Pooya Badkoobeh, Dressage (2018)

Pooya Badkoobeh, Dressage (2018)

 

  Μετά από δυο δεκαπεντάλεπτες ταινίες μικρού μήκους ο Pooya Badkoobeh γυρίζει την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, την درساژ.

  Είπα τι διάβολο, με τόσες γλώσσες έχω ασχοληθεί, ας ασχοληθώ και με τα φαρσί μιας και έχω αρχίσει να γράφω μια «Εισαγωγή στον ιρανικό κινηματογράφο». Προς το παρόν προσπαθώ να εξοικειωθώ με το αλφάβητο διαβάζοντας τα ονόματα των Ιρανών σκηνοθετών και τους τίτλους των ταινιών, καθώς έχει κάποια περίεργα πράγματα. Τα γράμματα γράφονται διαφορετικά στο τέλος από ότι στη μέση και στην αρχή, και κάποια μάλιστα διαφορετικά και στη μέση. Κάποια ενώνονται με τα γράμματα που προηγούνται, κάποια με τα γράμματα που έπονται, ενώ κάποια άλλα όχι. Και τα φωνήεντα (εξαιρείται το άλεφ) δεν υπάρχουν στο αλφάβητο, δηλώνονται απλώς με κάποια σημαδάκια.

  Όμως δεν σκοπεύω να προχωρήσω πέρα από το Teach yourself books. Και δεν θα βιάζομαι όπως πριν σαράντα χρόνια, που ξεπετούσα μια γλώσσα τη βδομάδα διαβάζοντας ένα Teach yourself books. Αν το τελειώσω παράλληλα με το βιβλίο θα είμαι πολύ τυχερός, γιατί μετά το πιο πιθανόν είναι ότι δεν θα ασχοληθώ άλλο.

  Dersaj (το j όπως γιαγιά με κρητική προφορά) είναι ο τίτλος της ταινίας, όμως το translate.google.com δεν μου βγάζει μετάφραση, μου γράφει dersaj. Σίγουρα είναι η ιρανική εκδοχή του dressage, της προπόνησης των αλόγων κούρσας. Βέβαια στην ταινία, δίπλα στην κυριολεκτική σημασία υπάρχει και η μεταφορική.

  Μια παρέα νεαρών, δυο κορίτσια και τρία αγόρια, από ευκατάστατες οικογένειες, θέλουν να κάνουν κάτι παραβατικό, για την πλάκα τους. Ληστεύουν ένα κατάστημα. Κτυπούν τον υπάλληλο στο κεφάλι. Τον σκότωσαν; Αργότερα θα μάθουμε πως όχι.

  Απομακρύνονται με τα χρήματα που έκλεψαν. -Εγώ δίνω το μερίδιό μου στην… Κι εγώ στην… συναγωνίζονται στη γαλαντομία. Σίγουρα δεν τους ενδιέφεραν τα λεφτά.

  Ξαφνικά θυμούνται ότι είχαν ξεχάσει να πάρουν μαζί τους την κάμερα ασφαλείας. Κάποιος (ή κάποια; δεν θυμάμαι) είχε προτείνει να καλύψουν τα πρόσωπά τους, όμως οι άλλοι αρνήθηκαν. Σωστά, τι νόημα θα είχε, αφού αυτό που τους ιντρίγκαρε να κάνουν αυτό που έκαναν ήταν το ρίσκο;

  Τώρα όμως σκουραίνουν τα πράγματα. Κάποιος πρέπει να πάει να πάρει την κάμερα. Ποιος όμως;

  Αρχίζουν να επιρρίπτουν την ευθύνη ο ένας στον άλλο, ποιος έφταιγε, αυτός να πάει. Στο τέλος κάποιος προτείνει να αποφασίσουν με ψηφοφορία. Σηκώνει το χέρι του προτείνοντας την Γκόλσα (Σίγουρα υποκοριστικό της Golshifteh. Είναι το μικρό όνομα της Farahani). Ένας ένας σηκώνουν το χέρι τους και οι υπόλοιποι.

  Τι να κάνει η Γκόλσα, πηγαίνει και παίρνει την κάμερα. Όμως μέσα της βράζει από αγανάκτηση.

  Δεν την παραδίδει στην παρέα, την κρύβει. Της τη ζητάνε. Αυτή αρνείται να τη δώσει. Ένας τη χαστουκίζει. Ένας άλλος την υπερασπίζεται.

  Το μεγαλύτερο μέρος της ταινίας είναι οι προσπάθειες να την πείσουν να παραδώσει την κάμερα, πέφτοντας όμως πάνω στην επίμονη άρνησή της. Προσπαθούν όχι μόνο οι φίλοι της αλλά και οι γονείς της που έχουν πληροφορηθεί τα καθέκαστα από έναν νεαρό της παρέας. Ο πατέρας του μάλιστα φτάνει στο σημείο να την απειλήσει. Κανονίζει να την απολύσουν από ιπποφορβείο όπου έπιασε δουλειά, φροντίζοντας το αγαπημένο της άλογο που μέχρι τότε περιποιόταν ερασιτεχνικά.

  Πιάνει δουλειά στο σουπερμάρκετ που λήστεψαν. Μαθαίνει ότι τα σπασμένα τα πλήρωσε ο Αφγανός υπάλληλος. Η παρέα, βλέποντας ότι κινδυνεύουν μια και δεν έχουν την κάμερα ασφαλείας για να καταστρέψουν τη λήψη, λάδωσαν τον ιδιοκτήτη να μην κάνει μήνυση. Παίρνουν απόδειξη για τα χρήματα που έδωσαν. Μαθαίνοντάς το η Γκόλσα τον εκβιάζει, για να δώσει πίσω τα λεφτά στον Αφγανό.

  Μην αγοράσετε ποτέ σπίτι που δεν είναι τελειωμένο. Οι γονείς της έπεσαν θύματα απατεώνων. Μια τελευταία προσφορά: θα τους επιστρέψουν στο ακέραιο τα χρήματα που έδωσαν αρκεί η κόρη τους να παραδώσει την κάμερα ασφαλείας.

  Βλέπουμε την Γκόλσα να παίρνει την κάμερα ασφαλείας από εκεί που την είχε κρύψει και να πηγαίνει σε ένα ίντερνετ καφέ. Αφηγηματικό κενό. Έρχεται η αστυνομία στο σπίτι της και τη συλλαμβάνει. Πιο πριν είχαν συλλάβει και τους υπόλοιπους. Η λήψη με τη ληστεία είχε γίνει viral.

  Σε μια ισλαμική χώρα που η γυναίκα μετράει όσο το μισό ενός άντρα βλέπουμε ένα δεκαεξάχρονο κορίτσι να υψώνει θαρρετά το ανάστημά της απέναντι στους άνδρες. Μου θύμισε την ταινία του Rasoul Sadrameli «Είμαι η Ταρανέ», με μια κοπέλα που αποφασίζει να μην κάνει έκτρωση αλλά να μεγαλώσει μόνη της το παιδί που θα γεννήσει.  

  Στην ταινία βλέπουμε την Γκόλσα, προφανώς στρεσαρισμένη από τις τόσες πιέσεις που δέχεται, κάθε φορά που βρίσκεται στο δρόμο να τρέχει με ένα σακίδιο στην πλάτη. Μου θύμισε το «Τρέξε Λόλα, τρέξε» (1998) του Tom Tykwer. Ήθελα πολύ να ξαναδώ αυτή την ταινία. Ευκαιρία.  

  Έρχονται κατά καιρούς στις ελληνικές αίθουσες ιρανικές ταινίες, όμως είναι τόσες πολλές, οι περισσότερες θα μείνουν απέξω.