Book review, movie criticism

Monday, June 10, 2019

Ali Abbasi, Σύνορα (Borders, 2018)


Ali Abbasi, Σύνορα (Borders, 2018)

  Από την Πέμπτη που μας πέρασε στους κινηματογράφους.
  Σαν φαν του ιρανικού κινηματογράφου που είμαι ενδιαφέρομαι και για τους ιρανούς σκηνοθέτες που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. O Ali Abbasi είναι ιρανοσουηδός. Τα «Σύνορα» είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, σε σενάριο δικό του πάνω στο ομώνυμο διήγημα του John Ajvide Lindqvist, ενός συγγραφέα έργων τρόμου.
  Δράμα, επιστημονική φαντασία και θρίλερ χαρακτηρίζει την ταινία το IMDb. Σίγουρα δεν είναι επιστημονική φαντασία, και το δράμα ισομοιράζεται με το θρίλερ. Καθώς δεν είμαι φαν των θρίλερ θα εστιάσω περισσότερο στο δράμα.
  Το δράμα κυριολεκτικά είναι της Τίνας, μιας άσχημης γυναίκας που εργάζεται σαν αστυνομικός στο τελωνείο, στον έλεγχο των επιβατών. Έχει μια φοβερή διαίσθηση στο να εντοπίζει άτομα που κρύβουν κάτι παράνομο. Ένας έχει κρύψει στην κάρτα του κινητού του φωτογραφίες παιδικής πορνογραφίας. Η παιδοφιλία είναι ένα συστατικό στοιχείο στην πλοκή, όπως βλέπουμε στη συνέχεια.
  Ένας επιβάτης, εξίσου δύσμορφος, φαίνεται να κρύβει κάτι παράνομο. Όμως στην περίπτωσή του πέφτει έξω. Σαν να έχουν κάτι κοινό, πράγμα που θα τους οδηγήσει αργότερα σε επαφή. Και θα ερωτευθούν. Και αυτός θα της αποκαλύψει ότι και οι δυο τους είναι Τρολ (Όντα της σκανδιναβικής μυθολογίας, που όμως δεν τα συνάντησα στο ομώνυμο βιβλίο που διάβασα).
  Πώς θα καταλήξει ο έρωτάς τους;
  Α, εγώ δεν κάνω σπόιλερ, δεν είμαι σαν την βικιπαίδεια, να δείτε την ταινία η οποία είναι πολύ καλή, με εξαιρετική την Eva Melander στην ερμηνεία του ρόλου της.  
  Διάβασα και το διήγημα για να κάνω τη σύγκριση.
  Το διαπίστωσα και στις κινηματογραφικές μεταφορές του «Θαυμαστού καινούριου κόσμου»: οι σκηνοθέτες «βελτιώνουν» την πλοκή επινοώντας νέα επεισόδια. Τα νέα επεισόδια στα «Σύνορα» έχουν να κάνουν με την παιδική πορνογραφία που απουσιάζει στο διήγημα.
  Στο διήγημα κάνουν έρωτα μόλις μια φορά. Στην ταινία περισσότερες.
  Επίσης έχουν διαφορετικό τέλος. Στο διήγημα βλέπουμε την Τίνα να περιμένει τον Βόρε με το μωρό τους. Θα πάνε να ζήσουν μακριά, σε κάποιο δάσος. Η ταινία όμως τελειώνει διαφορετικά.
  Κάποιες αλλαγές έχουν να κάνουν με την οικονομία του κινηματογραφικού έργου. Στην ταινία ο γείτονας της κάνει ωτοστόπ και την παρακαλεί να μεταφέρει την ετοιμόγεννη γυναίκα του στο νοσοκομείο. Στο διήγημα πηγαίνει στο σπίτι της και της το ζητάει.
  Πώς θα δείξει ο συγγραφέας ότι η Τίνα είναι τόσο άσχημη, παρά την υπέροχη προσωπικότητά της; Αναφέρεται σε ένα γεγονός από τα μαθητικά της χρόνια. Συνεργάζεται με ένα συμμαθητή της στη σχολική εφημερίδα. Τέλος της χρονιάς, αποχαιρετιστήριο πάρτι της τάξης. Της εξομολογείται ότι την έχει ερωτευθεί, και θα ήθελε να συναντήσει στη ζωή του μια γυναίκα σαν αυτή, που όμως δεν…
  Κομπιάζει.
  -Που δεν θα είναι όπως εγώ άσχημη;
  Στην ταινία αυτό το επεισόδιο είναι περιττό, όχι μόνο γιατί θα ήταν ένα φλας μπακ που δεν θα είχε σχέση με την πλοκή, αλλά γιατί απλούστατα το βλέπουμε πόσο άσχημη είναι η Τίνα. (Στο διήγημα μαθαίνουμε ότι το πρόσωπό της έγινε ακόμη πιο άσχημο από το κτύπημα ενός κεραυνού, από το οποίο μόλις γλίτωσε).
  Η ταινία αναδεικνύει την πλοκή. Το διήγημα το δράμα αυτής της άσχημης γυναίκας που πολλοί τη βλέπουν με αποστροφή, ενώ κρύβει ένα χρυσό χαρακτήρα μέσα της. Κι αυτό γιατί η λογοτεχνία μπορεί να δει πολύ περισσότερο το «μέσα» των χαρακτήρων από ό,τι ο κινηματογράφος.   

  Και ένα τελευταίο που το ξέχασα. Σύνορα, εφέ της δισημίας: γεωγραφικά σύνορα αφενός και αφετέρου σύνορα μεταξύ ανθρώπων και τρολ, σαν έκφραση των γενικότερων συνόρων ανάμεσα στους τυχερούς ανθρώπους και τους αδικημένους από τη ζωή.
    

No comments: