Mauro Mercatanti, Εβίτα Περόν

Mauro Mercatanti, Εβίτα Περόν (μετ. Αλέξανδρος Φίκας), Το Βήμα 2021, σελ. 157

 

  To βιβλίο είναι δώρο της φιλόξενης Έρης, που στο σπίτι της μαζευόμαστε τα μέλη της Λέσχης Βιβλίου, την ευχαριστώ και από εδώ.

  Έχω δει ντοκιμαντέρ για την Εβίτα Περόν, τη γυναίκα του Χουάν Περόν. Είναι μια γυναίκα που θαυμάζω, και δεν έπαψα να θαυμάζω παρά την αμφιλεγόμενη παρουσίαση του συγγραφέα, που δύσκολα μπορεί να κρύψει μια επικριτική στάση. Αυτός είναι ο λόγος που δεν διάβασα τα σχόλια που κάνει στο επίμετρο με αποσπάσματα από την Εβίτα, αλλά και άλλων για την Εβίτα.

  Δεν είναι ατεκμηρίωτος ο θαυμασμός μου.

  Κάποια πράγματα δεν μπορεί να τα αποσιωπήσει.

  Αντιγράφω την αρχή του βιβλίου:

  «Την 1^η Νοεμβρίου 2019, η Γενική Συνομοσπονδία Εργασίας της Αργεντινής (GGT) υπέβαλε επίσημο αίτημα στον αρχιεπίσκοπο του Μπουένος Άιρες, Μάριο Πόλι, ώστε την εκατοστή επέτειο από τη γέννηση της Μαρίας Εύας Ντουάρτε ντε Περόν, να εκκινήσει η διαδικασία ανακήρυξής της σε “Εύα Αγία του λαού”».

  Δεν εκπλήσσομαι.

  Χαρισματική προσωπικότητα, γεννημένη νόθα από μια γυναίκα του λαού και του αφεντικού της, με δύσκολα παιδικά χρόνια, ζώντας μέσα στην φτώχεια και την περιφρόνηση, όταν έγινε πρώτη κυρία βασικό της μέλημα ήταν να ανακουφίσει τα φτωχά στρώματα του πληθυσμού και να εξισώσει τα δικαιώματα της γυναίκας με αυτά του άντρα. Πέθανε το 1952 σε ηλικία 33 χρονών, από καρκίνο της μήτρας.

  Δεν θα πω περισσότερα, μπορείτε να διαβάσετε τη βιογραφία της στη βικιπαίδεια, και για περισσότερα στο αγγλικό λήμμα. Εδώ θα παραθέσω αποσπάσματα.

  Και πρώτα πρώτα ένα απόσπασμα από το χρονοδιάγραμμα που ακολουθεί την εισαγωγή.

  «1874: Εκστρατεία εξολόθρευσης των ιθαγενών».

  Για ιθαγενείς πρόκειται, δεν θα την ονομάσουμε και γενοκτονία.

  «Καθιερώνεται η αρχή του κατώτατου μισθού, χορηγείται σύνταξη σε περίπου δύο εκατομμύρια εργαζόμενους και θεσμοθετείται το Εργατικό Δικαστήριο, το οποίο εξασφαλίζει ισότητα δικαιωμάτων μεταξύ εργαζομένων και εργοδοτών, με το κράτος να έχει την ιδιότητα του διαμεσολαβητή. Επίσης εκδίδεται ειδική νομοθεσία σχετικά με τα εργατικά ατυχήματα, τις επαγγελματικές ασθένειες, τον 13^ο μισθό [σε εμάς έχει πάει περίπατο], την άδεια μετ’ αποδοχών και τη διάρκεια της εργασιακής εβδομάδος» (σελ. 49).

  Αυτά τα μέτρα πήρε ο Περόν αμέσως μόλις ήλθε στην εξουσία.

  «Αυτή η συνθήκη μεγάλης αφθονίας και ακόρεστης ανάγκης για εργατικό δυναμικό δημιουργεί τον μύθο της “γης της επαγγελίας” στα μάτια εκατομμυρίων μεταναστών που την κατακλύζουν, αναζητώντας δουλειά και οικονομική σταθερότητα, σε βαθμό που το Μπουένος Άιρες μετατρέπεται σε μια από τις μεγαλύτερες σε έκταση και πληθυσμό πόλεις του πλανήτη» (σελ. 58).

  Γι’ αυτό μετανάστευσε εκεί ο παππούς μου, ο πατέρας της μητέρας μου, Γιάννης Ζωγραφάκης. Στην αρχή έστελνε χρήματα, μετά σταμάτησε. Πιθανότατα έκανε άλλη οικογένεια εκεί, όπως και πολλοί άλλοι μετανάστες, ποτέ δεν μάθαμε, κι ας ψάξαμε. Έψαξα κι εγώ, τίποτα δεν βρήκα.

  «…η μεγάλη αντιπάθεια που πλέον αισθάνεται η Εύα απέναντι στους πλούσιους, τους ολιγάρχες και τους ισχυρούς, οι οποίοι ήταν αδιάφοροι για τα δεινά του λαού και για πολύ καιρό την είχαν κάνει να νιώθει κατώτερη και αποκλεισμένη» (σελ. 60).

  Διάβασα ένα επικριτικό κείμενο για τον Πούτιν, ότι δολοφονεί ολιγάρχες.

  Χ&στ#κα, για να χρησιμοποιήσει αγαπημένη φράση αγαπημένης φίλης. Και ο Ιβάν ο τρομερός έκοψε κεφάλια βογιάρων. Τον φτωχό λαό μόνο να μην πειράξει.

  Και πιο κάτω:

  «…η προκατάληψη και η αντιπάθεια ανάμεσα στην Εβίτα και την ολιγαρχία της Αργεντινής είναι και θα παραμείνουν πάντα απολύτως αμοιβαίες» (σελ. 81).

  Και εγώ αντιπαθώ τους ολιγάρχες.

  Όμως αυτοί δεν με αντιπαθούν.

  Για ποιο λόγο;

  Απλούστατα τους είμαι άγνωστος.

  «Ενεργεί λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψιν της τα παιδιά, τους ηλικιωμένους, τις νεαρές μητέρες ή τις φτωχότερες γυναίκες που δεν έχουν σταθερή κατοικία» (σελ. 85).

  Και πιο κάτω στην ίδια σελίδα:

  «…μια εμφατική έκφραση που έγινε γνωστή (καίτοι αμφιλεγόμενη) στη σημερινή Ιταλία, θα μπορούσαμε να πούμε πως, ούτε λίγο ούτε πολύ, ήθελε να καταργήσει τη φτώχεια».

  Το παραθέτει άραγε ειρωνικά;

  Τι ευγενική ουτοπία, και μόνο γι’ αυτό η Εβίτα έχει τον απεριόριστο θαυμασμό μου.

  «…στο μεταξύ είχε νυμφευτεί για τρίτη φορά [Η Εβίτα ήταν η δεύτερη σύζυγός του] την αργεντινή χορεύτρια νυχτερινών κλαμπ, Ισαμπέλ Μαρτίνες Κάρτας» (σελ. 110).

  Ηθοποιός η Εβίτα, τραγουδίστρια η γυναίκα του Μάο, αεροσυνοδός η γυναίκα του Αντρέα, και για να πάμε πιο πίσω, εταίρα η γυναίκα του Περικλή, πόρνη η γυναίκα του Ιουστινιανού Ι, η Θεοδώρα…

  Σίγουρα ξέρουν και διαλέγουν.

  Όχι, δεν το λέω ειρωνικά.