Book review, movie criticism

Saturday, October 5, 2024

Akira Kurosawa, Kagemusha (1980)

 

Akira Kurosawa, Kagemusha (1980)

 


  Πάντοτε αναρωτιέμαι: πόσα από τα γεγονότα και τα πρόσωπα που βλέπουμε σε μια ιστορική ταινία είναι πραγματικά και πόσα φανταστικά;

  Ευτυχώς υπάρχει η βικιπαίδεια για να το ξεκαθαρίσεις.

  Ο Takeda Shingen, ο αρχηγός της φυλής των Takeda, είναι πραγματικό πρόσωπο, όχι όμως και ο σωσίας (Καγκεμούσα θα πει σωσίας, για την ακρίβεια… Όχι, δεν εντυπωσιάστηκα. Έβαλα τη λέξη που παραθέτει η βικιπαίδεια στο translate.google.com για να δω τι θα μου βγάλει σαν μετάφραση. Καθώς είχα ξεχάσει να αλλάξω τη γλώσσα μετάφρασης που ήταν τα κινέζικα, βλέπω ακριβώς την ίδια λέξη: 影武者. Φυσικά η προφορά είναι διαφορετική. Kagemusha στα γιαπωνέζικα, Yingwuzhe στα κινέζικα. Πολεμιστής-σκιά η μετάφραση στα ελληνικά.

  Και το βουνό γράφεται με ίδιο ιδεόγραμμα, όχι ακριβώς σαν το ωμέγα του Χριστιανόπουλου αλλά παρόμοιο. Προφέρεται γιάμα στα γιαπωνέζικα και σαν στα κινέζικα.   

  Η σημαία του αρχηγού των Takeda ήταν το βουνό, και όπως το βουνό, η φυλή δεν έπρεπε να μετακινηθεί κάνοντας πολέμους. Ήταν παραγγελιά του Shingen να μην βγουν έξω από το φέουδό τους. Ο γιος του δεν ακολούθησε την παραγγελιά του πατέρα του με αποτέλεσμα την ήττα, και μακροπρόθεσμα την εξαφάνιση της φυλής τους, γράφω παρακάτω σχετικά.   

  Επίσης πέθανε από ασθένεια, όχι όπως βλέπουμε στην ταινία, που είναι too good to be real, εντυπωσιακή κινηματογραφικά.

  Η χρονολόγηση όμως των γεγονότων είναι ακριβής.

  Δυο λόγια για την ιστορία.

  Η Ιαπωνία εκείνη την εποχή σπαραζόταν από τις έριδες των φεουδαρχών. Ο αυτοκράτορας αυτοκρατόρευε αλλά δεν κυβερνούσε, η εξουσία του ήταν διακοσμητική. Τότε τρεις daimyo, φεουδάρχες, σκέφτηκαν ότι θα έπρεπε να σταματήσει αυτός ο εμφύλιος αλληλοσπαραγμός (που αν το δούμε ετυμολογικά δεν ήταν εμφύλιος, αφού κάθε νταϊμιό ήταν ο επικεφαλής μιας φυλής, το φυλετικό σύστημα καλά κρατούσε). Ο μόνος τρόπος για να το πετύχουν ήταν να νικήσουν τους υπόλοιπους φεουδάρχες. Τελικά τρεις ήταν εκείνοι που θεωρούνται πρωτεργάτες της ενοποίησης της Ιαπωνίας, ο Oba Nogunaka  και οι ακόλουθοί του Toyotomi Hideyoshi and Tokugawa Ieyasu. Ο Nogunaka πέθανε ενώ ο Tokugawa επικράτησε του Hideyoshi, και το 1603 άρχισε η περίοδος Tokugawa, η λεγόμενη περίοδος του σογκουνάτου, με πρώτο σογκούν τον Tokugawa Ieyasu.

  H περίοδος αυτή τέλειωσε το 1867, μετά από ένα σύντομο εμφύλιο ανάμεσα στον αυτοκράτορα και τον σογκούν. Η Ιαπωνία μέχρι τότε ήταν κλειστή σε κάθε εξωτερική επαφή. Όταν όμως ο αμερικανικός στόλος κατέπλευσε στο λιμάνι με απαίτηση να πάψει αυτή η απομόνωση, ο αυτοκράτορας, βλέποντας την υπεροπλία τους, κατάλαβε ότι δεν είχαν άλλη επιλογή. Στον εμφύλιο που ακολούθησε επικράτησε του σογκούν.

  Ο Tokugawa Ieyasu κυβέρνησε με σκληρότητα, απαραίτητη για να διατηρηθεί η ενότητα της Ιαπωνίας. Ο λαός όμως ασφυκτιούσε μ’ αυτή την καταπίεση. Και τι έκανε για να ξεδώσει; Έτρεχε στα θέατρα (Γράφω σχετικά στο βιβλίο μου «Εισαγωγή στο θέατρο της Ιαπωνίας και της Κίνας»).  

  Η ταινία εν μέρη μόνο είναι ιστορική. Ο Κουροσάβα βασικά θέλει να δείξει το υπαρξιακό δράμα του σωσία. Όταν έχεις καταφέρει να βάλεις ένα ρόλο στο πετσί σου, είναι δύσκολο να τον εγκαταλείψεις.

  Τον ευχαριστεί ένας αξιωματούχος για τις υπηρεσίες του και του προσφέρει ένα χρηματικό ποσό. Το παίρνει, όμως δεν φεύγει, ρωτάει αν θα μπορούσε να αποχαιρετήσει τον εγγονό του Shingen, με τον οποίο είχε αναπτύξει μια πολύ αγαπησιάρικη σχέση, και ο μικρός τον λάτρευε. Οι φρουροί τον διώχνουν με σκαιότητα, πετροβολώντας τον.

  Αυτός όμως νιώθει δεμένος με τους Takeda. Θα παρακολουθήσει The Battle of Nagashino (長篠の戦い, Nagashino no Tatakai) was a famous battle in Japanese history, fought in 1575 at Nagashino in Mikawa Province (present-day Nagashino, Shinshiro, Aichi Prefecture). The allied forces of Oda Nobunaga and Tokugawa Ieyasu (38,000) fought against Takeda Katsuyori's forces (15,000) and the allied forces won a crushing victory over the Takeda clan. As a result, Oda Nobunaga's unification of Japan was seen as certain.

  Θα ορμήσει εναντίων των εχθρών διασχίζοντας τα πτώματα των σκοτωμένων ιππέων των Takeda και των αλόγων τους, ολοφάνερα με αυτοκτονική διάθεση.

  Εντυπωσιακές οι σκηνές μάχης, τις οποίες θα ξαναδούμε και στην επόμενη ταινία του, το «Ραν».  

No comments: