Book review, movie criticism

Thursday, August 11, 2022

Glauber Rocha, Barravento (1962)

Glauber Rocha, Barravento (1962)

 


  Από σήμερα στους κινηματογράφους.

  Ο Glauber Rocha είναι ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος του Cinema novo της Βραζιλίας, που γνώρισε άνθιση στις δεκαετίες του εξήντα και του εβδομήντα. Έχουμε δει ήδη τρεις ταινίες του επ’ ευκαιρία των επανεκδόσεών τους, τις «Ο θεός και ο διάβολος στη χώρα του ήλιου», «Κόσμος σε μια έκσταση» και «Ο δράκος του κακού ενάντια στον άγριο πολεμιστή». Σήμερα παρουσιάζουμε, με την ευκαιρία της επανέκδοσής της, την «Αλλαγή ανέμου», την πρώτη ταινία του.

  Θέμα της είναι οι θρησκευτικές προλήψεις που ρίχνουν τον κόσμο σε μια παθητικότητα, σε μια αποδοχή της μοίρας.

  Τα ήσυχα νερά στο ψαροχώρι έρχεται να αναταράξει ο Firmino. Προσπαθεί να τους ξυπνήσει από την παθητικότητά τους, να αντισταθούν στο αφεντικό που τους εκμεταλλεύεται σαν ιδιοκτήτης του διχτιού με το οποίο ψαρεύουν. Το σχίζει.

  Δεν έχουν άλλη επιλογή παρά να ψαρέψουν με σχεδίες, που όμως συνεπάγεται κινδύνους με την αλλαγή του ανέμου. Όμως αν βγει να ψαρέψει μαζί τους ο Αρούα θα είναι ασφαλείς.  

  Γιατί;

  Διότι ο Αρούα είναι προστατευόμενος της Iemanjá, μιας θεότητας, αρκεί να παραμείνει αγνός. Η Ναΐνα τον αγαπάει, όμως δεν μπορεί να τον παντρευτεί εξαιτίας της αγνότητάς του, όρος για να εξακολουθεί να είναι προστατευόμενος της θεάς. Ο Firmino πείθει μια γυναίκα να του πάρει την παρθενιά του, και έτσι χάνοντας την αγνότητά του χάνει και την προστασία της. Δυο από εκείνους που πηγαίνουν να ψαρέψουν με σχεδία μαζί του πνίγονται εξαιτίας του Barravento. Τι περίμεναν δηλαδή, αφού ο Αρούα δεν είναι πια αγνός, τον καρφώνει. Όχι, δεν μπορούν να ψαρέψουν με τις σχεδίες, πρέπει να αγοράσουν δικό τους δίχτυ, να μην είναι εξαρτημένοι από το αφεντικό. Η Ναΐνα σκοπεύει να πάει στην πόλη, να δουλέψει, και με τα λεφτά που θα κερδίσει να αγοράσουν το δίχτυ.

  Ο ιταλικός νεορεαλισμός είναι μια επιρροή στο cinema novo με τον κοινωνικό του προβληματισμό, και το γαλλικό Νέο Κύμα με τα πειραματικά υφολογικά στοιχεία του. Βλέπουμε τις τελετουργικές κινήσεις των γυναικών, τους εκστασιακούς χορούς τους που έχουν μια μαγική λειτουργία, μια σχεδόν στυλιζαρισμένη πάλη ανάμεσα σε δυο άνδρες, τη μουσική υπόκρουση που είναι live σε σκηνές ανεξάρτητες από την πλοκή και όπου τα κρουστά είναι κυρίαρχα.

  Εξαιρετική και αυτή η ταινία του Glauber Rocha.

 

No comments: