Ali Hatami, Hajji Washington

Ali Hatami, Hajji Washington (1982)

  Πρόκειται για μια απολαυστική σατιρική κωμωδία, το πρώτο έργο του Ali Hatami που βλέπουμε.

  Πριν μιλήσω για το έργο θα ήθελα να παραθέσω άλλη μια φορά μια επισήμανση και ένα προβληματισμό μου. Όταν σε ένα έργο παρουσιάζονται πρόσωπα πραγματικά, πάντα αναρωτιέμαι αν το πρόσωπο αυτό, όπως παρουσιάζεται, αντιστοιχεί στο πραγματικό πρόσωπο. Ο μόνος τρόπος για να το μάθεις είναι να αναζητήσεις πληροφορίες για το πραγματικό πρόσωπο. Αυτό έκανα κι εγώ, και είδα ότι, αν και ο Hajji Washington σαν χαρακτήρας απεικονίζεται περίπου όπως ήταν στην πραγματικότητα, δεν συμβαίνει όμως το ίδιο και με αρκετά επεισόδια τα οποία παρουσιάζονται στο έργο. Στην περίπτωση βέβαια αυτή το ζήτημα είναι κατανοητό, μια και πρόκειται για κωμωδία.

  Αυτό που σατιρίζει ο Ali Hatami είναι η έπαρση των ιρανών (η υπόθεση διαδραματίζεται στα τέλη του 19^ου αιώνα), το πομπώδες της πάλαι ποτέ αυτοκρατορίας που τώρα βρίσκεται σε ολοφάνερη παρακμή, που το αντιπαραθέτει στη δυτική κουλτούρα, με τη δημοκρατική απλότητα που χαρακτηρίζει τη συμπεριφορά ακόμη και των πιο υψηλά ιστάμενων προσώπων. Δίπλα βέβαια στα σατιρικά επεισόδια υπάρχουν και τα καθ’ αυτά κωμικά, που σκορπίζοντας το γέλιο αμβλύνουν τις σατιρικές αιχμές. Ίσως αυτό να επέτρεψε την άρση της απαγόρευσης της προβολής της ταινίας στο Ιράν μετά το 1988, όταν την εξουσία την πήραν οι μεταρρυθμιστές.

  Από τα πιο κωμικά επεισόδια της ταινίας είναι αυτό στο οποίο ο Hajji Washington δένει τον ερυθρόδερμο που μπαίνει στην πρεσβεία για να ζητήσει πολιτικό άσυλο ενώ κοιμάται, και γεμίζει το σώμα του σφραγίδες, με σκοπό να τον μεταφέρει στο Ιράν σαν αξιοθέατο. Αυτός βέβαια όταν ξυπνάει σηκώνεται από το κρεβάτι τινάζοντας τα σχοινιά, χωρίς να καταλάβει καν ότι τον είχαν δέσει. Η αγαπησιάρικη σχέση που αναπτύσσεται μετά ανάμεσα στον ινδιάνο και στον Hajji Washington αποτελεί τη βάση για αρκετά ακόμη κωμικά επεισόδια. 

  Όμως ας δώσουμε μια σύντομη περίληψη του έργου στα αγγλικά.

Hajji Hossein-Gholi Noori (Haji Baba) goes to Washington D.C. as the first Iranian (Persian) ambassador to the United States of America. After he opens the embassy, he is unable to invite statesmen to visit him. Haji fires the embassy staff due to the inability of the Persian government to meet the embassy's needs. One night he is visited by President Grover Cleveland.
  Despite Washington’s enthusiasm for the task of ambassador, he is constantly thwarted by lack of funding from the regime, the problems of establishing connections, and some general confusion between the Iranian and the Ottoman embassy. Problems really arise, however, when he gives political asylum to a Native American.
  This film delightfully captures the spirit of the times with wonderful performances by Ezzatolah Entezami, as Haji, and Richard Harrison, as president. Largely shot in Italy, the film, although made in 1982, was not screened in Iran until 1998 after the Reformists came to power.