Book review, movie criticism

Thursday, October 6, 2016

Zhou Youchao, Going to school with father on my back

Zhou Youchao, Going to school with father on my back (背着爸爸上学去 1998)

  Είναι μια ταινία που με συγκλόνισε. Και, όπως διαβάζω στα γράμματα τέλους, ο Shiwa, ο ήρωας της ταινίας, έχει ένα υπαρκτό πρότυπο, τον Li Yong, χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια ότι όλα τα επεισόδια της ταινίας είναι πραγματικά.
  Ο Shiwa, ορφανός από μητέρα, ζει με τον πατέρα του και την αδελφή του. Είναι πολύ φτωχοί. Ο πατέρας δεν μπορεί να τους στείλει και τους δυο στο σχολείο. Η αδελφή έχει βέβαια τελειώσει το δημοτικό. Όμως η «μπουκάλα» (το γνωστό παιχνίδι, που εδώ είναι ένα κύπελλο με μακρύ χερούλι) θα αποφασίσει αν η αδελφή θα συνεχίσει στο γυμνάσιο ή αν ο μικρός αδελφός θα πάει στο δημοτικό. Η τύχη επιλέγει τον Shiwa. Ουρλιάζει χαρούμενος ενώ η αδελφή κλαίει.
  Πρώτη μέρα στο σχολείο, πηγαίνει με τον πατέρα του. Του λέει να βγάλει τα παπούτσια για να μην τα λερώσει, και να τα φορέσει όταν θα φτάσει στο σχολείο.
  Υπερβολή;
  Ένας συμμαθητής μου στο δημοτικό δεν είχε καθόλου παπούτσια, και περπατούσε πάντα ξυπόλυτος. Έχω γράψει ένα ανέκδοτο όπου τον αναφέρω, από τις αναμνήσεις μου στο δημοτικό, στο βιβλίο μου «Το χωριό μου: από την αυτοκατανάλωση στην αγορά».
  Για να πάει στο σχολείο πρέπει να διασχίσει ένα ποτάμι. Ανασηκώνει τα μπατζάκια του παντελονιού του και περνάει απέναντι. Είναι πλατύ, αλλά όχι ορμητικό.
  Όμως όχι πάντα. Μια μέρα βροχερή βλέπει μια συμμαθήτριά του με την ομπρέλα να διστάζει να περάσει απέναντι. Αυτός περνάει. Το κοριτσάκι τον ακολουθεί. Σε λίγο στρέφεται πίσω του να την δει. Βλέπει την ομπρέλα να επιπλέει το νερό. Προφανώς το κοριτσάκι παρασύρθηκε.
  Τρέχει στο σπίτι τρομοκρατημένος. Λίγο αργότερα, από μακριά, την βλέπει ξαπλωμένη πάνω στο νεκροκρέβατο.
  Δεν θέλει να ξαναπάει σχολείο. Σίγουρα φοβάται. Την τρίτη μέρα το ανακαλύπτει ο πατέρας του και τον δέρνει, ενώ η αδελφή του κλαίει παρακαλώντας τον να μην τον κτυπάει. Νομίζει ότι απλά έκανε κοπάνα.
  Όμως είναι καλός πατέρας και θέλει τη μόρφωση του γιου του. Όταν κάποτε πέφτει από το τρακτέρ και κτυπάει το πόδι του, τα λεφτά που ήταν για να πάει στο γιατρό τα δίνει στο γιο του για να πληρώσει τα δίδακτρα, τα οποία είχε καθυστερήσει.
  Είναι χαρισματικός μαθητής. Έχει και την υποστήριξη του δασκάλου του. Θα συμμετάσχει σε έναν ολυμπιακό χημείας και θα βγει πρώτος.
  Πρέπει να πάει στο Λύκειο. Όμως λεφτά δεν υπάρχουν. Η αδελφή του κυριολεκτικά θα «πουληθεί» σε έναν άνθρωπο, πιο κοντό από τον Shiwa. Ήταν δική της επιλογή, για να ενισχύσει τις σπουδές του αδελφού της.
  Ο πατέρας του κάποια στιγμή θα πάθει εγκεφαλικό. Μένει ημιπαράλυτος από τα αριστερά άκρα. Ποιος θα τον περιποιείται; Η κόρη του. Όμως αρνείται την προσφορά της, πρέπει να είναι κοντά στον άντρα της. Ο γιος θέλει να εγκαταλείψει το σχολείο για να τον φροντίζει.  Αρνείται και αυτή την προσφορά, θα τα καταφέρει μόνος του, λέει. Όταν όμως δει ότι ο γιος του δεν πηγαίνει πια στο σχολείο θα πέσει μέσα στο πηγάδι να πνιγεί, για να μην του είναι βάρος. Μόλις την τελευταία στιγμή το αντιλαμβάνεται ο γιος του και πέφτει μέσα και τον σώζει.
  Το λύκειο είναι σε μια πόλη 100 χιλιόμετρα μακριά. Ο δάσκαλος τον βοήθησε να νοικιάσει ένα σπίτι δίπλα στο σχολείο. Θα κουβαλάει κάθε μέρα τον πατέρα του στην πλάτη για να μη μένει μόνος.
  Μου θύμισε την ιρανική ταινία «Hayat» του Gholam Reza Ramezani, όπου στη θέση του πατέρα είναι ένα μωρό. Αλλά και γενικά μου θύμιζε ιρανική ταινία, καθόλα εξαιρετική. 

Επίσης θυμήθηκα μια ακόμη ταινία, «Πάνω στο δρόμο του σχολείου» (2012) του Pascal Plisson, ντοκιμαντέρ, που δείχνει τις δυσκολίες που περνάνε κάποιες μαθητές από την Κένυα, την Ινδία, την Αργεντινή, τον Άτλαντα του Μαρόκου και δεν θυμάμαι από πού αλλού για να πάνε σχολείο, απίστευτα πιο μεγάλες από αυτές που αντιμετωπίζει ο Shiwa.

No comments: