Θόδωρος Αγγελόπουλος, Μεγαλέξανδρος (1980)

Θόδωρος Αγγελόπουλος, Μεγαλέξανδρος (1980)

 

  Από σήμερα στο Στούντιο

  Στον «Μεγαλέξανδρο» ξαναβρίσκουμε σε πιο ακραία μορφή τα υφολογικά χαρακτηριστικά του Αγγελόπουλου.

  Εδώ απουσιάζουν τα ξεχωριστά πρόσωπα. Μόλις που διέκρινα το πρόσωπο του συγχωρεμένου του εκδότη μου, του Θάνου του Γραμμένου. Αυτό που βλέπουμε είναι σκηνές πλήθους. Ακόμη και ο Μεγαλέξανδρος δεν παρουσιάζεται τόσο συχνά.  

  Εδώ δεν έχουμε μόνο το στιλιζάρισμα, σε μια πιο ακραία μορφή, αλλά και τον συμβολισμό, όπως το χριστιανικό βάπτισμα σαν διαβατήρια τελετή μύησης στην οργάνωση του Μεγαλέξανδρου.

  Στην πλοκή διαπλέκονται ιστορικά στοιχεία.

  Βρισκόμαστε στις αρχές του 20^ου αιώνα.

  Η ληστεία δεν έχει ακόμη εξαλειφθεί.

  Μια εταιρεία καταπατεί τη γη των χωρικών, οι οποίοι διαμαρτύρονται.

  Θα έλθει ο Μεγαλέξανδρος να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.

  Ήταν φυλακισμένος και δραπέτευσε με τους συντρόφους του.

  Θα πάει στο χωριό, όπου γίνονται και οι περισσότερες λήψεις της ταινίας.

  Θα συλλάβει άγγλους ομήρους και θα διαπραγματευτεί, τόσο την απελευθέρωση των συντρόφων του όσο και την επιστροφή της γης στους αγρότες.

  Θα επιβάλει μια μορφή αναρχικής κοινότητας. Μια ομάδα ιταλών αναρχικών έρχονται να ζήσουν μαζί τους.

  Η αντίφαση: αναρχική κοινότητα, αλλά με αρχηγό;

  Κάτι που με ξενέρωσε: κάνει σεξ με την κόρη του;

  Ναι, με την κόρη του, τον φωνάζει πατέρα.

  Τον θέλει.

  Αιμομίκτης λοιπόν ο Μεγαλέξανδρος;

  Αργότερα θα μάθουμε ότι ήταν θετή κόρη του, ήταν κόρη της γυναίκας του την οποία δολοφόνησαν.

  Δεν έχουμε αιμομιξία λοιπόν.

  Ο Αλέξανδρος, από προστάτης του λαού, θα γίνει καταπιεστής του.

  Θα κυβερνήσει αυταρχικά, θα προχωρήσει σε εκτελέσεις.

  Ο φίλος μου ο Γιάννης με τον οποίο είδαμε μαζί την ταινία (τριάντα μέτρα το σπίτι του από το δικό μου, συχνά έρχεται και βλέπουμε ταινίες μαζί) έλεγε και ξανάλεγε ότι ο Μεγαλέξανδρος συμβολίζει τον Βελουχιώτη. Διαβάζοντας τώρα τη βικιπαίδεια, βλέπω να επιβεβαιώνει την εκδοχή του.

  «Σύμφωνα με τον ιστορικό κινηματογράφου Sergio Arreco, το «αρχικό Άλφα στη λέξη Αλέξανδρος είναι το Άλφα του ονόματος Αγγελόπουλος, το Άλφα του Άρης (Βελουχιώτης). Ο Αλέξανδρος είναι ο “αμύνων άνδρας”, αυτός που πολεμάει τους ανθρώπους, ο πατριάρχης πόλεμος, ο πατήρ πάντων, του Ηράκλειτου».

  Μπα, ένας ιταλός τα λέει αυτά, δεν την ξέρει καλά την ιστορία μας.

  Εγώ τσακωνόμουνα συνέχεια με τον Γιάννη.

  Δεν συμβολίζει τον Άρη ο Μεγαλέξανδρος, αλλά τον Στάλιν.

  Από αγωνιστής για τον λαό (από τους ηγέτες της οκτωβριανής επανάστασης) κατάντησε καταπιεστής (δίκες της Μόσχας, τα γκουλάγκ, η αναγκαστική κολεκτιβοποίηση στην οποία δεν προχώρησε ο Λένιν και η οποία οδήγησε στον λιμό εκατομμύρια ανθρώπων, ιδιαίτερα ουκρανούς) και στο τέλος η αποκαθήλωση (20^ο συνέδριο, γκρέμισμα των αγαλμάτων του). Στο τέλος βρήκα μια επιβεβαίωση της άποψής μου: Βλέπουμε το κομμένο κεφάλι από άγαλμα του Μεγαλέξανδρου, με αίμα να τρέχει από το λαιμό του. Το αίμα αυτό μπορεί να είναι ένα απλό σουρεαλιστικό στοιχείο, μπορεί όμως να συμβολίζει και το αίμα που έχυσε.

  Δεν μπορώ να ξέρω.  

 Σίγουρα ήταν ένας αιματοβαμμένος ηγέτης.

  Η σκηνή από την οποία έχω επιλέξει το frame είναι το απόλυτο στυλιζάρισμα.

  Ένα πλήθος πέφτει πάνω του να τον κατασπαράζει.

  Όταν απομακρύνεται, στο χώρο δεν υπάρχει ίχνος από τον Μεγαλέξανδρο.

  Τον έχουν κατασπαράξει ολόκληρο, μαζί με τα ρούχα και την περικεφαλαία του.