Carol Reed, The stars look down

Carol Reed, The stars look down (1940)

  Συνήθως διαβάζω πρώτα το βιβλίο και μετά βλέπω την ταινία. Υπάρχουν όμως και αντιστροφές. Για παράδειγμα το έργο «Σαλαμπώ» το είδα αφού διάβασα το μυθιστόρημα του Φλωμπέρ, για τον απλούστατο λόγο ότι μετά αναρτήθηκε στο youtube. «Τα αστέρια κοιτάζουν τη γη» όμως του A.J.Cronin

τα διάβασα μαθητής. Εκείνη την εποχή ο Κρόνιν, ο Ντοστογιέφσκι και οι πεζές μεταφράσεις του Σαίξπηρ κατέφθαναν συνεχώς στο πρακτορείο εφημερίδων της κας Αεράκη στην Ιεράπετρα. «Τα αστέρια κοιτάζουν τη γη» ήταν από τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα. Θυμάμαι ακόμη «Τα άγουρα χρόνια», «Το κάστρο», «Τα μυστικά ενός γιατρού» και τα «Κλειδιά της βασιλείας». «Τα άγουρα χρόνια» τα ξαναβρήκα σε ένα παλαιοπωλείο, και κάποια στιγμή θα ήθελα να τα ξαναδιαβάσω.  

  Μετά από τόσα χρόνια ήταν φυσικά αδύνατο να θυμάμαι το μυθιστόρημα ώστε να εντοπίσω τις διαφορές ανάμεσα σ’ αυτό και την ταινία, αν και, υποθέτω, δεν πρέπει να ήταν μεγάλες, μιας και ο ίδιος ο Κρόνιν συνυπογράφει το σενάριο.

  Το φόντο της ιστορίας είναι η ζωή και οι αγώνες των ανθρακωρύχων που πρέπει να αντιστέκονται συνεχώς σε αδηφάγα αφεντικά και σε συμβιβασμένους συνδικαλιστές. Κεντρικοί ήρωες είναι ο David, ένας προικισμένος νεαρός γεμάτος ιδεαλισμό που προοριζόταν να φτάσει ψηλά συνεχίζοντας τις σπουδές του, και ο Joe, ένας νεαρός ανθρακωρύχος, αδίσταχτος στα μέσα που θα χρησιμοποιήσει για να αναρριχηθεί ψηλά, για να καταλήξει σαν ένας από τους πιο στενούς συνεργάτες του ιδιοκτήτη των ανθρακωρυχείων. Όσο για την Jenny, είναι μια διπλοτυπία του Joe. Την πέφτει στον David όταν την εγκαταλείπει ο Joe, κατά προτροπή της μητέρας της. Η Jenny θέλει να παντρευτούν εδώ και τώρα, και έτσι ο David αναγκάζεται να καθυστερήσει τις σπουδές του, πιάνοντας δουλειά σαν απλός δάσκαλος. Όμως η φτωχική ζωή που κάνουν δεν την ικανοποιεί καθόλου και συχνά τσακώνονται.

  Αναρωτιόμουν αν ο Carol  Reed θα έδινε ευτυχισμένο τέλος στην ταινία του, όπως ο Sergio Grieco στην «Σαλαμπώ» του. Όμως όχι. Μπορεί βέβαια να ήθελε και να τον εμπόδισε και ο συγγραφέας. Οι παγιδευμένοι ανθρακωρύχοι δεν θα σωθούν. Το συνεργείο διάσωσης αναγκάζεται, μετά από μια βδομάδα, λόγω του κινδύνου από τις ετοιμόρροπες στοές, να εγκαταλείψει την προσπάθεια.

  Στη βικιπαίδεια διαβάζω ότι η ταινία συμπεριλαμβάνεται στις 1000 καλύτερες ταινίες που έγιναν ποτέ στον New York Times Guide. Είναι όντως εξαιρετική, με τον Michael Redgrave υπέροχο στον κεντρικό ρόλο.