Book review, movie criticism

Thursday, October 13, 2022

Ryusuke Hamaguchi, Drive my car (2021)

Ryusuke Hamaguchi, Drive my car (2021)

 


  Από σήμερα στους κινηματογράφους

  Θα μιλήσω πάλι ανορθόδοξα, δηλώνοντας από την αρχή ότι η ταινία μου άρεσε πάρα πολύ, περισσότερο από όλες τις άλλες ταινίες του Χαμαγκούτσι, τον οποίο έχω δει πακέτο.

 Μια ταινία είναι δύσκολο να αποτελέσει μεταφορά ενός διηγήματος εξαιτίας της διαφορετικής έκτασης, όμως μπορεί να βασίζεται σ’ αυτό, όπως γράφει η βικιπαίδεια για την ταινία «Οδήγα το αυτοκίνητό μου»: It is based on Haruki Murakami's short story Drive My Car and other stories from his 2014 collection Men Without Women.

  Φυσικά διάβασα το διήγημα του Μουρακάμι για να δω τις ομοιότητες και τις διαφορές.

  Το διήγημα, αν ήταν ταινία, θα μου θύμιζε το «Ten» και το «Ten on ten» του Αμπάς Κιαροσταμί, τον οποίο έχω δει πακέτο, καθώς και το «10+4» και το «20 fingers» της Μάνια Ακμπαρί, η πλοκή των οποίων διαδραματίζεται σε ένα αυτοκίνητο, και αποτελείται ουσιαστικά από αφηγήσεις.

  Το ίδιο και το διήγημα του Μουρακάμι. Μέσα σε ένα αυτοκίνητο, ο δευτεροκλασάτος ηθοποιός μιλάει στον οδηγό που του παραχώρησε το θέατρο (έχει χάσει ένα μέρος της όρασής του από γλαύκωμα, είναι επικίνδυνο να οδηγεί) για την σύζυγό του, πρωτοκλασάτη ηθοποιό, που τον απάτησε με τέσσερις άντρες, συναδέλφους της ηθοποιούς. Πέθανε πριν δυο χρόνια αν θυμάμαι καλά, από καρκίνο. Ακόμη του λέει ότι επιδίωξε την επαφή με τον τελευταίο εραστή της, σε μια προσπάθεια να μάθει κάτι παραπάνω για τη γυναίκα του, για την ανάγκη της να έχει εραστές. Μου θύμισε τον «Αιώνιο σύζυγο» του Ντοστογιέφσκι, μόνο που σ’ αυτόν η γυναίκα του ήταν ζωντανή.

  Λίγο πριν το τέλος ο Μουρακάμι «δραματοποιεί» την ιστορία αλλάζοντας σκηνικό, για να μας μεταφέρει πάλι στο αυτοκίνητο στο τέλος της με την αφήγηση του ηθοποιού.

  Θα μιλήσουμε πρώτα για τις διαφορές με την ταινία και στη συνέχεια για τις προσθήκες.

  Στην ταινία ο άντρας είναι πρωτοκλασάτος ηθοποιός και σκηνοθέτης, ενώ η γυναίκα είναι σεναριογράφος. Γράφει σήριαλ για την τηλεόραση που έχουν επιτυχία. Ακόμη δεν πεθαίνει από καρκίνο αλλά από εγκεφαλική αιμορραγία. Στο νοσοκομείο κατέληξε χωρίς να συνέλθει. Επίσης δεν είναι ο άντρας που επιζητεί την επαφή, αλλά ο εραστής. Και ο οδηγός είναι γυναίκα, όχι άντρας. Και ακούμε την προσωπική της ιστορία.

  Ο άντρας δεν έχει γλαύκωμα, αλλά έχει προβλεφθεί κονδύλι για οδηγό, δεν μπορεί να πάει χαμένο.

  To 2012 o Χαμαγκούτσι γύρισε το έργο «Intimacies». Είναι το προϊόν ενός σεμιναρίου σε μια δραματική σχολή. Στο πρώτο μέρος βλέπουμε τις πρόβες, στο δεύτερο την κινηματογραφική λήψη της παράστασης (δεν το είδα, όπως δεν είδα και τα ντοκιμαντέρ του).

  Μετά από εννιά χρόνια ο Χαμαγκούτσι κάνει περίπου το ίδιο.

  Περίπου.

  Ένα μεγάλο μέρος της τρίωρης ταινίας είναι αφιερωμένο στον «Θείο Βάνια» του Τσέχωφ. Βλέπουμε το casting, την ανάγνωση, και τέλος τις πρόβες. Θα προσλάβει τον εραστή της γυναίκας του για το ρόλο του θείου Βάνια, παρόλο που αυτός έχει αντιρρήσεις. Είναι πολύ νέος για αυτό το ρόλο, θα προτιμούσε το ρόλο του γιατρού τον οποίο είχε παίξει στο casting.

  Και η μεγάλη πρωτοτυπία: στο ρόλο της Σόνιας είναι μια μουγκή κοπέλα από την Κορέα (μπορεί και ακούει, αλλά δεν μπορεί να μιλήσει) που λέει τις ατάκες της στη νοηματική, ενώ στο ρόλο της Ελένης είναι μια ταϊβανέζα, που λέει το ρόλο της στα μανδαρίνικα.

  Αναρωτιέμαι αν θα μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια θεατρική παράσταση. Πάντως ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό και εκφραστικό το τέλος, με τη μουγκή να λέει τα τελευταία λόγια του θεατρικού έργου στη νοηματική. Και βέβαια από κάτω η μετάφραση.

  Είναι κορεάτισα, ο άνδρας της ιάπωνας, την αγάπησε, παντρεύτηκαν, και έμαθε τη νοηματική.

  Εγώ στη νοηματική έμαθα μόνο το «σ’ αγαπώ». Σε μια βιβλιοπαρουσίαση όπου ήμουν ένας από τους παρουσιαστές παρευρισκόταν μια που ήξερε νοηματική, δασκάλα της συγγραφέως, και την έβαλα να μου πει «….. σ’ αγαπώ» (είναι προσωπικό δεδομένο, δεν σας λέω το όνομα) και το κατέγραψα με το κινητό μου.

  Το τέλος του «Θείου Βάνια» λειτουργεί σαν mise en abyme (αντικατοπτρική ιστορία) στο στόρι της ταινίας. Η Σόνια λέει στον θείο της ότι πρέπει να συνεχίζουν να ζουν τη μονότονη, θλιβερή ζωή τους με στωικότητα και καρτερία. Το ίδιο και ο σκηνοθέτης και η οδηγός του, που βασανίζονται από τύψεις. Ανυπόστατες χαρακτηρίζει τις τύψεις της ο σκηνοθέτης, ανυπόστατες θα χαρακτήριζα εγώ τις τύψεις και των δυο τους. Όμως νιώθουν τύψεις, και θα πρέπει να ζήσουν μ’ αυτές την υπόλοιπη ζωή τους.

  Για ποιο λόγο οι τύψεις;

  Ε, αρκετό σπόιλερ έκανα, να πάτε να δείτε την ταινία η οποία, επαναλαμβάνω, είναι εξαιρετική. 7,6 είναι η βαθμολογία της στο IMDb. Εγώ έβαλα 9.

  Μην τη χάσετε.

  Το ξεχάσαμε. Η προηγούμενη ταινία του Χαμαγκούτσι ήταν «Ιστορίες της τύχης και της φαντασίας» που προβλήθηκε πριν ένα χρόνο οπότε και αναρτήσαμε, ενώ η προηγούμενη ανάρτησή μας τώρα ήταν για την ταινία «Η διπλή ζωή της Ασάκο».

 

No comments: