Book review, movie criticism

Tuesday, December 19, 2023

Σιδέρης Ντιούδης, Η σελίδα έξι κι άλλες μικρές ιστορίες

 

Σιδέρης Ντιούδης, Η σελίδα έξι κι άλλες μικρές ιστορίες, Αιώρα 2023, σελ. 46

 


Η παρακάτω βιβλιοκριτική δημοσιεύτηκε στο Λέξημα

 

  «Το μικρό είναι όμορφο», είναι ένα από τα οικολογικά slogan.

  Ολιγοσέλιδο το βιβλίο, μικρού σχήματος, με μικρά διηγήματα, μικροδιηγήματα ή διηγήματα μπονζάι.

  Μου αρέσουν τα μικροδιηγήματα όπως και τα μικρά ποιήματα, που σαν χειροβομβίδα κρύβουν μια απίστευτη δύναμη μέσα τους. Ναι, τα μικροδιηγήματα όπως και τα ολιγόστιχα ποιήματα δεν κάνουν ποτέ κοιλιά.

  Εξωτερικά αυτά, και εσωτερικά;

  Θυμίζουν Κάφκα καθώς κινούνται σε ένα κόσμο φανταστικό, χωρίς όμως το ζοφερό των δικών του ιστοριών. Θα παραθέσω το πιο χαρακτηριστικό απόσπασμα που ανακαλεί στη μνήμη τη «Μεταμόρφωση». Το αντιγράφω όλο.

  «Ξύπνησε από βαθύ ύπνο. Άνοιξε τα μάτια του και διαπίστωσε με τρόμο ότι το σώμα του ήταν από χαρτί. Τα μέχρι χτες πόδια του είχαν αντικατασταθεί από σελίδες. Ένιωθε τη σπονδυλική του στήλη άκαμπτη, σαν ραμμένη με κλωστές. Επιχείρησε να σηκωθεί, αλλά το μόνο που κατάφερε ήταν απλώς να γυρίσει κάποιες σελίδες. Συνειδητοποίησε ότι είχε χάσει την ανθρώπινή του υπόσταση. Είχε μετατραπεί σε βιβλίο.

  Έκλεισε τα μάτια του και παρηγορήθηκε με τη σκέψη ότι τα βιβλία ζουν περισσότερο απ’ τους ανθρώπους. Γύρισε ακόμη μία σελίδα και ξεκίνησε να γράφει τις πρώτες λέξεις στο κεφάλαιο της καινούριας του ζωής» (σελ. 37).

  Στις μικροϊστορίες του Ντιούδη θα συναντήσουμε πολλές φορές βιβλία και λέξεις. Με τα βιβλία εξάλλου ασχολείται επαγγελματικά, και με τις λέξεις σαν συγγραφέας.

  Στη «Διάσωση» αφηγητής είναι ένα βιβλίο.

  «Με ανέσυρε προσεχτικά με τα γάντια του από τον βρομερό βούρκο που είχα βρεθεί και, αφού με κοίταξε, με ξεφύλλισε και με τοποθέτησε σ’ ένα καρότσι με άλλο δυστυχισμένα βιβλία» (σελ. 24). 

  Χαρακτηριστική είναι και η «Απόδραση». Την απόδραση από την ζοφερή καθημερινότητα με ένα βιβλίο, ο Ντιούδης την δίνει σαν φανταστική ιστορία με μια κυριολεξία: «Είχε διεισδύσει στις σελίδες και είχε γίνει ένα μ’ αυτές» (σελ. 12).

  Το in2life έχει δημοσίευση με τίτλο «Πώς να διαβάζεις τους ανθρώπους σαν ανοικτό βιβλίο».

  Να εμπνεύστηκε άραγε ο Ντιούδης από αυτή την έκφραση, ο άνθρωπος σαν ανοικτό βιβλίο, την μικροϊστορία του;

  Χαρακτηριστικό είναι και το τέλος από το «Ένας εκδότης μετράει τις λέξεις»:

 «Ανοίγοντας δεν διέκρινε καμιά ανθρώπινη παρουσία, είδε μόνο ένα σμήνος λέξεων να αιωρούνται πάνω από την καρέκλα του εκδότη. Ένα επιφώνημα έκπληξης και φόβου τάραξε την ησυχία του δωματίου. Ο εκδότης, που τον είχε αφήσει να μετράει, έπασχε από την ασθένεια που μετατρέπει τους ανθρώπους σε λέξεις».  

  Η τελευταία ιστορία με την οποία κλείνει η συλλογή έχει τίτλο «Τυχαίες λέξεις».

  Τυχαίο; 

  Μικρές ιστορίες λοιπόν.

  (shuo) στα κινέζικα θα πει λέω. 小说 (shao σημαίνει μικρό) θα πει μυθιστόρημα. 小小说 είναι το διήγημα.

  Και το διήγημα μπονζάι; Δεν νομίζω 小小说. Να το ψάξω όμως.

  Και δυο ακόμη αποσπάσματα.

  «Θυμήθηκε ότι το προηγούμενο βράδυ είχε αποκοιμηθεί διαβάζοντας το Walden ή η ζωή στο δάσος» (σελ. 21).

  Κορυφαίο το «Walden», από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει ποτέ.

  Θα μπορούσα κι εγώ να ζήσω στη μοναξιά ενός δάσους, αρκεί να είχα ένα λάπτοπ και wifi.

  «Ήταν ο αριθμός έξι. Δεν κατοικούσε ποτέ σε σπίτια που είχαν το νούμερο αυτό στη διεύθυνσή τους…» (σελ. 31).

  Αντεστραμμένο το 6 είναι 9. Είναι ο αριθμός μου. Κάθε άνθρωπος έχει έναν αριθμό, μου είπε ο Κωνσταντίνος Μπούρας, ο ποιητής. Έψαξα τότε στη συζήτηση που είχαμε και βρήκα ότι ο δικός μου αριθμός είναι το 9. Εκτός των άλλων, τα τρία από τα τέσσερα σπίτια που έμεινα τα τελευταία 40 χρόνια έχουν αριθμό 9, ανάμεσα στα οποία είναι και το τωρινό.

  -Το 9 σημαίνει ότι φιλοσοφείς και ότι είσαι μοναχικό άτομο.

  Έπεσε διάνα.

  Και ένας ιαμβικός δεκαπεντασύλλαβος που εντοπίσαμε:

Στη σκουριασμένη κλειδαριά της σκονισμένης πόρτας (σελ. 35).

  Πολύ μου άρεσαν οι μικρές ιστορίες του Ντιούδη.

No comments: