίωξή τους. Ο δικηγόρος τους όμως καταφέρνει να απαλλαγούν, όχι και τόσο εύκολα, γιατί ο εισαγγελέας είχε καταφέρει τον Φρανκ να υπογράψει ένα χαρτί που ενοχοποιεί την Κόρα.
  Υπάρχει ένταση στις σχέσεις τους αλλά τελικά φιλιώνουν. Παντρεύονται, η Κόρα είναι έγκυος. Σε ένα καινούριο ατύχημα με τον Φρανκ να οδηγεί το αμάξι τους η Κόρα σκοτώνεται. Ο Φρανκ ενοχοποιείται και καταδικάζεται σε θάνατο.
  Δυο είναι οι κεφαλαιώδεις διαφορές στις οποίες μπορώ να αναφερθώ, μια και έχω διαβάσει μόνο την υπόθεση και όχι το μυθιστόρημα. Στο έργο του Tay Garnett ο άντρας της Κόρας δεν είναι Έλληνας, ενώ είναι στο έργο του Bob Rafelson. Επίσης το έργο του Bob Rafelson η ταινία τελειώνει με τον Φρανκ να οδύρεται πάνω στο νεκρό σώμα της Κόρα, χωρίς να αναφέρεται στην μετέπειτα καταδίκη του.
  Εξαιρετική και η δική του μεταφορά, με τον Jack Nickolson σε μια υπέροχη ερμηνεία. Εξαιρετική και η Τζέσικα Λανγκ. Να σημειώσουμε βέβαια ότι είδαμε και ελληνικό φολκλόρ, με τσάμικα και καλαματιανά. 
  Το πιο πάνω κείμενο το έγραψα στις 4 του Αυγούστου. Όμως αμέσως μετά, έχοντας το μικρόβιο του συγκριτολόγου (ή μήπως είναι ιός) είπα να διαβάσω και τη νουβέλα. Και τη διάβασα. Και έτσι δίπλα στην περίληψη της περίληψης που παραθέτει η βικιπαίδεια, μπορώ να παραθέσω κάποια σημαντικά στοιχεία ακόμη από το βιβλίο.
  Στη νουβέλα οι δυο ήρωες το σκάνε μετά την απόπειρα ενώ και στις δυο ταινίες το σκάνε λίγο μετά αφού τα φτιάχνουν. Ο Ράφελσον χρησιμοποιεί τον Νίκο Παπαδάκη, και μάλιστα σε επεισόδια που δεν υπάρχουν στην νουβέλα, όπως π.χ. σε μια ελληνική γιορτή όπου ακούμε ελληνικά δημοτικά και τον Παπαδάκη να ευχαριστεί τον Φρανκ που του έσωσε τη ζωή. Πιο πριν τον είδαμε να μην καταλαβαίνει για τη νέα πινακίδα που του συστήνει ο Φρανκ, ότι πρέπει να είναι από neon. Είναι το πρόβλημα που έχουμε οι Έλληνες με την προφορά την ελληνικών λέξεων της αγγλικής. Το πρόσωπό του φωτίζεται όταν επί τέλους καταλαβαίνει, «Α! νέον», λέγει (η αγγλική προφορά είναι νίον). Έτσι φτιάχνει την πινακίδα «Twin Oaks Tavern, and Eat, and BarB-Q, and Sanitary Rest Rooms, and N. Papadakis, Prop.», και εγώ νομίζω ότι βρήκα την προέλευση του μπάρμπεκιου, από το BarB-Q, που υποθέτω είναι συντομογραφία του Bar Be Quick. Όμως στη βικιπαίδεια βρήκα άλλη ετυμολόγηση της λέξης barbecue.
  Ενώ όμως προσθέτει στα επεισόδια με τον Παπαδάκη αφαιρεί το κορυφαίο επεισόδιο με το κολύμπι, το οποίο ο Garnett δεν παραλείπει. Η Κόρα λέγει στον Φρανκ να πάνε να κολυμπήσουν. Αν δεν την θέλει, μπορεί να την πνίξει, θα την κληρονομήσει εξάλλου αφού μόλις έχουν παντρευτεί. Τον αγαπάει, θέλει να πεισθεί και για τη δική του αγάπη.
  Πράγματι κολυμπούν, αυτή κουράζεται έγκυος καθώς είναι, και βέβαια ο Φρανκ αντί να την πνίξει τη σώζει.
  Επίσης αφαιρεί το τέλος της νουβέλας. Είναι η αφήγηση του Φρανκ που, μελλοθάνατος, περιμένει την εκτέλεσή του.
  Πέρα από το αστυνομικό της υπόθεσης ο James Cain δίνει εξαιρετικά πορτραίτα των δυο ηρώων. Απόβλητοι της μοίρας  προσπαθούν να της ξεφύγουν καταφεύγοντας στο φόνο. Τα απροσδόκητα που συνάντησαν έβαλαν σε δοκιμασία τη σχέση τους. Και, τραγική ειρωνεία, όταν πια βαδίζουν ερωτευμένοι και αισιόδοξοι στη ζωή, παντρεμένοι, περιμένοντας το παιδί τους, τους έρχεται η αναποδιά, αναπόφευκτη σε μια μυθοπλασία που δεν πρέπει να αγνοήσει την ποιητική δικαιοσύνη: κάπως έπρεπε να τιμωρηθούν για το έγκλημά τους.
 
 

No comments: