Book review, movie criticism

Sunday, January 5, 2020

Çağan Irmak, Πάντα μόνος (Issiz adam, 2008)


Çağan Irmak, Πάντα μόνος (Issiz adam, 2008)


  Δεν μπορέσαμε να δούμε στη δημοσιογραφική προβολή το «…για πάντα» και είπαμε να δούμε την ταινία του Τσαγάν Ιρμάκ «Πάντα μόνος» της οποίας είναι περίπου remake.
  Αυτή μια προσγειωμένη, αγνή κοπέλα. Αυτός ένας περίπου διαταραγμένος νέος. Επιτυχημένος εστιάτορας, καταφεύγει στο πληρωμένο σεξ, και στις πόρνες φέρεται με βίαιο τρόπο. Το ίδιο και στην πρώτη επαφή του με την κοπέλα, όμως αυτή θα τον διδάξει την τρυφερότητα.
  Η μητέρα του τον ξέρει πολύ καλά, τη συμβουλεύει να δείξει ανοχή. Και δείχνει. Όμως αυτός κάποια στιγμή της λέει να χωρίσουν, χωρίς να υπάρχει εμφανής λόγος. Δεν της αξίζει, της λέει. Το πιστεύει άραγε ή είναι δικαιολογία, μια δικαιολογία που χρησιμοποιούν πολλοί όταν εγκαταλείπουν τη φιλενάδα τους, για να την κάνουν να νιώσει λιγότερο πληγωμένη; Η κοπέλα πιστεύει το δεύτερο. Όμως παίζει αρκετά και το πρώτο.
  Αυτός το μετάνιωσε, αμέσως μετά το χωρισμό. Αυτή πηγαίνει στο χωριό, στη μητέρα του, να δει το σπίτι που μεγάλωσε, εξορκίζοντάς τη να μην του το μαρτυρήσει. Ναι, εξακολουθεί να είναι ερωτευμένη μαζί του.
  Θα βρεθούν ξανά μετά από τρία χρόνια, τυχαία. Συζητούν για λίγο, αποχαιρετιούνται, απομακρύνονται λίγα βήματα, όμως μετά γυρνούν και πέφτουν ο ένας στην αγκαλιά του άλλου. Αλλά τώρα πια είναι πολύ αργά. Αυτή είναι παντρεμένη με παιδί.  
  Πολύ εύστοχος ο τίτλος, που είναι βέβαια πρωτότυπος μια και η ταινία είναι ελληνική: «… για πάντα». Οι τελίτσες έχουν το εφέ της δισημίας: ερωτευμένοι για πάντα, μόνος για πάντα.
  Δυο στιλιστικά ευρήματα τα βρήκα ενδιαφέροντα.
  Στην πεζογραφία έχουμε τρεις περιπτώσεις: χρόνος της ιστορίας > από το χρόνο αφήγησης, η πιο συνηθισμένη περίπτωση, χρόνος της ιστορίας < από το χρόνο αφήγησης, και χρόνος της ιστορίας = χρόνος αφήγησης, η περίπτωση του διαλόγου. Στον κινηματογράφο ισχύει μόνο η τρίτη περίπτωση, ενώ η πρώτη υποδηλώνεται με αφηγηματικά κενά. Αυτό βέβαια αφορά τα επεισόδια. Εδώ ο Ιρμάκ, με συχνά jump cut σε σκηνές, μας αφήνει να εννοήσουμε ότι η σκηνή κράτησε περισσότερο χρόνο από όσο χρόνο διαρκεί στην κινηματογραφική αναπαράστασή της. Στην προετοιμασία ενός φαγητού για παράδειγμα αυτό είναι αυτονόητο, δεν ήταν απαραίτητο, όμως ήταν έξυπνο εύρημα.
  Το δεύτερο:
   Στην πεζογραφία έχουμε την συμπερίληψη. Η πιο γενική μορφή στην περίπτωσή μας είναι «έζησαν ευτυχισμένες στιγμές σαν ζευγάρι». Αυτό κινηματογραφικά ο Ιρμάκ το εκφράζει με συντομότατες σκηνές, διάρκειας δευτερολέπτων, που διαδέχονται ταχύτατα η μια την άλλη, όπου βλέπουμε το ζευγάρι να ψωνίζει, να περπατάει, να… να…   
  Εξαιρετική η Melis Birkan, αλλά και ο Cemal Hünal. Πολύ μου άρεσε αυτή η ταινία, ελπίζω να μου αρέσει το ίδιο και η ελληνική.
 

No comments: