Ferit Karahan, Φύλακας αδελφός (Brother’s keeper, 2021)

Ferit Karahan, Φύλακας αδελφός (Brother’s keeper, 2021)

 

  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Για άλλη μια φορά θα πω ότι το σασπένς είναι από τις κύριες αρετές μιας ταινίας, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι δεν υπάρχουν ταινίες με ελάχιστο, ή καθόλου, σασπένς που είναι εξαιρετικές. Το σασπένς εδώ είναι αν θα καταφέρουν να μεταφέρουν τον άρρωστο φίλο του στο νοσοκομείο. Βρίσκονται σε ένα οικοτροφείο, στην περιοχή των κούρδων. Δεν υπάρχει περιοχή των κούρδων, διορθώνει η δασκάλα, βρισκόμαστε στην Ανατολία, στα ανατολικά της Τουρκίας.

  Γείτονες είναι με το Ιράν, μου θύμισε το «Κλειδί» (1987) του Ebrahim Forouzesh.

  Τελικά μου είναι πιο εύκολο να παραθέτω το απόσπασμα από την ανάρτησή μου από το να ξαναγράψω.

  «Αυτό που κυριαρχεί στο έργο είναι το σασπένς. Μια μητέρα κλειδώνει τον μικρό γιο της και το μωρό της στο σπίτι και φεύγει. Νόμιζε ότι έτσι τα είχε ασφαλίσει. Στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο: το φαγητό καίγεται στην κουζίνα, μια γυναίκα που μένει στην ίδια πολυκατοικία φεύγει για να βρει τη μητέρα, δεν τα καταφέρνει, και γυρνάει προσπαθώντας να καθοδηγήσει τον μικρό, ο οποίος πρέπει να έχει συνεχώς το νου του στο μωρό. Το ταῒζει, το αλλάζει, του δίνει να παίξει. Όμως δεν ξέρει πώς να κλείσει την κουζίνα, ούτε μπορεί να κλείσει την μπουκάλα με το υγραέριο. Καταφτάνει στο μεταξύ και η γιαγιά, που ξέρει πού υπάρχει ένα άλλο κλειδί του σπιτιού: σε μια κρεμάστρα. Η κρεμάστρα όμως αυτή βρίσκεται πολύ ψηλά για να μπορέσει να τη φτάσει ο μικρός. Το τελευταίο μέρος της ταινίας μας δείχνει τις προσπάθειές του, αλλά και την επινοητικότητά του, για να πιάσει το κλειδί. Τελικά θα τα καταφέρει».   

  Μου θύμισε επίσης γενικά τον ιρανικό κινηματογράφο, όπου υπάρχει ξεχωριστό είδος (genre) με παιδιά ως πρωταγωνιστές. Σ’ αυτό οι περιορισμοί από το ισλαμικό καθεστώς ήταν λιγότεροι.

  Πάλι αντιγράφω από ανάρτηση για ιρανική ταινία, καθώς δεν μπορώ να θυμηθώ: «Ακόμη κυριαρχεί ο ένας από τους δυο «τόπους» τους οποίους επισημάναμε σε πολλά ιρανικά έργα: ο σιδηρόδρομος (ο άλλος είναι το χιόνι)».

  Δεν μπορώ να θυμηθώ τα έργα που είχα υπόψη μου όταν το έγραφα όπου μεγάλο μέρος της πλοκής διαδραματίζεται σε χιονισμένα τοπία. Πρόπερσι όμως είδα την εξαιρετική ταινία «Ο σκιέρ» (2018) του Fereydoun Najafi στην οποία ο κεντρικός ήρωας είναι ένα αγόρι, και η πλοκή διαδραματίζεται στην χιονισμένη πλαγιά ενός λόφου.

  Το ίδιο και σ’ αυτή την ταινία, τα πάντα είναι σκεπασμένα από χιόνι. Μισό μέτρο, ακούμε κάποιο δάσκαλο και λέει. Και εδώ δεν υπάρχει απλώς χιόνι, χιονίζει κιόλας.

  Η πλοκή κινείται σε δυο άξονες. Ο πρώτος είναι να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη με τον μαθητή αυτό και αρρώστησε. Σιγά σιγά θα γίνουν οι αποκαλύψεις. Ο δεύτερος είναι πώς να καταφέρουν να τον μεταφέρουν στο νοσοκομείο. Η μια αναποδιά συνοδεύει την άλλη. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το σήμα είναι αδύνατο, ανεβαίνουν πάνω σε μια καρέκλα για να πάρουν τηλέφωνο με το κινητό.

  Και πάλι θυμήθηκα μια ιρανική ταινία, «Πού είναι το σπίτι του φίλου μου» (1987) του Αμπάς Κιαροσταμί. Σ’ αυτήν το αγόρι προσπαθεί να βρει το σπίτι του φίλου του για να του επιστρέψει το τετράδιο εργασιών του που έβαλε κατά λάθος μέσα στη τσάντα του, και αντιμετωπίζει χίλιες δυο δυσκολίες μέχρι να το βρει (και εδώ το σασπένς είναι κυρίαρχο). Στην ταινία του Ferit Karahan βλέπουμε τις προσπάθειες του αγοριού να κινητοποιήσει τους υπεύθυνους για τον άρρωστο φίλο του, οι οποίοι στην αρχή το παίρνουν εντελώς αψήφιστα. Κάποια στιγμή όμως θα καταλάβουν και θα κινητοποιηθούν.

  Είδαμε να πέφτουν και κάποια χαστούκια. Εδώ σε μας, έτσι και ακουμπήσεις μαθητή μπορεί να βρεθείς στο δικαστήριο.

  Και θυμήθηκα.

  Πηγαίναμε στην τρίτη γυμνασίου. Ο φιλόλογός μας (δεν θα σας πω το όνομά του, α, όλα κι όλα, εγώ είμαι σαν τον Ποκοπίκο, δεν κάνω αποκαλύψεις, το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι είμαστε συνονόματοι), για να μας τιμωρήσει επειδή κοροϊδεύαμε το θεολόγο μας (και πάλι δεν θα σας πω το όνομά του, μόνο ότι κυκλοφορούσε η ατάκα, την οποία είπε όταν ένας μαθητής διάβασε κάτι από την Αγία Γραφή και δεν πρόφερε το τελικό νι -Μπρε, κοτζάμου νι και δεν το βλέπεις;) μας άρχισε στα χαστούκια.

  Τελικά τιμωρήθηκε ο ίδιος. Αφού χαστούκισε τη μισή τάξη πονούσε τόσο πολύ το χέρι του ώστε σταμάτησε, και έβαλε την άλλη μισή να αντιγράψει δέκα φορές το κείμενο που είχαμε για μάθημα της ημέρας. Δεν θυμάμαι αν ήμουν από τους τυχερούς που έφαγα χαστούκι ή από τους άτυχους που θα έπρεπε να στρωθώ πάνω από μια ώρα και να αντιγράφω.

  Τελικά μπόρεσαν να μεταφέρουν το άρρωστο παιδί;

  Δεν θα κάνω σπόιλερ, απλά, αν στύψετε το μυαλό σας θα καταλάβετε τι έγινε στο τέλος. Εγώ κατάλαβα. Και επειδή μπορεί να έχετε αμφιβολίες, μπορείτε να δείτε την ταινία, η οποία μου άρεσε πολύ. Η βαθμολογία 7,3 που έχει στο IMDb δείχνει ότι άρεσε και σε πολλούς άλλους. Το πιο πιθανόν είναι ότι θα αρέσει και σε σας.