Alexandr Sokurov, Francofonia (Η κιβωτός των ανθρώπων, 2015)

Alexandr Sokurov, Francofonia (Η κιβωτός των ανθρώπων, 2015)

  Όταν είδα το «Μητέρα και γιος» του Αλεξάντρ Σοκούροφ (ή Σακούραφ) κατάλαβα ότι την ταινία αυτή την έκανε ένας μεγάλος σκηνοθέτης. Έτσι αποφάσισα, κάποια χρόνια μετά, να τον δω «πακέτο», δηλαδή να δω όλες τις ταινίες του που μπόρεσα να βρω. Εξαίρεσα τα ντοκιμαντέρ μια και εμένα, ως αφηγηματολόγο, με ενδιαφέρουν κυρίως οι ταινίες μυθοπλασίας, έχοντας σκοπό να τα δω κάποια στιγμή αργότερα, αν μη τι άλλο για εξάσκηση της γλώσσας.

  Με κέντρο αναφοράς το Λούβρο και πιο συγκεκριμένα κατά τη γερμανική κατοχή, ο Σοκούροφ διαλογίζεται πάνω στις εικαστικές τέχνες και πόσο αυτές κινδυνεύουν κατά τη διάρκεια των πολεμικών συρράξεων. Οι γερμανοί φείσθηκαν του Λούβρου, όχι όμως και του Ερμιτάζ. Δραματοποιεί διαλόγους ανάμεσα στον Jacques Jaujard (1895-1967), τον υπεύθυνο του Λούβρου, και τον κόμη Franz-Wolf Metternich (1893-1978), τον ναζί υπεύθυνο για την προστασία των έργων τέχνης στην κατακτημένη Γαλλία. Επειδή όντως τα προστάτευσε από τους αδηφάγους ναζί αξιωματούχους ανακλήθηκε το 1942. Ο Σοκούρωφ μπάζει επίσης και το φανταστικό, με τον Ναπολέοντα να διαλογίζεται πάνω στους θησαυρούς του Λούβρου. Γι’ αυτό έκανα τους πολέμους, λέει, για να φέρω εδώ αυτούς τους καλλιτεχνικούς θησαυρούς. Και σαν παρωδία εμφανίζεται και η Μαριάνα, εμβληματική φιγούρα της γαλλικής επανάστασης, να επαναλαμβάνει σαν λάιτ μοτίβ το σύνθημά της: Ελευθερία, ισότης, αδελφότης.

  Πρώτη φορά το ακούσαμε, αλλά δεν μας ξένισε. Κάποιοι από τους πολιορκημένους ρώσους στο Λένινγκραντ (ένα εκατομμύριο νεκροί σε κοινούς τάφους) έτρωγαν πτώματα. Ακούγεται μόνο μια μαρτυρία, αλλά σίγουρα θα υπήρχαν και άλλες τέτοιες περιπτώσεις.

  Κάποια στιγμή θα πρέπει να δω και τα υπόλοιπα ντοκιμαντέρ του.