Book review, movie criticism

Thursday, March 23, 2023

Saeed Roustayi, Η Λεϊλά και τα αδέλφια της (Leila’s brothers, 2022)

Saeed Roustayi, Η Λεϊλά και τα αδέλφια της (Leilas brothers, 2022)

 


  Από σήμερα στους κινηματογράφους

  Στα ενδοοικογενειακά προβλήματα επιστρέφει ο Ρουσταγί (θέμα της πρώτης του ταινίας, «Life and a day»), μόνο που εδώ δεν έχει να κάνει με ναρκωτικά.

  Και τα τέσσερα αδέλφια είναι άνεργα, μάλιστα βλέπουμε με ποιο τρόπο μπαίνει στην ανεργία ο ένας αδελφός, όταν έκλεισε το εργοστάσιο που δούλευε, όχι ανώδυνα αλλά με συγκρούσεις με την αστυνομία. Τους χρωστάνε μισθούς ενός χρόνου, αλλά θα τους δώσουν μόνο για τους τρεις μήνες. Όποιος θέλει ας υπογράψει, παραιτούμενος όμως από τη διεκδίκηση των υπόλοιπων μισθών.

  Δεν θα υπογράψει.

  Τι θα κάνουν;

  Να ανοίξουν ένα μαγαζί, υπάρχει μια καλή ευκαιρία, λέει η Λεϊλά.

  Με τι λεφτά;

  Ο πατέρας έχει χρήματα, 40 χρυσά. Με αυτά.

  Θα το ανοίξουν τελικά;

  Στο πορτραίτο του Ρουσταγί γράφω: «Μεγάλοι σε διάρκεια διάλογοι, συχνά με έντονο ύφος, αλλά και σκηνές σύγκρουσης και καταδίωξης, με την κάμερα να παρατηρεί νευρικά τους ήρωες ή να τους κυνηγάει σε μια αέναη κίνηση, χαρακτηρίζουν το ύφος του Ρουσταγί». 

  Η κάμερα του Ρουσταγί είναι εδώ πιο ήρεμη, λιγότερο νευρική, όμως βλέπουμε και εδώ τους μεγάλους σε διάρκεια διαλόγους και το έντονο ύφος, καθώς και σκηνές ενδοοικογενειακών συγκρούσεων. Σκηνές καταδίωξης δεν υπάρχουν, η αστυνομία δεν εμφανίζεται εδώ.

  Στη βικιπαίδεια διαβάζω:

  «The Cinema Organization of Iran's Ministry of Culture and Islamic Guidance expressed dissatisfaction with the film as cast members made remarks critical of the Iranian government at Cannes, and Mohammadzadeh kissed his wife, Fereshteh Hosseini, on the red carpet.[21] On 1 June 2022, minister Mohammad Mehdi Esmaili said the film may not be allowed to be released in Iran since it screened at Cannes without the government's approval, which he said was against the law.[22] On 22 June 2022, Esmaili said the organization had officially banned the film».

  Δικαιολογίες.

  Ή μάλλον δεν νομίζω να είναι αυτοί οι σοβαρότεροι λόγοι που απαγορεύτηκε η προβολή της ταινίας στο Ιράν, το ότι οι ηθοποιοί έκαναν κριτικές παρατηρήσεις για την ιρανική κυβέρνηση στις Κάννες, ότι ένας ηθοποιός φίλησε δημόσια τη γυναίκα του, και βέβαια όχι επειδή η ταινία πήγε στις Κάννες χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης.

  Σίγουρα δεν θα την έδινε έτσι κι αλλιώς.

  Η ταινία ασκεί κριτική στην παράδοση. Η τήρηση κάποιων παραδόσεων μπορεί να καταστρέψει μια οικογένεια. Το είχα διαβάσει παλιά, ένας γάμος μπορεί να οδηγήσει σε χρεοκοπία μια οικογένεια σε τριτοκοσμική χώρα.

  Ο πατέρας έχει τα χρήματα, θα μπορούσε να τα δώσει στα παιδιά του να αγοράσουν το κατάστημα. Όμως όχι, προτιμά να γίνει κουμπάρος στο γάμο του γιου ενός ξαδέλφου του, που καθώς η παράδοση επιτάσσει, για αυτή την κουμπαριά, πρέπει να κάνει ένα πολύ ακριβό δώρο, να δώσει τα 40 χρυσά που έχει για αυτή την κουμπαριά.

  Στον γάμο καμαρώνει, οι καλεσμένοι τον καταχειροκροτούν όμως…

  Το κουτί όπου μέσα του είναι τα χρυσά είναι άδειο.

  Τα πήρε η Λεϊλά για να αγοράσουν το μαγαζί.

  Και το αγοράζουν.

  Όμως ο πατέρας διαμαρτύρεται, πέφτει σε κατάθλιψη.

  Τι να κάνουν, να ακυρώσουν την αγορά υποστηρίζουν τα αδέλφια, παρά την αντίρρηση της Λεϊλά.

  Την ακυρώνουν, όμως η τιμή του χρυσού έχει ανέβει.

  Ο πατέρας καταλαβαίνει τη δεινή θέση που βρίσκονται τα παιδιά του και συμφωνεί να το αγοράσουν, προς μεγάλη τους έκπληξη.

  Όμως…

  Να πούμε και το άλλο.

  Η Λεϊλά, 40 χρονών, είναι ανύπαντρη. Ο πατέρας της έδιωξε εκείνον που αγαπούσε, γιατί την ήθελε να παντρευτεί με κάποιον από τα ξαδέλφια της. Όμως κανένα τους δεν έστειλε προξενιά.

  Νομίζω υπάρχει και κάτι άλλο που ενόχλησε την κυβέρνηση, και μου θύμισε την πρώτη ταινία της Ταρανέ Αλιντουστί (τελικά βγήκε από τη φυλακή με εγγύηση, αφού υπόγραψαν πάνω από 500 επώνυμοι για την απελευθέρωσή της. Είχε φυλακισθεί για μια ανάρτησή της στο Instagram για την πρώτη εκτέλεση που έκανε η ιρανική κυβέρνηση για τις διαδηλώσεις που ακολούθησαν τον θάνατο της κούρδισας στη φυλακή, που είχε συλληφθεί γιατί δεν φορούσε τη μαντήλα). Η ταινία αυτή είναι η «Είμαι η Ταρανέ» (2002) του Ρασούλ Σαντραμελί.  

  Βλέπουμε και εδώ την αποφασιστική γυναίκα (μάλιστα θα χαστουκίσει τον πατέρα της, ένας αδελφός ορμά να την κτυπήσει γι’ αυτό που έκανε αλλά τον συγκρατούν οι άλλοι), που παίρνει δυναμική απόφαση για να σωθεί η οικογένεια από την οικονομική δυσπραγία.

  Μια γυναίκα;

  Που μετράει όσο το μισό ενός άντρα;

  Να το ξαναπούμε, για όσους δεν το ξέρουν. Η μαρτυρία της γυναίκας στο δικαστήριο μετράει όσο το μισό ενός άντρα, και για ένα ίδιο ατύχημα παίρνει τη μισή αποζημίωση από εκείνη που παίρνει ο άντρας, χωρίς βέβαια να πληρώνει και τα μισά νοσήλια.

  7,6 είναι η βαθμολογία της στο ΙΜDb, θα σας συνιστούσα να τη δείτε. 

 

Μου έστειλε τον σύνδεσμο ο φίλος μου ο Κορακιανίτης. Όπως έγινε γνωστό το δικαστήριο του Ιράν καταδίκασε τον Σαέντ Ρουσταγί σε ποινή φυλάκισης έξι μηνών, επειδή τόλμησε να στείλει το έργο του “Η Λέιλα και τα Αδέλφια της” στο Φεστιβάλ των Καννών. Η ταινία κέρδισε μάλιστα το Βραβείο FIPRESCI (Διεθνούς Ενώσεως Κριτικών Κινηματογράφου)

 

No comments: