Book review, movie criticism

Monday, March 25, 2024

Θεόδωρος Γεωργάκης, Ένα παιδί απ’ την Ακόνη

 

Θεόδωρος Γεωργάκης, Ένα παιδί απ’ την Ακόνη, Λιβάνης 2024, σελ. 436

        


                                  

H παρακάτω βιβλιοκριτική δημοσιεύτηκε στο Λέξημα

 

  Έχω διαβάσει αρκετές αυτοβιογραφίες, βιογραφίες και άπαντα περισσότερων ή λιγότερο διάσημων προσώπων, από τους χώρους της πολιτικής, της επιστήμης, την κοινωνικής προσφοράς και των κάθε είδους καλλιτεχνών. Πρώτη φορά, όμως, φτάνει στα χέρια μου ένα βιβλίο που συνδυάζει την αυτοβιογραφία, τη βιογραφία, την ιστορική έρευνα για τα πεπραγμένα κάποιου, δηλώσεις τρίτων από τους χώρους που ανέπτυξε τη δράση του για την προσωπικότητα και το έργο του, καθώς και φωτογραφικά ντοκουμέντα για τη διαδρομή του.

  Η πολυπρισματική αυτή προσέγγιση συνάδει, βέβαια, με το πολυδιάστατο του προσώπου το οποίο αφορά, καθώς πρόκειται για:

  -Έναν διακεκριμένο λειτουργό της Δικαιοσύνης, Δικηγόρο, Νομικό Σύμβουλο και στέλεχος των δικηγορικού συνδικαλισμού

  -Έναν καταξιωμένο Δήμαρχο, που υπηρέτησε επί τέσσερις συνεχείς τετραετίες τον Δήμο Ηλιούπολης, έναν από τους μεγαλύτερους δήμους της πρωτεύουσας, αλλά και στέλεχος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ευρύτερη προσφορά, καθώς και

  -Ένα πνευματικό δημιουργό που έχει ήδη στο ενεργητικό του τέσσερα βιβλία: Δύο με ομιλίες και άρθρα του, ένα με στιχουργήματα και ποιητικά πεζά και ένα με τη διδακτορική διατριβή του στο Πάντειο Πανεπιστήμιο για την Αυτοδιοίκηση στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

  Για να πω την αλήθεια, δύο είναι οι λόγοι που με οδήγησαν στο να ασχοληθώ με αυτό το βιβλίο, που το θέμα του δεν είναι στην πρώτη γραμμή των ενδιαφερόντων μου:

  Ο πρώτος είναι η απώτερη καταγωγή του πρωταγωνιστή του, του Θεόδωρου Γ. Γεωργάκη, από την Κρήτη, όπως μαρτυρεί, άλλωστε, και το όνομά του.

  Ο δεύτερος είναι το ότι με τον επιμελητή της έκδοση, τον Γιώργο Βοϊκλή, είμαστε φίλοι και συνοδοιπόροι εδώ και πέντε 10ετίες.

  Για την καταγωγή του Θεόδωρου Γεωργάκη διάβασα στη δική του αφήγηση ότι γεννήθηκε «στο μικρό χωριό Πινακοχώρι, που βρίσκεται στην ορεινή περιοχή των Σφακιωτών του νησιού της Λευκάδας». Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκα ότι πρόκειται για περιοχή με οκτώ οικισμούς στην οποία, σύμφωνα με ιστορικούς ερευνητές, εγκαταστάθηκαν τον 13ο αιώνα Κρητικοί φυγάδες από τα Χανιά και την Παλιόχωρα, δηλαδή από τα Σφακιά της Κρήτης.

Όσο για την Ακόνη του τίτλου, είναι μια περιοχή σε απόσταση μιας ώρας, με τα πόδια ή καβάλα σε άλογο, από το χωριό. Εκεί βρίσκονταν το «ξεμόνιο», δηλαδή το αγρόκτημα της οικογένειας, με καλύβι και στάβλο, όπου ζούσε για μεγάλα χρονικά διαστήματα στα παιδικά του χρόνια, φροντίζοντας τα ζώα τους, κατσίκες και πρόβατα.

  Αυτά τα μαθαίνουμε στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου, που αποτελεί καταγραφή αφήγησής του, η οποία ξεκινάει απ’ τα παιδικά του χρόνια και διατρέχει όλα τα στάδια της διαδρομής του: τις σπουδές του, την άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος και τις τέσσερις θητείες του στη θέση του δημάρχου Ηλιούπολης.

  Το «Ένα παιδί απ’ την Ακόνη» είναι ταυτόχρονα ένα βιβλίο του Θεόδωρου Γεωργάκη και ένα βιβλίο για τον Θεόδωρο Γεωργάκη. Είναι, δηλαδή, «δυο σε ένα», όπως διαλαλούν πολλά διαφημιστικά σποτ διάφορων προϊόντων.

  Τα περιεχόμενά του κατανέμονται σε πέντε ενότητες:

-Την πρώτη ενότητα αποτελεί η καταγεγραμμένη προφορική αφήγησή του, που καλύπτει 88 από τις 432 σελίδες του βιβλίου (43-130)  και είναι η μόνη άμεσα συγγραφική συμμετοχή του.

  -Ακολουθεί η δεύτερη ενότητα με τίτλο «16 χρόνια δημιουργίας» στην οποία ο επιμελητής της έκδοσης παραθέτει αυτούσια ντοκουμέντα (Ομιλίες, προεκλογικά και ενημερωτικά φυλλάδια και δημοσιεύματα του Τύπου) για τις τέσσερις τετραετίες της δημαρχιακής θητείας του, καθώς και τα ποσοστά των ψήφων που συγκέντρωσε στις πέντε εκλογικές αναμετρήσεις δημοτικών εκλογών που συμμετείχε (1990, 1994,1998, 2002 και 2006).

Η ενότητα αυτή είναι η πιο εκτεταμένη καθώς καλύπτει τις 194 από τις 432 σελίδες του βιβλίου (131 έως 325), φτάνοντας μέχρι και την «αξιοπρεπή του αποχώρησή του» μετά την αποτυχία επανεκλογής του για 5η θητεία με την απώλεια 200 περίπου ψήφων τη δεύτερη Κυριακή των δημοτικών εκλογών του 2006. Και σε αυτή την ενότητα καθοριστική είναι η συγγραφική παρουσία του Θ. Γεωργάκη καθώς δικές του είναι οι ομιλίες, αλλά και πολλά από τα κείμενα των φυλλαδίων που παρατίθενται.

  -Ακολουθεί η τρίτη ενότητα με τίτλο «Η συνέχεια της προσφοράς του», επίσης με παράθεση ντοκουμέντων, στην οποία περιλαμβάνεται η συγγραφή και η έκδοση των τεσσάρων βιβλίων του.

  -Στην τέταρτη ενότητα με τίτλο «Μας είπαν για τον Θεόδωρο Γεωργάκη» περιλαμβάνονται 26 συνεντεύξεις προσώπων που τον γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί του στους διάφορους χώρους που ανέπτυξε τις δραστηριότητές του.

  -Τέλος, πέμπτη ενότητα είναι το Παράρτημα, στο οποίο παρατίθενται 78 φωτογραφίες του με πρόσωπα από τους χώρους που προαναφέραμε και 17 προεκλογικές αφίσες, πρωτοσέλιδα εφημερίδων και εξώφυλλα ενημερωτικών εντύπων και περιοδικών από αυτά αναφέρονται στη δεύτερη ενότητα.

  Των πέντε ενοτήτων προηγείται Εισαγωγή του επιμελητή της έκδοσης (σελ. 25-42) που περιλαμβάνει μια σύντομη Ιστορία της Ηλιούπολης στη διάρκεια του 20ου αιώνα.

  Στην πρώτη ενότητα με την αυτοβιογραφική αφήγηση του συγγραφέα, ιδιαίτερη εντύπωση μου προκάλεσαν οι αξίες και οι αρχές με βάση τις οποίες έκανε τις επιλογές του από τα μαθητικά του χρόνια ακόμη: Η αφοσίωση στην οικογένειά του, στους γονείς και στα πέντε αδέρφια του, κυρίως στα τρία μικρότερης ηλικίας από τον ίδιο, η αξιοπρέπεια που τον χαρακτήριζε στα χρόνια των σπουδών και της στρατιωτικής θητείας του, το αίσθημα της δικαιοσύνης που κυριαρχούσε τα χρόνια που άσκησε το δικηγορικό λειτούργημα, ο δυναμισμός, η επιμονή, η μεθοδικότητα,  αλλά και η ανθρώπινη διάσταση που χαρακτήριζαν τις τέσσερις δημαρχιακές θητείες του. Ενδεικτικές του δυναμισμού και της αποφασιστικότητάς του είναι οι νικηφόρες μάχες για την υπεράσπιση της δημόσιας περιουσίας από τους καταπατητές – διεκδικητές της.

  Τα ίδια χαρακτηριστικά προκύπτουν και από τα ντοκουμέντα της δεύτερης ενότητας. Μέσα από τις ομιλίες του, τα προεκλογικά και ενημερωτικά έντυπα και τα δημοσιεύματα του Τύπου, παρακολουθούμε τη σταδιακή, από τετραετία σε τετραετία, προώθηση των έργων υποδομής, που καλύπτουν τις ανάγκες των κατοίκων της πόλης σε όλους τους τομείς, και ιδιαίτερα στους τομείς της εκπαίδευσης και της ποιότητας ζωής. Παρακολουθούμε επίσης την πορεία εμβάθυνσης και ωρίμανσης των αντιλήψεων και αντίστοιχα της πολιτικής του, που τον οδηγούν στην αντιμετώπιση των δυσλειτουργιών και την καθιέρωση καινοτόμων δράσεων στη λειτουργία και τις δράσεις του δήμου, οι οποίες δίνουν νέα διάσταση στην κοινωνική πολιτική του, καθιερώνοντας μέτρα και θεσμούς που χρόνια αργότερα υιοθετούνται και υλοποιούνται από άλλους δήμους ή από την Κεντρική Διοίκηση.

  Ξεχωριστό κεφάλαιο σε αυτή την ενότητα θα μπορούσαν να αποτελέσουν οι αναφορές στη συμμετοχή και τις παρεμβάσεις του στην Επιτροπή των Περιφερειών της Ευρώπης, στην οποία μετείχε ως μέλος της ελληνικής αντιπροσωπείας.

  Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί σε αυτή την ενότητα η αξιοπρέπεια με την οποία αντιμετώπιζε τις συκοφαντίες που εξαπέλυαν εναντίων του οι αντίπαλοί τους στη διάρκεια των εκλογικών αναμετρήσεων, καθώς και το ότι μετά την καταδίκη τους και την υποκριτική συγνώμη τους, δεν τους αντιμετώπιζε με πνεύμα αντεκδίκησης, ακόμη κι όταν επανέρχονταν στις ίδιες μεθόδους και συμπεριφορές.

  Στην τρίτη ενότητα διαπιστώνουμε ότι μετά από αυτήν την, κατά κοινή ομολογία, επιτυχή δεκαεξάχρονη δημαρχιακή θητεία, δεν «επαναπαύθηκε στις δάφνες του», αλλά συνέχισε την προσφορά του στον ευρύτερο πλέον χώρο της Αυτοδιοίκησης, αξιοποιώντας τις γνώσεις, την εμπειρία, τις κοινωνικές διασυνδέσεις και γενικότερα τις πνευματικές δυνάμεις του. Βασικοί πυλώνες της προσφοράς του:

  -Ο «Όμιλος Προετοιμασίας Στελεχών Αυτοδιοίκησης» (ΟΠΣΑ) που δημιούργησε και στου οποίου τη λειτουργεία και τη δράση πρωτοστατεί εδώ και δεκαοκτώ χρόνια και

  -Η «Ένωση Δημάρχων Αττικής», που με τη δράση της αναβαθμίζει το επίπεδο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της θέσης των αιρετών της.

  Στην τέταρτη ενότητα διαβάζουμε είκοσι επτά συνεντεύξεις – δηλώσεις στις οποίες μιλούν για τον Θεόδωρο Γεωργάκη:  

  -Τρεις ιερωμένοι από τις αντίστοιχες ενορίες της Ηλιούπολης.

  -Πέντε λειτουργοί της δικαιοσύνης, ανώτατοι δικαστικοί και δικηγόροι, ανάμεσα στους οποίους και ο πρόεδρος του δικηγορικού Συλλόγου.

  -Δέκα πρόσωπα από τον χώρο της πολιτικής και της Αυτοδιοίκησης, ανάμεσα στους οποίους πέντε δήμαρχοι, πρώην και εν ενεργεία.

  -Πέντε δημότες και

  -Τα τρία παιδιά του, η κόρη του και τα δυο αγόρια του.

  Από τα όσα κολακευτικά είπαν γι’ αυτόν ξεχώρισα μια φράση απ’ τη λακωνική δήλωση του επί έξι χρόνια συνεργάτη του και επιμελητή του βιβλίου: «Θα έλεγα ότι είναι ο πλησιέστερος από όσους έχω γνωρίσει στο πρότυπο του ηγέτη που έχω σχηματίσει στο μυαλό μου στη μακρόχρονη συμμετοχή μου στα κοινά».

  Τέλος, στο Παράρτημα, μέσα από τις φωτογραφίες του με προσωπικότητες από τους χώρους της Εκκλησίας, της Πολιτικής, της Αυτοδιοίκησης, του Πολιτισμού, αλλά και από τις δραστηριότητες του δήμου, παρακολουθούμε ένα πανόραμα της πορείας της χώρας μας στη διάρκεια της τελευταίας 10ετίας του 20ού αιώνα και της πρώτης 10ετίας του 21ου.

  Πρόκειται, χωρίς αμφιβολία, για ένα βιβλίο που θα πρέπει να διαβαστεί από όλους όσους έχουν ζωντανό ενδιαφέρον για τις κοινωνικο-πολιτικές  εξελίξεις στη χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά προπαντός από όσους ασχολούνται ή πρόκειται να ασχοληθούν με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στους οποίους θα είναι εξαιρετικά χρήσιμο.

No comments: