Book review, movie criticism

Tuesday, August 8, 2017

Δήμος Αβδελιώδης, Η Νίκη της Σαμοθράκης (1990)

Δήμος Αβδελιώδης, Η Νίκη της Σαμοθράκης (1990)


  Τέσσερα χρόνια μετά το «Δένδρο που πληγώναμε», η «Νίκη της Σαμοθράκης» αποτελεί μια ακραία έκφραση της ποιητικής του Αβδελιώδη, η οποία θα μετριασθεί στην «Εαρινή σύναξη των αγροφυλάκων». Ελάχιστος λόγος, ο οποίος αφήνεται κυρίως σε μια αφηγηματική φωνή, και εικόνες ποιητικές, εικαστικές, συχνά τόσο ανερμάτιστες που θυμίζουν το «Χρώμα του ροδιού» του Παρατζάνοφ.
  «Η Νίκη της Σαμοθράκης», η λιγότερο βραβευμένη ταινία του Αβδελιώδη, χωρίζεται χοντρικά σε δυο μέρη, που βέβαια κάποιες φορές συμπλέκονται. Στο πρώτο κυριαρχεί η αντίθεση ανάμεσα στους σιδεράδες και τους φαναρτζήδες. Οι πρώτοι κατάγονται από τη Σάμο, οι δεύτεροι από τη Σαμοθράκη (η πλοκή τοποθετείται στην Αθήνα). Το μέρος αυτό έχει τα γκανγκ του βωβού κινηματογράφου, και πρέπει να τοποθετηθεί στην παράδοσή του. Το δεύτερο μέρος, όταν πια οι σιδεράδες, χωρίς δουλειές, έχουν πουλήσει το μαγαζί τους στους φαναρτζήδες, είναι ο ποιητικός κινηματογράφος για τον οποίο μιλάγαμε. Εκεί τα κύρια πρόσωπα είναι δυο. Το ένα είναι ο νεαρός κληρονόμος των φαναρτζήδων, που τα έχει περίπου βροντήξει και συχνά πυκνά βρίσκεται στη Σαμοθράκη για κυνήγι. Πυροβολημένος, με παραισθήσεις, βλέπει παντού γυναίκες, συχνά με την αρχαιοελληνική ενδυμασία και κάποιες φορές γυμνές. Ο άλλος είναι ο παπάς, άλλος τρελός αυτός, τον οποίο ενσαρκώνει ο εξαίρετος βαρύτονος Σπύρος Σακκάς.

  Σίγουρα για τους φανατικούς σινεφίλ αυτή θα είναι η αγαπημένη τους ταινία. Στον πολύ κόσμο όμως, ο υποτυπώδης μύθος, η σχεδόν ανυπαρξία επεισοδίων με τα περισσότερα πλάνα να μπορούν να τοποθετηθούν από τον μοντέρ με οποιαδήποτε σειρά, δεν φαντάζομαι να αρέσει. Το κατάλαβε ο Αβδελιώδης και έτσι στο «Δένδρο που πληγώναμε» μετρίασε αυτή την ποιητική του, απαράλλαχτα όπως έκαναν στην ποίηση οι σουρεαλιστές.    

No comments: