Nicolas Gessner, The thirteen chairs (1969)

Nicolas Gessner, The thirteen chairs (1969)

 

  Τις «Δεκατρείς καρέκλες» του Mel Brooks τις είχα ξαναδεί για τουλάχιστον τρεις φορές. Η τελευταία ήταν πριν από λίγα χρόνια. Ψάχνω στο αρχείο μου tainies pou ida ke den egrapsa gi aftes και στο 137 διαβάζω: Mel Brooks: Όλος.

  Τον είχα δει πακέτο, όπως πακέτο είχα δει και τον Woody Allen (να μην τα ξαναλέμε, η κωμωδία είναι πρώτη στις προτιμήσεις μου), αλλά δεν είχα γράψει. Αργότερα έγραψα για πέντε ταινίες του Mel Brooks τις οποίες ξαναείδα με το γιο μου, όμως όχι για τις «δεκατρείς καρέκλες». Την είχε δει την ταινία, δεν ήθελε να την ξαναδούμε.

  Πολύ πετυχημένο το ομώνυμο μυθιστόρημα των Ilf και Petrov που εκδόθηκε το 1928 και γνώρισε από τότε αρκετές κινηματογραφικές μεταφορές. Εγώ μόνο του Mel Brooks θυμάμαι να είχα δει, και αποφάσισα να δω και τη μεταφορά του Nicolas Gessner, στην οποία πρωταγωνιστούν ο Βιτόριο Γκάσμαν και η αδικοσφαγμένη από τον σατανά Μάνσον Sharon Tate, έγκυος ούσα, στην τελευταία της κινηματογραφική εμφάνιση.   

  (Πάει, γέρασα, ξεχνάω. Μόλις πρόπερσι είχα δει σε επανέκδοση την ομώνυμη ταινία του κουβανού Tomás Gutiérrez Alea, γυρισμένη το 1962).

  Γιατί αρκετές κινηματογραφικές μεταφορές;

  Ο βασικός λόγος, πιστεύω, βρίσκεται στο ότι μπορείς να κρατήσεις τον αφηγηματικό σκελετό πάνω στον οποίο να βάλεις άλλα επεισόδια.

  Ο αφηγηματικός σκελετός:

  Η θεια κληροδοτεί στον ανιψιό δώδεκα καρέκλες.

  Μόνο; Βρε την παλιόγρια.

  Τρέχει να τις πουλήσει σε έναν παλαιοπώλη.

  Μετά ανακαλύπτει το σημείωμα που του άφησε η θεία. Σε μια από τις δώδεκα καρέκλες, αυτή που βρίσκεται κοντά στο παράθυρο, είναι κρυμμένο το κομπόδεμά της, ένας μικρός θησαυρός.

  Τρέχει να πάρει πίσω τις καρέκλες.

  Στο μεταξύ έχουν πουληθεί.

  Τρέχει να βρει σε ποιους είχαν πουληθεί. Θα ανακαλύψει τις ένδεκα, θα τις σκίσει, σε καμιά δεν υπάρχει ο θησαυρός. Υπάρχει στη δωδέκατη, και θα διατεθεί για φιλανθρωπικούς σκοπούς.

  Κάθε σκηνοθέτης μπορεί να επινοήσει δικά του επεισόδια πάνω στην αναζήτηση των καρεκλών, έτσι κάθε κινηματογραφική μεταφορά έχει το δικό της ενδιαφέρον.

  Ο ανιψιός δεν είναι μόνος του. Στο μυθιστόρημα υπάρχει και κάποιος άλλος που έχει ανακαλύψει το μυστικό και τις ψάχνει και αυτός. Πότε μαζί, πότε χώρια. Στην ταινία του Gessner αυτός ο άλλος είναι γυναίκα, η Σάρον Τέητ. Με την οποία βέβαια θα κάνει έρωτα ο Γκάσμαν.

  Στην αρχή η ταινία δεν μου άρεσε ιδιαίτερα, όμως στο τέλος γίνεται ολότελα ξέφρενη. Το ωραιότερο επεισόδιο κατά τη γνώμη μου είναι εκείνο στο οποίο ο Γκάσμαν πάει να κλέψει δυο καρέκλες από το «Θέατρο του μακάβριου». Παίζεται το «Δρ. Τζέκυλ και κος Χάιντ», τον οποίο διαβάσαμε πρόσφατα και είδαμε και δυο κινηματογραφικές μεταφορές του. Στον διπλό ρόλο ο Όρσον Ουέλς. Μέσα στα εικοσιοκτώ χρόνια που χωρίζουν τις «Δώδεκα καρέκλες» από τον «Πολίτη Κέην» ο Ουέλς πήρε μπόλικα κιλά, τουλάχιστον ένα κιλό κάθε χρόνο.

  Ίσως δω και άλλη κινηματογραφική μεταφορά.