Book review, movie criticism

Thursday, August 30, 2018

Ernesto Contreras, Sueño en otro idioma (Ονειρεύομαι σε άλλη γλώσσα 2017)


Ernesto Contreras, Sueño en otro idioma (Ονειρεύομαι σε άλλη γλώσσα 2017)


  Από σήμερα στους κινηματογράφους.
  Συχνά ακούμε για την εξαφάνιση των ειδών, όμως σπάνια ακούμε για την εξαφάνιση των γλωσσών. Θυμάμαι πριν χρόνια που είχα δει ένα ντοκιμαντέρ για μια φυλή του Αμαζονίου, από την οποία βρίσκονταν στη ζωή μόνο τρία άτομα. Τη γλώσσα της φυλής τους τη μιλούσαν μόνο αυτά τα τρία άτομα.
  Δύο άτομα μιλάνε και τη γλώσσα των Ζίκριλ, οι υπόλοιποι της φυλής μιλάνε ισπανικά. Για αυτά τα άτομα έχει ακούσει ο Μάρτιν, νεαρός γλωσσολόγος ερευνητής, και έχει έλθει για να τους ηχογραφήσει, έναν άντρα και μια γυναίκα. Ο άνδρας είναι χρόνια απομονωμένος σε μια καλύβα στο δάσος, δεν έχει μάθει ισπανικά.
  Ο Μάρτιν μαθαίνει ότι υπάρχει και ένας τρίτος. Η παρουσία του είναι απαραίτητη, καθώς κάποια στιγμή η γυναίκα πεθαίνει. Πρέπει οπωσδήποτε να βιντεοσκοπήσει μια συζήτηση μαζί τους.
  Δεν είναι καθόλου εύκολο. Οι άνδρες αυτοί είναι άσπονδοι εχθροί. Δηλαδή, για την ακρίβεια ο ένας εχθρεύεται απίστευτα τον άλλο, αυτόν τον μοναχικό, ο οποίος όμως είναι έτοιμος για συμφιλίωση.
  Ο Μάρτιν θα τα καταφέρει να τους συμφιλιώσει, και θα τους βάλει μαζί και θα τους βιντεοσκοπήσει. Όμως κάποια στιγμή ο τρίτος άνδρας θα κάνει πίσω σ’ αυτή τη συμφιλίωση, εκφράζοντας μια απίστευτη έχθρα.
  «Μια γυναίκα, δύο άντρες», όμως δεν είναι ακριβώς αυτό το μοτίβο της ταινίας. Ας μην το αποκαλύψουμε όμως.
  Στη συνταγή μιας επιτυχημένης ταινίας υπάρχει πάντα και η ερωτική σχέση. Αυτή αναπτύσσεται ανάμεσα στον Μάρτιν και στη «Βροχή», την εγγονή του τρίτου αυτού άνδρα.
  Συναρπαστική πλοκή, που όμως πιστεύω ήταν προσχηματική μπροστά στο θέμα που θέλει να αναδείξει ο σκηνοθέτης, την εξαφάνιση των γλωσσών. Και βέβαια, μεξικάνικη καθώς είναι, έχει και στοιχεία λατινοαμερικάνικου μαγικού ρεαλισμού που παραπέμπουν άμεσα στον «Pedro Paramo» του Juan Rulfo.
  Πολύ καλή ταινία, αξίζει να τη δείτε, και όχι μόνο για το θέμα της.
  Συμπληρώνω διαβάζοντας τη συνέντευξη που έδωσε ο σκηνοθέτης στον Γιάννη Κοντό. Και με έκπληξη βλέπω ότι η γλώσσα Ζίκριλ είναι μια τεχνητή γλώσσα που την έφτιαξε ένας γλωσσολόγος μέσα σε δυο μήνες για τις ανάγκες της ταινίας. Άρα δεν ήταν ιδέα μου όταν μου θύμισε μια άλλη τεχνητή γλώσσα, την esperanto.
  Επιστρέφοντας σήμερα στην Αθήνα και φτάνοντας αύριο οπότε και θα αναρτήσω μιας και από αύριο θα αρχίσει να προβάλλεται η ταινία, μπορώ να προσθέσω εδώ ότι η παραμονή μου στην Κρήτη αυτό το καλοκαίρι ήταν ολότελα παραγωγική. Δυο ταινίες παραπάνω, δυο βιβλία παραπάνω, δεν μετράνε τόσο όσο δυο ακόμη γλώσσες. Αυτές είναι η esperanto, καθώς με έβαλε στα αίματα ο γιος μου δίνοντάς μου ένα σωρό πληροφορίες και κυρίως το ότι είναι πολύ εύκολη, και η άλλη είναι τα македонски (μακέντονσκι), που αποφάσισα να τα μάθω μιας και ξέρω ρωσικά και κάποτε είχα διαβάσει μια μέθοδο βουλγάρικων με τα οποία μοιάζουν πολύ, και βέβαια για τον τζερτζελέ (σεισμός στα ιρανικά, το άκουσα σε ιρανική ταινία) που γίνεται τελευταία σχετικά με το όνομα της γειτονικής χώρας. Τέλειωσα τις δυο μεθόδους άνευ διδασκάλου, μπορώ να πω ότι οι γλώσσες που ξέρω έγιναν δέκα γιατί αυτές δεν σκοπεύω να τις εγκαταλείψω όπως έκανα με επτά άλλες. Ήδη έχω ξεκινήσει να διαβάζω την βιογραφία του Zamenhof που επινόησε την εσπεράντο, γραμμένη στην εσπεράντο φυσικά. Και βέβαια δεν φιλοδοξώ να μάθω να τις μιλάω και να τις γράφω, απλά να τις διαβάζω, και να καταλαβαίνω φράσεις στις ταινίες που θα βλέπω. Μια ακόμη παρώθηση για τα μακέντονσκι υπήρξε η σκοπιανή ταινία «Μυστικό συστατικό» που εξακολουθεί να προβάλλεται στις αίθουσες.
 


No comments: