Book review, movie criticism

Wednesday, February 26, 2020

Corneliu Porumboiu, Το όνειρο του Λίβιου (Visul lui Liviu, 2004)



  Εν όψει της προβολής των «Σφυριχτών» αύριο, Πέμπτη.
  Η πρώτη ταινία του Porumboiu είναι ένα εννιάλεπτο φιλμ που έχει τίτλο «Gone with the wine» (2002). Πρόκειται για την κωμικοτραγική περιπέτεια ενός νεαρού. Πώς να γιατρευτείς από τις βλαβερές συνέπειες του ποτού; Μα πίνοντας, όπως θα συμβούλευε και ο Ομάρ Χαγιάμ, του οποίου προχθές διάβασα τα «Ρουμπαγιάτ». Εννιάλεπτο φιλμ, αξίζει να το δείτε στο youtube, με αγγλικούς υπότιτλους φυσικά.  
  Και το επόμενο φιλμ του Porumboiu, το «Ένα ταξίδι στην πόλη» (2003), είναι μικρού μήκους, διπλάσιο σε διάρκεια από το προηγούμενο. Και εδώ έχουμε πάλι μια κωμικοτραγική περιπέτεια, εντελώς ξεκαρδιστική αυτή τη φορά.
  Ο δάσκαλος πηγαίνει στην πόλη για να πάρει έναν υπολογιστή για το σχολείο. Στο δρόμο εξηγεί στον οδηγό τι είναι υπολογιστής, τι είναι ίντερνετ. Όμως, λέει ο οδηγός, πρέπει να σταματήσουν στο σπίτι του δημάρχου, έχει τα γενέθλιά του, του κρατάει ένα δώρο. Τι δώρο; Ένα γουρουνάκι. Και μια και πηγαίνεις στην πόλη, δεν μου αγοράζεις μια λεκάνη τουαλέτας; Να τα χρήματα. Όμως μέσα στις τουαλέτες κάποιου καφέ ληστεύουν το δάσκαλο, φοβάται πως θα τον απολύσει ο δήμαρχος που δεν θα του πάει τη λεκάνη. Μην ανησυχείς, θα σου βρω εγώ λεκάνη του λέει ο οδηγός, αλλά να μου υποσχεθείς ότι θα μάθεις στο γιο μου να χειρίζεται τον υπολογιστή και να κάνει όλα αυτά που μου έλεγες στο δρόμο. Μα και βέβαια.
  Απολαυστικότατη κωμωδία, πρέπει να τη δείτε οπωσδήποτε. Κι αυτή υπάρχει στο youtube, σε δύο μέρη, πρώτο και δεύτερο.
  Τελικά ο Porumboiu γυρίζει τις ταινίες όπως στοιχηματίζουν κάποιοι, που διπλασιάζουν το στοίχημα αν χάσουν ελπίζοντας ότι θα κερδίσουν έτσι τα χαμένα. Το «Όνειρο του Λίβιου» έχει επίσης διπλάσια διάρκεια από το «Ένα ταξίδι στην πόλη», σαράντα λεπτά.
  Ο Τσαουσέσκου, σαν πιστός καθολικός, πέρασε ένα νόμο που ποινικοποιούσε τις εκτρώσεις. Πολλά παιδιά γεννήθηκαν εξαιτίας αυτού του νόμου, που αλλιώς δεν θα είχαν γεννηθεί. Ίσως σ’ αυτό το νόμο χρωστάει τη ζωή του ο Liviu. Λίγο πιο πριν να είχε ψηφιστεί, θα είχε τώρα έναν αδελφό.
  Κάθε βράδυ βλέπει ένα όνειρο, το οποίο όμως δεν μπορεί να θυμηθεί. Άραγε θα το θυμηθεί κάποιο πρωί όταν ξυπνήσει;
  Σκληρή η ζωή, οι γονείς του υπέφεραν με τον κομμουνισμό. Ο ίδιος; Νοιώθει απογοητευμένος από τη ζωή. Κερδίζει κάποια χρήματα κάνοντας τον κλεπταποδόχο, ενώ ζει με τη Μαριάνα, την αρραβωνιαστικιά του καλύτερού του φίλου που έχει πάει στην Ιταλία. Μόλις τακτοποιηθεί εκεί θα την καλέσει. Όμως όταν την καλεί αυτή είναι ήδη έγκυος από τον Liviu. Όχι, δεν σκοπεύει να κάνει έκτρωση, τι θα γινόταν αν έκαναν έκτρωση οι γονείς τους; Κάνει όνειρα, πώς να ζήσουν μαζί.
  Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας αναφέρεται στις προσπάθειες του Liviu να πουλήσει νυφικά τα οποία του προμήθευσε ο φίλος του. Και βέβαια θα δούμε πολλά κωμικοτραγικά επεισόδια σ’ αυτές του τις προσπάθειες. Ένα από αυτά είναι που πούλησε σε εξευτελιστική τιμή ένα νυφικό σε κάποιον αστυνομικό. Δεν είχε άλλη επιλογή, θα τον συνελάμβανε αυτόν και τον φίλο του.
  Στο τέλος θα θυμηθεί επί τέλους το όνειρό του. Βρίσκεται σε μια σκοτεινή σπηλιά. Ο αδελφός του του λέει να μη φοβάται να βγει στο φως, είναι καλύτερα να είσαι ζωντανός παρά νεκρός, ξέρει αυτός. Μήπως θέλει να καταλήξει σαν το πατέρα του και τόσους άλλους;
  Το έργο τελειώνει με τον Liviu να ατενίζει τη θάλασσα, επί τέλους γεμάτος αισιοδοξία. Κάτι ήξερε ο Φρόιντ που έδινε τόση σημασία στα όνειρα. 

  Το έργο τελειώνει με τον Liviu να ατενίζει τη θάλασσα, επί τέλους γεμάτος αισιοδοξία. Κάτι ήξερε ο Φρόιντ που έδινε τόση σημασία στα όνειρα.
  Και αυτή η ταινία υπάρχει στο youtube, σε τέσσερα μέρη. Φαίνεται ότι το youtube στους uploaders έδινε μόνο ένα δεκάλεπτο για ανέβασμα. Μου το έκανε και μένα, θυμάμαι, γιατί είχα ανεβάσει δυο ιρανικές ταινίες, για τις οποίες έκανε τα παράπονά του το ιρανικό συμβούλιο κινηματογράφου, ή κάτι τέτοιο. Και δεν ήταν τίποτα αντικαθεστωτικές, η μια ήταν ένα ντοκιμαντέρ ενός καλλιτέχνη που με την ευκαιρία γίναμε φίλοι στο facebook και η άλλη ήταν για τη δωρεάν οργάνων. Έπρεπε να περιμένω τρεις μήνες νομίζω για να ανεβάσω ένα βίντεο-συρραφή που έκανα από εκπομπές στις οποίες είχε εμφανιστεί ο συγχωρεμένος ο φίλος μου Μιχάλης Βαβουράκης.


  H επόμενη ταινία του Porumboiu είναι η «Ανατολικά του Βουκουρεστίου» (2006). Την είδα πριν επτά χρόνια, από το συγχωρεμένο cine+. Μου άρεσε πολύ και γι’ αυτό αποφάσισα να δω πακέτο τον Porumboiu.

No comments: