Glauber Rocha, Ο θεός και ο διάβολος στη χώρα του ήλιου

Glauber Rocha, Ο θεός και ο διάβολος στη χώρα του ήλιου (Deus e o Diabo na Terra do Sol, 1964)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους, σε επανέκδοση

  Ο Glauber Rocha είναι ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος του cinema novo της Βραζιλίας, ενός κινηματογράφου επηρεασμένου από τον ιταλικό νεορεαλισμό και το γαλλικό νέο κύμα.

  Άσχετος νομίζω ο αγγλικός τίτλος «Black God, white devil», ο βραζιλιάνικος είναι πιο καίριος και καλά κάναμε που τον επιλέξαμε σαν τον ελληνικό τίτλο της ταινίας.

  Κάποια ιστορικά στοιχεία:

  Οι κανγκασέιρος ήταν εξαθλιωμένοι αγρότες που λόγω της ξηρασίας και της εκμετάλλευσης των αφεντικών γίνονταν ληστές. Εμφανίστηκαν τον 18^ο αιώνα στα βορειοανατολικά εδάφη της Βραζιλίας και έδρασαν μέχρι τα μέσα του 20^ου αιώνα.

  Ο Μανουέλ σκοτώνει το αφεντικό του που πήγε να τον κλέψει και με τη γυναίκα του τη Ρόζα το σκάνε. Βρίσκουν ένα ιερωμένο που έχει συνάξει γύρω του πολλούς πιστούς. Κηρύττει περίεργα δόγματα. Μάλιστα σκοτώνει ένα βρέφος για να εξαγνισθεί η Ρόζα από τις δήθεν αμαρτίες της. Αυτή, αγανακτισμένη, τον σκοτώνει. Τότε καταφτάνει ο Antonio da Mortes, ένας κυνηγός των κανγκασέιρος, ο οποίος σκοτώνει όλους τους πιστούς. Στόχος του είναι ο παπάς. Βρίσκοντάς τον όμως σκοτωμένο μέσα στην εκκλησία, πιστεύοντας ότι τον σκότωσε ο Μανουέλ τον αφήνει να φύγει μαζί με τη γυναίκα του.  

  Περιπλανώνται μέχρι που συναντάνε ένα τυφλό αοιδό ο οποίος θα τους οδηγήσει στον Κορίσκο που έχει μείνει μόνο με δυο άντρες από τη συμμορία του. Παίζει το ρόλο ενός on stage αφηγητή με το τραγούδι του.

  Ο θάνατος του Λιμπιάο (πραγματικό πρόσωπο, ένας από τους ξεχωριστούς ηγέτες των κανγκασέιρος) θλίβει αφάνταστα τον Κορίσκο. Όμως ο κλοιός έχει σφίξει γύρω του.

  Η φτώχεια φέρνει την θρησκοληψία και την εμφάνιση των ψευτοπροφητών. Τέτοιος είναι και ο παπάς Σεβαστιανός. Επίσης οδηγεί στην παρανομία, το δρόμο που επέλεξαν οι εξαθλιωμένοι αγρότες. Η ξηρασία και η εκμετάλλευση τους είχαν εξουθενώσει. Θα ζήσουν ληστεύοντας και σκοτώνοντας.

  Με το στυλιζαρισμένο παίξιμο και τις αργές κινήσεις η ταινία μου θύμισε πολύ θέατρο Νο. Σίγουρα δεν έχει τίποτα να κάνει με τις εμπορικές ταινίες που κατέκλυζαν μέχρι τότε τις βραζιλιάνικες αίθουσες.

  Αξίζει να τη δείτε, η πιο ξεχωριστή ταινία του cinema novo.